Σκύλος Χρονικό πλαίσιο απολιθωμάτων: 0.015–0Ma ↓ | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Κατάσταση διατήρησης | ||||||||||||||||||
Εξημερωμένο
| ||||||||||||||||||
Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Τριώνυμο | ||||||||||||||||||
Canis lupus familiaris (Κύων ο λύκος ο οικείος) (Λινναίος, 1758) |
Ο σκύλος είναι θηλαστικό ζώο του γένους κύων (επιστ. Canis lupus familiaris - κύων ο λύκος ο οικείος). Η καταγωγή του προέρχεται από τον κοινό λύκο. Ο σκύλος αποτελεί ένα από τα κοινότερα κατοικίδια ζώα.
Η σχέση του με τον άνθρωπο χρονολογείται από τα πολύ παλιά χρόνια. Γενικά τα σκυλιά εδώ και χιλιετίες εκτρέφονται για πολλούς λόγους. Έχει υμνηθεί και δοξαστεί πολλές φορές κυρίως για την έμφυτη τάση του να δέχεται τον άνθρωπο ως ηγετικό μέλος της αγέλης και να δένεται συναισθηματικά μαζί του ιδιαίτερα στενά, καθώς με τον καιρό έχουν προσαρμοστεί πάρα πολύ στις ανάγκες της ανθρώπινης συμπεριφοράς και ο δεσμός σκύλου-ανθρώπου έχει μελετηθεί πολλές φορές από επιστήμονες. Έτσι, έχουν υπάρξει περιπτώσεις σκύλων που θυσιάστηκαν για τον ιδιοκτήτη τους, στην προσπάθειά τους να τον σώσουν ή να τον προστατεύσουν. Ο σκύλος θεωρείται πως είναι ο πιο αφοσιωμένος και καλύτερος "φίλος" του ανθρώπου.
Υπάρχουν περίπου 450 αναγνωρισμένες παγκοσμίως φυλές σκύλων, που έχουν τις ικανότητες από το είδος κυνηγιού για το οποίο αναπαράχθηκαν. Αυτά που είναι πιο κοινωνικά είναι αυτά που ειδικεύονται στην επαναφορά και στο να βρουν το θήραμα χωρίς να το σκοτώνουν, αφήνοντας αυτήν την δουλειά στους κυνηγούς, ενώ σπανίως είναι επιθετικά, και δένονται πολύ με τα αφεντικά τους. Στην βικτωριανή εποχή η κατευθυνόμενη επιλογή συγκεκριμένων φυλών σκυλιών από ανθρώπους οδήγησε στην ανάπτυξη των σύγχρονων φυλών. Τα σκυλιά έχουν ανάλογα με τη φυλή διαφορετικό φαινότυπο. Γενικά, οι πληθυσμοί των περισσότερων φυλών σκύλων προέρχονται από ένα μικρό αριθμό προγόνων. Τα μεγέθη και η δομή του κρανίου και του σώματος διαφέρουν αρκετά ανάλογα με τη φυλή. Έτσι, ανάλογα με τη φυλή, το μέγεθος του σώματος, το σχήμα του κρανίου, ο φαινότυπος της ουράς και του δέρματος, αλλά και το χρώμα διαφέρουν σημαντικά.
Υπάρχουν φυλές που έχουν ειδικευτεί στο κυνήγι, στη φύλαξη στην καθοδήγηση των κοπαδιών ή σε κάτι άλλο. Οι σκύλοι, τείνουν να είναι λιγότερο ή περισσότερο υπερκοινωνικοί ή επιθετικοί αναλόγως της φυλής τους.
Τα σκυλιά που έχουν ειδικευτεί για κυνήγι μεγάλων θηραμάτων είναι και τα κατάλληλα για φύλακες και αυτά είναι περισσότερο επιρρεπή στην επιθετικότητα και γι' αυτό χρειάζεται να έχουν την κατάλληλη εκπαίδευση για να είναι ασφαλή για μία οικογένεια. Τα τεριέ είναι και από τις δύο μεριές, φτιαγμένα για μικρά θηράματα αλλά σχεδιασμένα να τα σκοτώνουν. Αν και φιλικά με τους ανθρώπους, μπορούν ενίοτε να γίνουν επικίνδυνα, λόγω του ατρόμητου χαρακτήρα τους και απαιτούν ιδιαίτερα προσεκτική αντιμετώπιση. Τα τσοπανόσκυλα (ποιμενικοί), έχουν το πιο μεγάλο πεδίο ειδίκευσης και μπορούν με την κατάλληλη εκπαίδευση να γίνουν οτιδήποτε, από φύλακες μέχρι σκυλιά έρευνας και διάσωσης, αστυνομικής εργασίας ή οδηγοί τυφλών, και γενικά η δημοτικότητα τους ως κατοικίδια αυξάνεται.
Ο σκύλος είναι σαρκοφάγο ζώο και δεν ενδείκνυται να τρώει όλες τις τροφές. Σκόπιμο είναι να προτιμώνται φαγητά πλούσια σε πρωτεΐνες, σε υδατάνθρακες (προτιμότερο με σωστή προετοιμασία επειδή στο σάλιο του σκύλου δεν περιέχεται αμυλάση, το ένζυμο που χρειάζεται για την διάσπαση του αμύλου) όπως το ρύζι, και ιχνοστοιχεία.
Επειδή ο οργανισμός του σκύλου δεν μπορεί να μεταβολίσει την θεοβρωμίνη, πρέπει να αποφεύγεται αυστηρά το να ταϊστεί ή να φάει κατά λάθος ο σκύλος σοκολάτα ή προϊόντα που περιέχουν κακάο, καθώς αυτό προκαλεί σύνδρομο με έντονα συμπτώματα (δηλητηρίαση από σοκολάτα) και μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο.
