Данте Алигйери

Данте Алигйери
Хун хадусеб портрел темпераялда
Сандро Боттичеллил хІалтІи, 1495
Миллат Италияв
Эмен Алигйеро ди Беллинчоне
Эбел Белла
Лъади Джемма Донати
Лъимал васал: Пьетро ва Якопо
яс: Антония
Адабияб гьунар
Пишаялъул тайпа
    • ШагІир
    • прозачи
    • мацІалъул теоретик
    • сиясаталъул теоретик
    • пачалихъияв хъулухъчи
Гьунаралъул санал 1292–1321
Адабияб мазгьаб Dolce Stil Novo
Машгьурал асарал Илагьияб комедия
Логотип Викитеки Асарал Викитекаялда
 Медиафайлал Викигъамасалда
Викицитатаялъул логотип Цитатаби Викицитатаялда

Данте Алигйери ( итал. Dante Alighieri, ХФА: ˈdante aliˈɡjɛːri), батизе бегьула, хъанч балелъул Дуранте ди Алигйеро дельи Алигйери итал. Durante di Alighiero degli Alighieri[note 1] ва гІемерисве цо Данте абун рехсолев; гІ.-ш. 1265 – 1321, Равенна, Папал пачалихъ)— итал шагІир, хъвадарухъан, философиячи, пикручи, адабияб итал мацІалъе кьучІ лъуразул цояв. Гьесул Илагьияб комедия, оригиналлалда жибго Коммедия (Comedìa, гьанжесеб итал: Commedia) ва хадуб илагьияб абун Джованни Боккаччоца эпитет кьураб, рикІкІуна Гьоркьохъел гІасрабазул бищун кІвар бугел поэмабазул цояблъун ва итал мацІалда бугеб бищун кІудияб адабияб асарлъун.

Данте машгьур вуго гІемерисел шигІраби латин мацІалда хъван, гьел цохІо лъай бугел гІадамазе гурони цІализе щолареб заманалда жинца адабияталда гІадатаб халкъияб мацІ хІалтІизабизе байбихьиялъ. Гьесул De vulgari eloquentia (Халкъияб мацІалъулъ пасихІлъиялъул хІакъалъулъ) букІана тІоцебесеб гІелмия хІалтІи халкъияб мацІ цІуну хъвараб. Гьес жидирго La Vita Nuova (ЦІияб гІумру, 1295) ва Илагьияб комедия гІадал асаразулъ тосканаялъулаб сверел хІалтІизабиялъ кумек гьабуна жакъасеб къоялде стандартияб итал мацІ гІуцІизе. Гьесул хІалтІиялъ гьабуна прецедент, жинда хадур Петрарка ва Боккаччо гІадал машгьурал итал хъвадарухъаби рилІунел рукІараб.

Дантеца цІакъ кІудияб роль хІана итал адабият цебетІеялъе. Гьес жужахІалъул, пургаториялъул ва алжаналъул гьабураб сипат лъугьана гъираялъул иццлъун БакътІерхьул гьунарлъиялъул ва адабияталъул дагьабги гІатІидаб горсвериялъе. Гьеб гуребги, рикІкІуна Данте тІоцевесев хурхараб лъабмухъил рифмаялъул (terza rima) схвема хІалтІизабурав чилъун. Гьесда абула итал мацІалъул "эмен"–илан, ва Италиялда гьесде гІемерисеб абула il Sommo Poeta ("тІадегІанав шагІир") абунги. Данте, Петрарка ва Боккаччо итал адабияталъул tre corone ("лъабго таж") абун кІодо гьарула.

Цебесеб гІумру

Лъайщвей ва поэзия

Флоренция ва сиясат

Флоренциялдаса къватІиве витІи

Хвел ва вукъи

Ирс

Гьунар

"ЦІияб гІумру"

"Илагьияб комедия"

Анализ

Маданияталде асар

Библиография

ХІалтІабазул сияхІ

Дантел бищун кІвар бугел хІалтІаби руго хадусел

  • Il Fiore ва Detto d'Amore (1283–7)
  • La Vita Nuova ("ЦІияб гІумру", 1294)
  • De vulgari eloquentia ("Халкъияб мацІалъулъ пасихІлъиялъул хІакъалъулъ", 1302–5; латин мацІалда эссе)
  • Convivio ("Банкет", 1307)
  • De Monarchia (1313; Дунялияб ва динияб хІакимлъиялъул хІакъалъулъ трактат, латиналда)
  • Divine Comedy (1320)
  • Эклогал (1320)
  • Quaestio de aqua et terra ("Лъел ва ракьалъулъ хІакъалъулъ суал", 1320; гьоркьохъел гІасрабазулаб космологиялда проблемабазул бахІс, латиналда)
  • Le Rime (гьанжесел критиказ бакІарараб)
  • Илагьияб комедиялъул пургаториялъул иллюстрация, Густав Дорел хІалтІи
    Илагьияб комедиялъул пургаториялъул иллюстрация, Густав Дорел хІалтІи
  • Илагьияб комедиялъул алжаналъул иллюстрация, Густав Дорел хІалтІи
    Илагьияб комедиялъул алжаналъул иллюстрация, Густав Дорел хІалтІи
  • Илагьияб комедиялъул алжаналъул иллюстрация, Густав Дорел хІалтІи
    Илагьияб комедиялъул алжаналъул иллюстрация, Густав Дорел хІалтІи

Гьунарлъиялда

Ралагье гьединго

Баянал

  1. ↑ The name 'Dante' is understood to be a hypocorism of the name 'Durante', though no document known to survive from Dante's lifetime refers to him as such (including his own writings). A document prepared for Dante's son Jacopo refers to "Durante, often called Dante". He may have been named for his maternal grandfather Durante degli Abati.

