|
Estoniô (est. Eesti; òficjalnô pòzwa: Repùblika Estonie, est. Eesti Vabariik) – państwò w nordowi Eùropie. Òd zôpadu i nordë (przez Fińską Hôwingã) mô przistãp do Bôłtëcczégò Mòrza i brzegòwą liniã ò długòscë kòl 3,794 km. Òd pôłniégò grańczi z Łotewskô a ód pòrénkù – z Ruskô (przez grańczné jezoro Peipus). Stolëcą i nôwikszim gardã je Tallinn. Na teritorium Estonie ò wiéchrzëznie 45,228 km² mieszczą sã 2,222 òstrowë. Etniczni Estończicë są lëdã fińsczégò pòchòdzeniô, kùlturowo blisczim do mieszkańców Finlandie, z chtërną Estoniô grańczi przez Bôłtëcczé Mòrze.
Òd 2004 Estoniô nôleżi do NATO i Eùropejsczi Ùnie.
Leżi w nordowò-zôpadnym dzélu Eùropë. Òd zôpadu i nordë (przez Fińską Hôwingã) mô przistãp do Bôłtëcczégò Mòrza. Grańczi z Łotewskô òd pôłniégò i Ruskô ód pòrénkù.
3,794 km (przistãp do Bôłtëcczégò Mòrza)
Klimat przechódny midzë ùmiarkòwónym kòntinentalnym i ùmiarkòwónym mòrsczim, z łagódną zëmą i chłodnym latã. Wiôldżi cësk na klimat mają atlanticczé cyklonë. Z przëczënë bliskòscë mòrza sërosc lëftu je wiedno wësokô.
Zdrzącë na ùsztôłcenié terenu, Estoniô je krajem płasczim. Mô baro długą brzegòwą liniã wedle Bôłtëcczégò Mòrza z wiãcy jak 2 tës. òstrowów. Nôwiãkszé z nich to Saaremaa ò wiéchrzëznie 2,673 km² i Hiiumaa (989 km²).
Estończicë 68.7%, Ruskòwie 24.8%, Ùkrajińcë 1.7%, Biôłorusënowie 1%, Fini 0.6%, (wôrtoscë szacowóné na 2011)
estońsczi (òficjalny) 68.5%, rusczi 29.6%, ùkrajińsczi 0.6%
prawòsławié 16,2%, lëtërstwò 9,9% (pòdôwczi òglowégò spisënkù z 2011)
jednojizbòwi parlament Riigikogu (101 nôleżników na sztërëlatną kadencjã)
Państwa w Eùropie | |
---|---|
Albańskô | Andorra | Aùstriô | Belgijskô | Biôłorus | Bòsnijô ë Hercegòwina | Bùlgarskô | Chòrwackô | Cyper | Czeskô Repùblika | Czôrnogóra | Dëńskô | Estóńskô | Fińskô | Francëjô | Greckô | Irlandëjô | Islandëjô | Italskô | Lëtewskô | Liechtenstein | Luksembùrskô | Łotewskô | Madżarskô | Malta | Miemieckô | Mòłdawskô | Mònakò | Néderlandzkô | Nordowô Macedoniô | Norweskô | Pòlskô | Pòrtugalskô | Rumùńskô | Ruskô | San Marino | Serbskô | Sloweńskô | Słowackô | Szpańskô | Szwajcarskô | Szwedzkô | Tëreckô | Ùkrajina | Watikan | Wiôlgô Britanijô | |
Zanôléżné teritoria: Alandsczé òstrowë | Farersczé òstrowë | Gibraltar | Grenlandzkô | Guernsey | Jersey | Man | Svalbard | |
Ògrańczoné ùznanié: Kòsowò | Pòdniéstrze |
Państwa z Eùro | |
---|---|
Państwa Gòspòdarczi i Walutowi Ùniji
Aùstriô | Belgijskô | Chòrwacją | Cyper | Estóńskô | Fińskô | Francëjô | Greckô | Irlandëjô | Italskô | Lëtewskô | Luksembùrskô | Łotewskô | Malta | Miemieckô | Néderlandzkô | Pòrtugalskô | Słowackô | Sloweńskô | Szpańskô |
|
jine państwa: Andorra | Czôrnogóra | Kosowskô | Mònakò | San Marino | Watikan |