Τα κόκαλα των πουλερικών (κότας ή γαλοπούλας), του κατσικιού, του αρνιού και του κουνελιού, επειδή θρυμματίζονται εύκολα και γίνονται πολύ αιχμηρά με το μάσημα, είναι πιθανό να προκαλέσουν σχισμές και εκδορές στο έντερο του ζώου. Όταν τρώνε κόκαλα μεγάλων ζώων, υπάρχει μικρός κίνδυνος τα τρίμματα που δημιουργούνται να ενωθούν στο έντερο και να το φράξουν.
Ορισμένες τροφές, αν καταναλωθούν σε μεγάλες ποσότητες από τον σκύλο μπορεί να αποδειχτούν τοξικές για αυτόν. Το αβοκάντο έχει τοξικές ιδιότητες για τον σκύλο, προκαλώντας αναπνευστικά προβλήματα, αφύσικες συγκεντρώσεις υγρών στο στήθος, στην καρδιά ή στο ήπαρ και παγκρεατίτιδα. Τα κρεμμύδια και τα σκόρδα καταστρέφουν τα ερυθρά αιμοσφαίρια προκαλώντας αναιμία, γενική αποδυνάμωση και προβλήματα στην αναπνοή.
Οι σταφίδες και τα σταφύλια μπορεί να καταστρέψουν τα νεφρά του σκύλου και η δράση τους είναι αθροιστική, ενώ οι τομάτες προκαλούν αρρυθμία στην καρδιά και τρέμουλο στο ζώο. Πρόκειται για μία υπόθεση που δεν είναι ακόμα αποδεκτή από όλους τους επιστήμονες, κυρίως στη Ευρώπη, ενώ οι έρευνες είναι ακόμα σε εξέλιξη.
Η ευφυΐα του σκύλου είναι η δυνατότητα του σκύλου να λαμβάνει την πληροφορία και να την ενσωματώνει για να λύσει προβλήματα. Μελέτες με δείγμα δύο σκύλους αποδεικνύει ότι έχουν προχωρημένη μνήμη και μπορούν να μάθουν με την μέθοδο του συμπεράσματος. Μια μελέτη με τον Ρίκο, ράτσας μπόρντερ κόλεϊ, απέδειξε ότι ήξερε τα σήματα πάνω από 200 αντικειμένων. Μπορούσε να αφομοιώσει τις ονομασίες νέων πραγμάτων με αφαιρετική μάθηση και κατάφερνε να τις ανακαλεί στο μυαλό του σωστά και μετά από 4 εβδομάδες από την στιγμή που άκουσε το όνομα για πρώτη φορά. Μια μελέτη του Τσέιζερ της ίδιας ράτσας έδειξε ότι μπορούσε να θυμάται ονόματα και μπορούσε επίσης να συνδέσει πάνω από 1.000 λέξεις απλά ακούγοντάς τες από έναν άνθρωπο. Οι σκύλοι μπορούν να κατανοήσουν και να αντιδράσουν ανάλογα ακόμη και σε ανθρώπινες χειρονομίες.
Μια άλλη μελέτη των γνωστικών δυνατοτήτων των σκυλιών έδειξε ότι δεν ξεπερνούν αυτές άλλων ζώων, όπως των αλόγων, των χιμπατζήδων ή των γατών. Μια μελέτη 18 οικόσιτων σκυλιών έδειξε ότι τους έλειπε η μνήμη του χώρου και επικεντρώνονταν στα λεγόμενα της εντολής που τους δινόταν παρά στο χώρο που τους έλεγε ο/η ιδιοκτήτης/τριά τους να πάνε.
Ο σκύλος διαθέτει και τις 5 αισθήσεις (όραση, όσφρηση, ακοή, γεύση και αφή) όπως και ο άνθρωπος, αλλά με κάποιες ιδιαιτερότητες.
Οι ασθένειες του σκύλου που μεταδίδονται και στον άνθρωπο είναι η λύσσα, η λεϊσμανίαση (Καλαζάρ, δεν μεταδίδεται από σκύλο σε άνθρωπο, αλλά μέσω ενός είδους σκνίπας), η λεπτοσπείρωση ή νόσος της Στουτγάρδης και η εχινοκοκκίαση. Για την αποφυγή των ασθενειών, συνιστάται ο συστηματικός εμβολιασμός.
Ο μέσος όρος ζωής τους διαφέρει πολύ, ανάλογα με τη φυλή, και συνήθως είναι 10 με 13 έτη. Το μέσο προσδόκιμο ζωής των φυλών που έχουν προκύψει από την διασταύρωση δύο ή περισσοτέρων άλλων είναι σε γενικές γραμμές τουλάχιστον 1 έτος παραπάνω από τις φυλές που δεν έχουν προκύψει από διασταύρωση. Σαν γενικό κανόνα μπορούμε να αναφέρουμε ότι όσο μεγαλύτερο βάρος έχει ένας σκύλος τόσο μειώνεται το προσδόκιμο ζωής του. Τα αδέσποτα σκυλιά ζουν λιγότερο, λόγω των δυσμενών συνθηκών ζωής και των ατυχημάτων- μάλιστα δημοσιεύματα κάνουν λόγο ακόμη και για προσδόκιμο ζωής μόλις 2 ετών, λόγω των παραπάνω αιτιών.
Γενικότερα το προσδόκιμο ζωής διαφέρει ανάλογα με τη φυλή και έχουν γίνει προσπάθειες να βρεθούν τα αίτια αυτής της διαφοροποίησης.
<ref>
. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα :4
.<ref>
. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα Lea2018
.<ref>
. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα Sluka2018
.
|