Иосиф Виссарионович Сталин Иосиф Виссарионович Джугашвилигуьрж. იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი И. В. Сталин Тегеранан конференцехь
Бакъ цӀе
гуьрж. იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი
ГӀуллакхан тайпа
политик , революционер , Публицист , пачхьалкхан гӀуллакххо , лингвист
Вина терахь
1878 шеран 18 декабрь ({{padleft:1878|4|0}}-{{padleft:12|2|0}}-{{padleft:18|2|0}} )
Вина меттиг
Гори , Тифлисан губерни , Российн импери
Кхелхина терахь
1953 шеран 5 март ({{padleft:1953|4|0}}-{{padleft:3|2|0}}-{{padleft:5|2|0}} ) (74 шо)
Кхелхина меттиг
Волынски, Кунцевскан кӀошт, Москохан область, РСФСР , СССР
Корматалла
председатель Совета Министров СССР
народный комиссар Вооружённых Сил СССР
народный комиссар обороны СССР
председатель Совета народных комиссаров СССР
народный комиссар рабоче-крестьянской инспекции РСФСР
народный комиссар государственного контроля РСФСР
народный комиссар по делам национальностей РСФСР
генеральный секретарь ЦК ВКП(б)
Генералиссимус
Гражданалла
Российн импери →
СССР
Да
Джугашвили, Виссарион Иванович
Нана
Екатерина Георгиевна Геладзе
Зуда
Сванидзе, Екатерина Семёновна (1885—1907)
Аллилуева, Надежда Сергеевна (1919—1932)
Бераш
кӀенти:
йоӀ:
тӀелаьцна кӀант:
СовгӀаташ
Медаль Золотая Звезда (1945)
Медаль Серп и Молот (1939)
Орден Победа
Орден Ленина (1939)
Орден Ленина (1945)
Орден Ленина (1949)
Орден Красного Знамени
Орден Суворова 1 степени
Медаль XX лет Рабоче-Крестьянской Красной Армии
Медаль За оборону Москвы
Медаль За победу над Германией в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг.
Медаль За победу над Японией
Медаль В память 800-летия Москвы
Герой МНР
Орден Сухэ-Батора
Медаль За Победу над Японией (Монголи)
Орден Белого льва За Победу 1 степени
Чехословацкий Военный крест 1939 (шозза)
Куьг таӀор
Иосиф Виссарионович Сталин Викилармехь
Ио́сиф Виссарио́нович Ста́лин (боккъула фамили — Шайтан , гуьрж. იოსებ ჯუღაშვილი ; 1878 шеран 18 декабрь (кхоьчу хьосташкахь 1879 шеран 21 декабрь ), Гори , Тифлисан губерни , Российн импери — 1953 шеран 5 март , Волынски , Кунцевскан кӀошт, Москохан область , РСФСР , СССР ) — российн революционер а, советан политикин а, пачхьалкхан а, тӀеман а, партийн гӀуллакххо а ву. Халкъашна йуккъера коммунистан а, белхалойн а боламан гӀуллакххо, марксизман теоретик а, пропагандист а ву , 1920-гӀа шерашкара дуьйна 1953 шаре кхаччалц - ССРБ-н куьйгалхо вара.
Виссарион Иванович Джугашвили
Екатерина Георгиевна Джугашвили
Сосо́ Джугашвили — Тифлисан килсан хуьжаран дешархо (1894 шо )
Джугашвилис Горин килсан доьшийла чекхйаккхарна тешалла (1894 шо )
Екатерина Сванидзе — Сталинан хьалхара зуда
Бераш
Хьалхара зудчо динарш :
Яков Джугашвили — воккха кӀант.
ШозлугӀа зудчо динарш :
1921 шеран 24 мартехь Москвахь винера Сталинан кӀант — Василий . Иза кхиош вара Артём Сергеевца . Артем вара Сталинан доттагӀан Ф. А. Сергееван кӀант.
Василий Сталин — Советан тӀеман гӀуллакххо, авиацин генерал-лейтенант (1947 шо ), Москохан эскаран округан ТӀеман-хӀаваан ницкъашан куьйгалхо (1947 шо —1952 шо ).
Светлана Аллилуева — цхьаъ бен йоцу йоӀ. Филолог-гочдархо, филологин Ӏилманийн кандидат; мемуарист.
Коба, марксистан кружокан декъашхо (1902 шо )
Санкт-Петербурган къайлах полицин архивера Иосиф Сталинан информацин карта. 1912 шо .
Файл:Stalin-Lenin-Kalinin-1919.jpg Сталин, Ленин , Калинин . 1919 шо .
1923 шо дуьйна 1967 шо кхаччалц хилла йолу Гулаган карта
Ӏийса ПайхӀамар Зиярт эккхитар. 1931 шо .