Цитатаби

  1. ↑ Gorni, Guglielmo (2009). "Nascita e anagrafe di Dante". Dante: storia di un visionario. Rome: Gius. Laterza & Figli. ISBN 9788858101742.
  2. ↑ Халип:Cite Merriam-Webster
  3. ↑ Wetherbee, Winthrop; Aleksander, Jason (30 April 2018). Zalta, Edward N. (ред.). The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Metaphysics Research Lab, Stanford University – via Stanford Encyclopedia of Philosophy. {{cite book}}: Check date values in: |date= (квеки)
  4. ↑ Hutton, Edward (1910).Giovanni Boccaccio, a Biographical Study. p. 273.
  5. ↑ Bloom, Harold (1994). The Western Canon. Riverhead Books. ISBN 9781573225144.
  6. ↑ Shaw, Prue (2014). Reading Dante: From Here to Eternity. New York: Liveright Publishing Corporation. гь. Introduction. ISBN 978-0-87140-742-9.
  7. ↑ Haller, Elizabeth K. (2012). "Dante Alighieri". Matheson, Lister M. (ред.). Icons of the Middle Ages: Rulers, Writers, Rebels, and Saints. Vol. 1. Santa Barbara, CA: Greenwood. гь. 244. ISBN 978-0-313-34080-2.
  8. ↑ Murray, Charles A. (2003). Human accomplishment: the pursuit of excellence in the arts and sciences, 800 B.C. to 1950 (1st ред.). New York: HarperCollins. ISBN 978-0-06-019247-1. OCLC 52047270.
  9. ↑ Barański, Zygmunt G.; Gilson, Simon, ред-л. (2018). The Cambridge Companion to Dante's 'Commedia'. Cambridge University Press. гь. 108. ISBN 9781108421294.
  10. ↑ Wilkins, E. (1920). An Introductory Dante Bibliography. Modern Philology, 17(11), 623-632.
  11. ↑ Bibliothèque nationale de France {BnF Data}. "Dante Alighieri (1265-1321)".

ХІужжаби

  • Allitt, John Stewart (2011). Dante, il Pellegrino (in итальянский) (Edizioni Villadiseriane ред.). Villa di Serio (BG).
  • Teodolinda Barolini (ed.). Dante's Lyric Poetry: Poems of Youth and of the 'Vita Nuova'. University of Toronto Press, 2014.
  • Gardner, Edmund Garratt (1921). Dante. London: Oxford University Press. OCLC 690699123. Халагьи 7 March 2016. {{cite book}}: Check date values in: |access-date= (квеки)
  • Hede, Jesper (2007). Reading Dante: The Pursuit of Meaning. Lanham: Lexington Books. ISBN 978-0-7391-2196-2.
  • Miles, Thomas (2008). "Dante: Tours of Hell: Mapping the Landscape of Sin and Despair". Stewart, Jon (ред.). Kierkegaard and the Patristic and Medieval Traditions. Ashgate. гь. 223–236. ISBN 978-0-7546-6391-1.
  • Raffa, Guy P. (2009). The Complete Danteworlds: A Reader's Guide to the Divine Comedy. Chicago: University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-70270-4.
  • Raffa, Guy P. (2020). Dante's Bones: How a Poet Invented Italy. Cambridge, Massachusetts: Belknap Press. ISBN 978-0-674-98083-9.
  • Scartazzini, Giovanni Andrea (1874–1890). La Divina Commedia riveduta e commentata (4 volumes). OCLC 558999245.
  • Scartazzini, Giovanni Andrea (1896–1898). Enciclopedia dantesca: dizionario critico e ragionato di quanto concerne la vita e le opere di Dante Alighieri (2 volumes). OCLC 12202483.
  • Scott, John A. (1996). Dante's Political Purgatory. Philadelphia: University of Pennsylvania Press. ISBN 978-0-585-12724-8.
  • Seung, T.K. (1962). The Fragile Leaves of the Sibyl: Dante's Master Plan. Westminster, MD: Newman Press. OCLC 1426455.
  • Toynbee, Paget (1898). A Dictionary of the Proper Names and Notable Matters in the Works of Dante. London: The Clarendon Press. OCLC 343895. Халагьи 7 March 2016. {{cite book}}: Check date values in: |access-date= (квеки)
  • Whiting, Mary Bradford (1922). Dante the Man and the Poet. Cambridge: W. Heffer & Sons. OCLC 224789.
  • Guénon, René (1925). The Esoterism of Dante, trans. by C.B. Berhill, in the Perennial Wisdom Series. Ghent, NY: Sophia Perennis et Universalis, 1996. viii, 72 p. N.B.: Originally published in French, entitled L'Esoterisme de Danté, in 1925. ISBN 0-900588-02-0

КъватІисел регІелал

Халип:Sister project links

Халип:Данте Халип:Divine Comedy navbox Халип:Social and political philosophy Халип:History of Catholic theology Халип:Seven Deadly Sins