ဝွေးခမ်းထီ Cymru (Welsh) | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
ဝွေးခမ်းထီအဝ်ႏဒါႏခင်ႏလမ်း (အချို) – ဥရောပတွိုက်အကို (အချို တွမ်ႏ မေႏလူးကြိုႏရောင်ႏ) | |||||
အခေႏနေႏယိုခါ | ခမ်းထီ | ||||
ဝေင်ꩻတန် | ဝေင်ꩻကားဒိစ် 51°29′N 3°11′W / 51.483°N 3.183°W | ||||
အတန်သွတ်ꩻဝေင်ꩻ | ဝေင်ꩻကားဒိတ် | ||||
တရာꩻဝင်ႏ ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ | |||||
လိုꩻခွိုꩻ (၂၀၂၁[၁]) |
| ||||
ကိုꩻကွဲႏ |
| ||||
Demonym | ဝွေးလ်ခမ်းသား | ||||
အစိုႏရ | Devolved parliamentary legislature within parliamentary en:constitutional monarchy | ||||
တတိယ ဆျား | |||||
en:Mark Drakeford | |||||
ယူကေခမ်းတန် ပါလီမန်လွတ်တောႏ | |||||
• ခမ်းထန်ႏရေꩻဝွန်ႏတန် | en:David TC Davies | ||||
• ယူကေ လွတ်တောႏအရန်လ | 40 MPs (of 650) | ||||
ထေဥပဒေႏလွတ်တောႏ | en:Senedd | ||||
တယ်ႏထောင်ႏခမ်းသမဲင်ꩻ | |||||
• Unified by en:Gruffydd ap Llywelyn | ၁၀၅၇ ဗာႏ | ||||
၁၂၈၄ ဗာႏ မတ်လာ ၃ နီꩻ[၂] | |||||
၁၅၄၃[၃] | |||||
၁၉၆၇ ဇူလုဲင် ၂၇ [၄] | |||||
၁၉၉၈ ဇူလုဲင် ၃၁[၅] | |||||
ဧရိယာႏ | |||||
၂၁,၂၁၈ km2 (၈,၁၉၂ sq mi)[၆] | |||||
၂၀,၇၃၇ km2 (၈,၀၀၇ sq mi)[၆] | |||||
လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်း | |||||
• Mid-2021 အရမ်ꩻ | 3,105,000 | ||||
• ၂၀၂၁ မွူးကွို့ꩻနာꩻစာႏရင်ꩻ | 3,107,494 | ||||
•
တချ | ၁၅၀/km2 (၃၈၈.၅/sq mi)[၇] | ||||
GVA | ၂၀၂၁ estimate | ||||
• Total | £69.5 billion | ||||
• Per capita | £22,380[၈] | ||||
GDP (nominal) | ၂၀၂၁ အရမ်ꩻ | ||||
• ခြွဉ်း | £79.7 billion | ||||
• Per capita | £25,665[၉] | ||||
Gini (2016–19) | 30[၁၀] ထာႏဝ | ||||
HDI (၂၀၂၁) | 0.898[၁၁] ထိုမွေး | ||||
ရွဉ်ဗီႏ | ပေါင် သတာလိဉ် (GBP; £) | ||||
အခိင်ႏအွိုင်ꩻ | ကရိင်းနိစ် အခိန်ႏအွိုင်ꩻ (UTC+0) | ||||
• ခမ်းသဲင် (DST) | ဗိတိသျ ခမ်းသဲင်လာအခိန်ႏအွိုင်ꩻ (UTC+1) | ||||
မွူးနီꩻစွယ်ꩻပွုံႏစံႏ | နီꩻ/လာ/နေင်ႏ (အေဒီ) | ||||
ဝါးကာꩻစနိစ် | စေႏ | ||||
ဖိုန်းကိုဒ်အမုဲင် | +44 | ||||
သူႏတောႏကောင်ꩻ | en:Saint David (Dewi Sant) | ||||
Internet TLD | .wales .cymru | ||||
|