Советски Союзан хьалхара пхиъ маршал (аьрру агӀорара аьтту агӀор) охьахевшина: Тухачевский (тоьпаш тоьхна ), Ворошилов , Егоров (тоьпаш тоьхна); стоят: Будённый и Блюхер (хьалаьцна, Лефортан набахтехь велла Ӏазапаш бахьнехь )
1938 шеран 26 июлехь эскаран коллегин кхел йа йезаш нехан список. Сталинс цу тӀехь йаздина «Массо а 138 стаган тоьпаш тоха еза»
«Кхиаза зуламхойца къийсамех лаьцна» аьлла ЦИК а, СНК а СССР сацаман проект. (И.Сталинан тӀетохарашца а, билгалонашца а)
«Берийн доттагӀ» цӀе йолу сурт. Суьртан тӀехь йу Геля Маркизова. Цуьна дена-нанна тӀаьхьо таӀазар дира
Сталин, Ф. Д. Рузвельт , У. Черчилль Тегеранан конференцехь.
200. Потсдаман конференци
Великобританин компартин марш. 2008 шеран 1 май
Сталинан сурт тӀехь долу автобус Санкт-Петербургехь. 2010 шеран 5 май.
Самукъане хилларш
Тахана Сталин ву Ческе-Будеёвице (Чехи ) гӀалин сийлахь гражданин .
1947 шеран 7 ноябрь дуьйна 2004 шеран 29 апрель кхаччалц Сталин вара Будапештан сийлахь гражданин .
1947 шо дуьйна 2007 шо кхаччалц иза вара Кошице цӀе йолу Словаки гӀалин сийлахь гражданин .
1940 шеран 1 январехь Time цӀе йолу журналс хаьржира Сталин «Шеран стаг» (1939 шо ) . Шаьш и харжар бахьан цара «нацистан-коммунистан» ТӀецалатаран пакт яр а, Финляндица тӀом болабар йу бахар. И хӀумнаш бахьнехь Сталин Гитлеран накъост хиллира . 1943 шеран 4 январехь журналс шозлугӀа хаьржира Сталин «Шеран стаг» . Оцу статьях йаздинера: «Сталинан бен ца хаьа мел улле дар 1942 шарахь Росси эшаяр. Сталинан бен ца хаьа хӀун да дийзира и кхерам йухатогӀа…»
Сталинан ненан мотт гуьржийн бара. Оьрсийн мотт цо тӀаьхьо бен ца Ӏамийра. Оьрсийн мотт цунна цкъаа дика шар ца белира. Гуьржийн а, оьрсийн а меттанаш доцурш цунна хаьара шира желтойн (грекийн) мотт а, килсан славянийн а. Сталинс анкеташкахь йаздора шен немцойн а, ингалсан меттанашкахь деша хаьа . В. В. Похлёбкинс йаздо, Сталинан иштта фарси а, аьрмлойн мотт а хаьара. 1920-гӀа шерашкахь иза французийн мотт Ӏамо волавелира , амма и мотт мел шарбелир цунна хууш дац.
Билгалдахарш
↑ Сталин дийна волуш арахецна 13 том цуьна сочинениш (1947—1951). Арахецна бара цо 1934 шо кхаччалц йазбина белхаш. 1990 шо дуьйна йуха а йолаелла керла томаш арахецар
↑ Лев КОЛОДНЫЙ Где стреляли в затылок, там должен быть музей Смерти
↑ Н.Великанов — «Измена маршалов». Ссылка на документ «Из акта судебно-медицинского исследования трупа заключенного № 11».
↑ «За расстрел всех 138 человек. Сталин» (Т.9. Л.211) Архивйина 2013-03-13 — Wayback Machine
↑ Сталин приговорил счастливое детство
↑ Гитлер, Сталин и сложности с историей Архивйина 2013-04-20 — Wayback Machine // www.apn-nn.ru
↑ Сталина не могут лишить почётного гражданства — Фёдор Лукьянов."…А Сталин навсегда прописался в Будапеште" — Российская Газета — Законодательное собрание Будапешта вот уже три …
↑ Сталина лишили звания Почётного гражданина Будапешта // www.newsru.com
↑ Словацкий город исключил Сталина из списков почётных жителей // for-ua.com
↑ Man of the Year // Time. Jan 1, 1940. RUSSIA: Man of the Year, 1939 — TIME Архивйина 2013-07-17 — Wayback Machine (ингалс.)
↑ Статья в журнале «Time» — «Die, But Do Not Retreat» о провозглашении И. В. Сталина «человеком года» Архивйина 2013-07-15 — Wayback Machine
↑ Хронограф. Архивйина 2013-05-10 — Wayback Machine // Вокруг света, № 1, 2008
↑ Оригинал текста (англ.): «Only Joseph Stalin fully knew how close Russia stood to defeat in 1942, and only Joseph Stalin fully knew how he brought Russia through».
↑ Максименков Л. Очерки номенклатурной истории советской литературы. Западные пилигримы у сталинского престола (Фейхтвангер и другие)
↑ Похлёбкин В. В. Великий псевдоним. — М.: ТОО «ЮДИТ», КП «Алтай», — 1996, 158 с.