Этем (лат. Homo) — гоминидсен йышĕнчи приматсен отрядĕнчи чĕрчунсен речĕ. Ку рете ăс-тăнлă этем (Homo sapiens) тата халĕ вилсе пĕтнĕ тĕссем кĕреççĕ. Homo несĕлĕсем, ахăртнех, австралопитексем пулса тăраççĕ.
Çак статьяна е уйрăма çĕнĕрен çырмалла, чăваш чĕлхин йĕркисене пăхăнмалла, ытти кăлтăксенчен те хăтăлмалла. Статьяна тата унăн уйрăмне статьясене çырмалли йĕркепе хатĕрлемелле, ăнланманлăха пĕтермелле.
|
Этем (ним. Übermensch) — Фридрих Ницше «Саратуштра çапла каланă» ĕçĕнче хальхи çынран çав тери пахарах уйрăм тĕслĕ çынсене палăртма кĕртнĕ сăнар. Этем, Ф.Ницше теорипе, çын тĕсĕн кун-çулĕнчи тупсăмĕ шутланать, вăл пурнăçăн виталлă аффекчĕсен варри пулмалла. Этем — пурнăçа унăн чи хаяр экстремаллă тăрăмĕсенче ырлакан радикаллă эгоцентрик, çаплах хăватлă ирĕкĕпе кун-çулăн аталану вектăрне тĕл парса Тăвакан.
Этемĕн прототĕсĕ шутне («иртсе каяйми пурнăç виртуозĕсем»), Ф.Ницше Александр Македонскине, Юли Цезаре, Чезаре Борджиана тата Наполеона кĕртнĕ.
Ницшĕн Этемĕн сăнарне темĕн тĕрлĕ вулавĕ пур:
Ыйту тупсăмĕпе, Этемĕн çак трактовкăсем Ф.Ницше палăртнă сăнарпа хирĕçӳллĕ пулса тухаççĕ.
Ку философипе вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр. |