Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
En biolochía, dominios (también ditos superreinos u imperios) son cadaguna d'as tres prencipals cuaternacions d'os sers vivos: Eubacteria (u Bacteria), Archaea y Eukaryota.
Dica fa pocos anyos encara se clasificaban os sers vivos en reinos sin garra atra clasificación superior que no fuese la de procariotas u eucariotas en pendendo d'a suya manca u posesión de nuclio, respectivament. Agora, os modernos estudios d'o nivel molecular (especialment d'a estructura de lipidos, proteínas y acidos nucleicos) han amostrato que, tamién a dintro d'as procariotas bi ha diferencias prou grans como ta deseparar-ne dos grans agrupacions, que poderban estar consideraus tan diferents d'entre ellos como en yeran d'antes as bacterias y eucariotas.
Actualment, os dominios son os taxons mes alters d'a clasificación biolochica, y sin de dar-les importancia a os significatos d'os suyos nombres, reflectan as diferencias evolutivas esencials que bi han escaitas en os chenomas d'os organismos mientres a historia d'a vida en a Tierra, dica l'actualidat.
Este sistema, dito d'os Tres Dominios, estió disenyato per Carl Woese en l'anyo 1990 ta substituyir os antigos sistemas cladisticos d'os Dos Dominios (o primer en esistir) y d'os Seis Reinos (emplegato dica fa poquez anyos).
Actualment, o Sistema d'os Tres Dominios de Carl Woese redefine las agrupacions mayors d'os sers vivos como se veye en a figura, y define que només que os Eukaryota tienen reinos (Plantae, Animalia, Fungi y Protista) mientres que lo taxón inmediatament inferior d'o dominio a dintro de Archaea y Eubacteria ye lo filo.
Haeckel (1894) Tres reinos |
Whittaker (1969) Cinco reinos |
Woese (1977) Seis reinos |
Woese (1990) Tres dominios |
Cavalier-Smith (1998) Dos imperios y seis reinos | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Animal | Animal | Animal | Eucariota | Eucariota | Animal | |
Planta | Fongo | Fongo | Fongo | |||
Planta | Planta | Planta | ||||
Protista | Protista | Cromista | ||||
Protozoo | Protozoo | |||||
Monera | Arqueobacteria | Procariota | Arqueobacteria | Procariota | Bacteria | |
Eubacteria | Eubacteria |