Дэман | |
---|---|
У іншых культурах | бес, Daeva, Геній, sprite, supernatural beings in Slavic folklore, akuma і mazoku |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Дэман, Дэманэсса (стар.-грэч.: δαίμων, «дух», «гаспадар») — істота, якая паходзіць з аду ды служыць Д’яблу ў яго вайне з Богам за душы людзей.
У адносінах да знешняга выгляду: дэман мае на ілбе рогі, цёмную скуру або пух ды пламянеючыя чырванню вочы.
Дэманаў характарызуе прагнасць да спазнання таямніц быцця ўвогуле ды жыцця са смерцю ў асабовасці. Адсюль вынікае сувязь дэманаў з бунтаўніцкасцю ды саманадзейнасцю розума чалавека, які быў пазбаўлены Рая і благадаці.
Будучы цёмнымі па сутнасці, дэманы прызначаны здзейсніваць злыя, у вачах Творцы, учынкі: уцягваць людзей у спакусы, у спазнанне дабра ды зла, што, на думку апосталаў ды святароў, вядзе няверных у пекла. Адсюль становіцца відавочным, што дэманы з’яўляюцца праціўнікамі Бога-Творцы так, як і Люцыпар — падшы анёл, які кінуў выклік самаму Богу. Увогуле, атаясамліванне Дэмана, Д’ябла, Люцыпара, Сатаны, бесаў, чорта ды інш. — з’ява колішняя, але не рацыянальная, увогуле.
Існуе шмат розных дэманаў, як па рангу, так і па функцыях. Колькасць дэманаў у розных аўтараў разніцца: ад некалькіх дзюжын, да некалькіх тысяч. Асноўнымі дэманамі можна назваць: Вельзевула, Азактота, Ціамат, Баала, Маммону. Дэманы паходзяць з розных міфалогій: Шумера-Аккадскай (Месапатамскай), Інда-арыйскай, Скандынаўскай, Усходне-Славянскай, Антычнай, Кітайскай, Японскай і г.д.
Галоўнымі філосафамі антычнасці з’яўляюцца Сакрат, Платон ды Арыстоцель. У творах Платона дэманы займаюць не апошняе месца, яны ўвасабляюць сабой цёмныя пазывы, прыродныя памкненні ў глыбіні чалавечай душы. Але ў творах Платона дэманы не супернічаюць з Творцай, а толькі ўтвараюць антаганізм «свету» рэчаіснасці ды ўтаймаванасці.