ဝွေးခမ်းထီ (အိန်းကလေတ်: Wales) (Welsh: Cymru (listen)) ဝွေးလ်ခမ်းထီ နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ယူနုဲက်တဲတ်ကိင်းဒန်း ခမ်းထီတန်ကို ကအဝ်ႏပါသော့ꩻဒါႏ ခမ်းတခမ်းဒျာႏတဲင် ထွာဒျာႏ ကရေက်ဗိတေင်ကြွန် ဟံႏနယ်ႏအကွို့ꩻအခဝ်ဒျာႏနေနေသွူ။ ဖဲ့ꩻကွဉ်ႏဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ အိန်းကလန်ခမ်းထီ၊ ဖဲ့ꩻတွို့ꩻဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ အတ်တလန်တိတ် သမုဒ္ဒရာႏ၊ အုဲင်းရိစ်ပင်ႏလယ်ႏ ဖုံႏ အဝ်ႏခူရောင်ꩻခါꩻနဝ်ꩻသွူ။ ခမ်းထီဟံႏနယ်ႏဧရိယာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏစတုရန်းမဲင်ႏ ၈၀၂၃ မဲင်ႏ (၂၀ ၇၇၉ စတုရန်းကီလိုမီတာ) တဲင် ၂၀၂၁ ဗာႏ စာႏရင်ꩻအလꩻ ခမ်းကိုလိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏအဖြာꩻ ၃ သန်းလွိုရပ်တဲင် နဝ်ꩻအကို ၉၃ % နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ လိုꩻဗွာခွိုꩻ နဝ်ꩻသွူ။ မူလကအုံအဝ်ႏဒါႏ ဒေႏသခံႏသားနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ သဲလ်(ကဲလ်)လိုꩻမျိုꩻ(Celts)လဲ့ ယိုခါနဝ်ꩻ သဲလ်လိုꩻမျိုꩻစဲစ်စဲစ် တအဝ်ႏတဝ်းဒုမ် အရော်ꩻထိုꩻလဲဉ်း လိုꩻမျိုꩻလင်တဲင် အဝ်ႏကုဲင်ဒျာႏ အလိတ်တောမ်ႏအငဝ်းလွုမ်ꩻသွူ။ ဝေင်ꩻတန်တောမ်ႏ အတန်သွတ်ꩻဝေင်ꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ဝေင်ꩻကားဒိစ် သွူ။
ဝွေးလ်ခမ်းထီနဝ်ꩻ ကြွန်ပင်ႏလယ်ႏကို(ကမ်းလွန်ကျွန်း) ကပါဒါႏ ကမ်းရိုးတန်းအဆွာꩻအဝ်ႏ ၂,၇၀၀ ကီလိုမီတာ (၁,၆၈၀ မဲင်ႏ) သွူ။[၆] အတန်သွတ်ꩻကြွန် ကထွာဒါႏ အေင်စယ်သေးကြွန်နဝ်ꩻ အုဲင်းရိစ်ပင်ႏလယ်ႏကိုလဲ့ ထွာကြွန်အတန်သွတ်ꩻ နေနေသွူ။ ခမ်းထီဟံႏနယ်ႏကဲဉ်းအာနဝ်ꩻ ကောင်ရွေꩻကောင်ဆောင်ႏ လွိုင်ႏအာငါႏတဲင် အထိုသွတ်ꩻကောင်ဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏအာ အခဝ်ထင်ꩻ တောမ်ႏ အခဝ်ထာႏဝကိုသွူ။ သနိုးဒွန်ကောင် (Snowdon / (Yr Wyddfa) နဝ်ꩻ ခမ်းကို ထွာအထိုသွတ်ꩻ ကောင်ရွေꩻဒျာႏသွူ။[၁၂]
ဝွေးလ်ခမ်းနဝ်ꩻ သေင်ႏတခြာတန်ဖုံႏ တအဝ်ႏငါႏတဝ်းတဲင် အဝ်ႏအာဒျာႏ ထာꩻအီႏတုံး တောမ်ႏ တကြက်ꩻကောင်ဖုံႏတဲင် အဝ်ႏလွူးရောင် ဖိုးတောမ်ႏသွိုꩻ(သိုး) နဝ်ꩻသွူ။ ဆို့ꩻပါ ထာꩻအီႏသေဆာႏဗွူကလာꩻ တောမ်ႏ ဗွူမုယော သွူ။ ရတနာႏဟံႏကိုလဲ့ လွိုင်ႏအာတန်တဲင် ထေခူႏ လုံးသတ္တုထာꩻမာꩻနဝ်ꩻ ထွာအဓိကသွူ။ အထူꩻအနေႏ ဝွေးလ်ခမ်းကို ကထန်ႏဒါႏ လုံးမေႏသွာႏ နဝ်ꩻ တင်ႏသျာꩻမွေးတဲင် အဝ်ႏဗိတိသျကြွန်ဗူႏကို ကထန်ႏဒါႏ လုံးမေႏသွာႏဖုံႏ ငတ်ꩻပွန်းတပွန်းနဝ်ꩻ လꩻလွဉ်ဒျာႏ ဝွေးလ်ခမ်း အခဝ်နဝ်ကိုသွူ။ တင်ႏသျာꩻဒါႏ လုံးရတနာႏအလင်ဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ပသီႏ၊ တောင်ꩻတနျာႏ၊ သွောတ်၊ ပသီႏဗွာ၊ စွုန်ꩻ(ခဲ) ဖုံႏတဲင် ခမ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏထန်ႏဆေ့ꩻဆေ့ꩻ နဝ်ꩻသွူ။[၁၃]