Сийлахь-воккха Карл лат. Carolus Magnus нем. Karl der Große фр. Charlemagne Сийлахь воккху Карл
ГӀуллакхан тайпа
монарх , суверен
Вина терахь
742 шеран 2 апрель ({{padleft:742|4|0}}-{{padleft:4|2|0}}-{{padleft:2|2|0}} )
Вина меттиг
Льеж
Кхелхина терахь
814 шеран 28 январь ({{padleft:814|4|0}}-{{padleft:1|2|0}}-{{padleft:28|2|0}} ) (71 шо)
Кхелхина меттиг
Ахен
Корматалла
Франкийн паччахь, лангобардийн паччахь, Баварин герцог
Да
Пипин Воцуниг
Нана
Бертрада Лаонски
Зуда
Химильтруда
Дезидерата
Хильдегарда из Винцгау
Фастрада
Лиутгарда
Герсвинда Саксонская
йезараш:
Мальтегарда
Регина
Адалинда
Бераш
1-ра зудчуна: кӀант: Пипин Горбатый 3-гӀа зудчуна: кӀенти: Карл Юный, Пипин (Италин паччахь), Людовик I Благочестивый, Лотарь йоӀари: Аделаида, Ротруда, Берта, Гизела, Хильдегарда 4-гӀа зудчуна: йоӀари: Тетрада, Гильтруда 5-гӀа зудчуна: йоӀари: Эмма, Ротильда 6-гӀа зудчуна: йоӀ: Адальтруда Йезарашах: 1-рачунна: йоӀ: Ротильда 2-гӀачунна: кӀенти: Дрого (Мецан епископ), Гуго (Сен-Квентинан аббат) 3-гӀачунна: кӀант: Теодорик
Сийлахь-воккха Карл Викилармехь
Сийлахь-воккха Карл I (лат. Carolus Magnus йа Karolus Magnus , нем. Karl der Große , фр. Charlemagne , 747 шеран 2 апрель йа 748 шеран — 814 шеран 28 январь , Ахенан гӀала) — франкийн паччахь 768 шо дуйьна (къилбера дакъехь 771 шо дуьйна), лангобардийн паччахь 774 шо дуьйна, Баварин герцог 788 шо дуьйна, Малхбузен император 800 шо дуьйна. Пипин Воцунигчуна а, Бертрада Лаонан а воккху кӀант. Карлан цӀарах йелла Пипинидан династин цӀе «Каролингаш». «Сийлахь воккху» цӀе Карлан йеллера и дина волучу хенахь.
Сийлахь-воккху Карл а, Букъбойна Пипин а
Сийлахь-воккха Карл I, (Францин халкъан библиотека)
Франкийн империн карта — латта шордалар 481 шо дуьйна 814 шо кхаччалц
Сийлахь-воккха Карл а, папа Адриан I а
Сийлахь-воккха Карлан мухӀар
Риман папас Адриан I таж дуьллу Аквитанин Людовикан . Йоккха Францин Хроникаш йукъара миниатюра.
Сийлахь-воккха Карл I, Малхбузан император (Франкфуртехь йолу статуя).
Сийлахь-воккха Карл I — Малхбузан Император
Европа 814 шарахь
Карл Великий и папы римские Геласий I и Григорий I . Миниатюра из молитвенника короля Карла II Лысого.
Сийлахь-воккха Карла хенахь хилла ахча
Зударш а, бераш а
Каролингийн силсил . XII бӀешеран куьйгайозан миниатюра
768 шо дуьйна — Химильтруда (йа Гимильтруда; Himiltrude), Девум I (Devum I), Бургундин графан йоӀ. Йитина.
Букъбойна Пипин (Pépin le Bossu; 769 шо /770 шо — 811 шо ). 792 шарахь шен ден дуьхьал къайлах бина бартехь дакъа лецир, амма бертахой гучубевлира. Таккха дас иза монастырь чувоьллира.
Rothais , (784 шо — ? )
770 шо — Дезидерата (Désirée, 747 шо — 776 шо ), лангобардин паччахьан Дезидерин (Didier) йоӀ. Йитина 771 шарахь .
771 шо — Винцгаура Хильдегарда (йа Гильдегарда; Hildegarde de Vintzgau, 758 шо — 783 шеран 30 апрель ), Жерольд I (Gérold I), Винцгау графан йоӀ.
Жима Карл (Charles, 772 шо — 811 шеран 4 декабрь ), Ингельман герцог.
Аделаида (Adelaide, 773 шо — 774 шо ). Жима йолуш йелла.
Ротруда (Rothrude, 775 шо — 810 шеран 6 июнь ).
Пипин (Pépin, 777 шо — 810 шеран 8 июнь ), Италин паччахь (781 шо — 810 шо ).
Лотарь (Lotaire, 778 шеран август — 779 шеран 6 февраль). Людовикца шал вина ваш, жима волуш велла.
Людовик I Благочестивый (Louis I le Pieux, 778 шеран август — 840 шеран 20 июнь ), Малхбузан император (813 шо — 840 шо ), франкийн паччахь (814 шо — 840 шо ), Аквитанин паччахь (781 шо — 813 шо ), Алеманин паччахь (833 шо — 840 шо ).
Берта (Berthe, 779 шо — 823 шо ). Граф Ангильбертига (750 шо — 814 шо ) маре йахара иза.
Гизела (Gisèle, 781 шо — 808 шо ). Маре ца йахара.
Хильдегарда (Hildegarde, 782 шо — 783 шо ). Жима йолуш йелла.
783 шеран октябрь дуьйна — Фастрада (Fastrade, 765 шо — 794 шеран 10 октябрь ), малхбале франкин графан Радольфан йоӀ.
Тетрада (Tétrade, 785 шо — 853 шо ), Аргентьель аббатисса.
Гильтруда (Hiltrude, 787 шо — ? ), аббатисса Фармотье.
794 шо дуьйна — Лиутгарда (Liutgadre, 776 шо — 800 шеран 4 июнь ).
808 шо дуьйна — Саксонин Герсвинда (Gerswinde de Saxe, 782 шо — 834 шо ).
6 зуда йоцург йевзаш йу кхоъ Карлан йезарш а, массийта кӀоталгӀа дина бера а.
Мальтегарда (Maltegarde).
Регина (Régine).
Адалинда (Adalinde).
Каролингийн династи
Хьалха хилларгПипин Воцуниг
Франкийн паччахь 768 шо — 814 шо Малхбузан Император 800 шо — 814 шо
ТӀаьхьавеанигЛюдовик I Благочестивый
Билгалдахарш
Литература
Эйнхард. Жизнь Карла Великого . — М .: Институт философии, теологии и истории св. Фомы, 2005. — С. 303. — ISBN 5-94242-013-0 .
Анналы Святого Аманда .
Хэгерманн Д. Карл Великий. — М .: ООО «Издательство АСТ»: ЗАО НПП «Ермак», 2003. — ISBN 5-17-018682-7 , 5-9577-0127-0.
Левандовский А.П. Карл Великий. — М .: Молодая гвардия, 1999.
Bauer H. Reise in die Karolingerzeit. — Leipzig, 1974.
Chamberlin R. The Emperor Charlemagne. — London, 1986.
Renée Mussot-Goulard. Charlemagne. — Paris: Presses universitaires de France, collection «Que sais-je ?», 1984, 1992, 1998.
Ноткер Заика, «Деяния Карла Великого» (лат. Gesta Caroli Magni ), ок. 880 г.
Эрлихман В. В. Правители мира
Хьажоргаш