Sinead O'Connor

C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś Emiliàn


«
I could put my arms around every boy I see but they'd only remind me of you, I went to the doctor n'guess what he told me, guess what he told me, he said girl u better have fun, no matter what u do but he's a fool, 'cause nothing compares, nothing compares 2 u. All the flowers that u planted, mama, in the back yard, all died when u went away, I know that living with u baby was sometimes hard but I'm willing to give it another try.»
(EN)(Nothing compares 2 U, 1990)
«
A pòs mét'r al mè maṅ adòs a tut i ragasōi ch'a véd ma chi lōr i n farés'n àtar che far-'m arcurdàr ad tè, a sòṅ andàda da 'l dutōr, próva a dir cuś al m à dit, próva a dir cuś al m à dit, baghéta a sarév méj ch'at t divertìs, qvél ch'at fà al n cónta minga ma lò al n capìs gnint, parchè gnint 'l è cumpàgn, gnint 'l è cumpàgn a tè. Tut i fiōr ch'a-j-ò strapiantâ da drē da 'l curtìl, i èṅ mòrt tut quànd lò 'l è andâ via, a 'l sò che vìvar tèg 'l éra 'n quèl difìcil ma a sòṅ prònta a pruàr incóra na vòlta.»
(MUD)
La Sinéad O’Connor tòlta śò in dal Śugn dal 2008


La Sinéad Marie Bernadette O'Connor (Dublîṅ, 8 ad Dicémbar dal 1966 - 23 ad Lùi dal 2023, a s lèś /ʃɪˈneɪd oʊˈkɒnər/ in ingléś) l'è na cantànta irlandéśa cgnusùda p'r ès'r una dal vóś più bèli di an Utànta e Nuànta. La gh'à 'n caràtar fòrt che da spés al l'à purtàda a mét'r-as cóntar qvél ch'a pinsàva la gint in gènar.

L'è arcuràda anc par via dla sò crapa plàda parchè l'à tgnû dimóndi vòlti i cavìi a śèr.

Biugrafìa

La Sinéad la nas da na famìja pîna 'd fiōi (sò fradèl, Joseph O'Connor 'l è 'n scritōr ad sucès) e l'impàra da śōvna a sunàr la chitàra e a far dal canti par sò cònt méntar l'éra drē a 'ndàr a scóla. Quànd la gh'iva quatórd'ś an la s unìs a 'l grup irlandéś In Tua Nua faghénd sèg al braṅ Take my hand, un sucès dal 1984. In séguit la lavóra insém a la banda di Ton Ton Macoute avénd-'g un cuntràt cun l'etichéta Ensign Records.

In dal 1985 la Sinéad la và a star a Lóndra par lauràr a 'l sò prim àlbum. The Lion and the Cobra (Al leòṅ e 'l còbra), scrit e prudót da lē, al véd la luś in dal 1987 e crìtic e pùblic i èṅ da la sò banda fiṅ da subìt. In dal disc a gh'è anc na śōvna Enya ch'in dal braṅ Never Get Old la rècita in Gaêlic soquànt pas da la Bìbbia. Vist al sucès, la Sinéad la ś mét in viàś par di cuncèrt in Európa e in di Stat Unî. Qvél dal teàtar Dominion ad Lóndra dal Śugn dal 1988 al vîṅ tòlt śò p'r al regìsta John Maybury e publicâ 'l an dòp c'n al tìtul ad The Value of Ignorance (Al valōr 'd a n savēr gnint). In dal 1989 la O'Connor la gh'à anc na part in dal film Hush-A-Bye-Baby.

Al sò braṅ più cgnusû ad tut 'l armàgn al sìngul Nothing Compares 2U dal 1990, un lènt ch'al ciàpa a 'l cōr, mis dèntar a 'l sò secónd disc I Do Not Want What I Haven't Got (A n vój briśa qvél ch'a n gh'ò minga). Al pès, scrit par Prince in dal 1985 p'r i Family, al gh la cava a sfundàr in dal clasìfichi ad tut al mónd anc s'in séguit l'artìsta l'à fat savēr ch'la n la vōl più cantàr parchè la s è fiacàda .

Sèmp'r in cal perìud lè, in fiṅ a 'l 1991, la s mét insém a 'l cantànt di Red Hot Chili Peppers Anthony Kiedis ch'al canta par lē al braṅ I Could Have Lied mis dènt'r a 'l àlbum Blood Sugar Sex Magik ma lē la sa stufa e la 'l mòla listés tulénd 'n aparéć p'r andàr via da Los Angeles.

In d'l Utóbar dal 1992, méntar l'éra drē a cantàr War ad Bob Marley a 'l Saturday Night Live, la càmbia tut 'd un trat al paròli dal tèst, dand adòs a la Cēśa catòlica par via dal prubléma di prēt pedòfil, sćiancànd a la fiṅ na fòto dal pàdar sant dgénd «Cumbatî al nemìg, quél véra». Al sò culéga Frank Sinatra al gh rispónd dgénd ch'al gh mularév di cals in dal cûl. Sōl soquànt an dòp, in dal 1997, la Sinéad la dmandarà pardòṅ a 'l Papa durànt n'intervìsta.

La Sinéad O’Connor durànt un sò cuncèrt dal 2007

In dal 1992 la O'Connor la fà vgnir fóra na racòlta 'd cover ciamàda Am I Not Your Girl (Sòṅ-j-a minga la tò ragàsa?) cun di braṅ dla Marilyn Monroe (I Wanna Be Kissed By You), Billie Holiday (Gloomy Sunday) e àt'r incóra. A s cata anc al pès Don't Cry For Me Argentina cantâ anc par la Madonna.

Par l'irlandéśa 'l è 'n brut mumènt: la crìtica la gh dà adòs e lē la patìs anc na depresiòṅ. Par sò furtùna, Peter Gabriel al la ciàma sèg p'r al sò Womad Tour.

Al disc dal 1994 Universal Mother 'l è 'n lavōr dimóndi sintî ma al gh'à di élt e di bas: da 'rcurdàr John I Love You dedicâ a sò marè e My Darling Child fata p'r i sò putèṅ. A gh'è anc na cover di Nirvana, All Apologies. A partìr da cal disc chè, al véndidi i tàc'n a 'ndàr śò anc parchè lē la s fà védar pôc.

In di an Nuànta la Sinéad la dvénta 'n prevòstar, urdnàda acsè da 'n muimènt catòlic indipendènt e la taca a far-as ciamàr Màdar Bernadette Mary, dgénd anc ch'la vōl bandunàr l'indùstria discugràfica.

Un sundàǵ dal 1999 dla rivìsta di óm Himself al stablìs ch'i masć irlandéś i n vrévan mai andàr fóra sèg parchè i la batéśan bruta e śbragamaròṅ ma lē la fà savēr, dascurénd cun la rivìsta Hot Press, 'd èsar stàda a lèt cun dal dóni e pò in dal disc dal 2000 Faith And Courage (Fēd e curàǵ) la canta No Man's Woman (Dóna ad gnanc 'n óm).

In dal 2003, in ucaśiòṅ dla surtìda dal dvd Goodnight, thank you - You’ve been a lovely audience (Bonanòt, a v ringràsi - A sî stâ 'n pùblic delisióś) la fà savēr ch'la gh'à vója ad muclàr-la lè: «A-j-ò decìś ad ritiràr-um parchè a n supórt piò 'd èsar na parsòna famóśa. A vrév na vita nurmàla in dua 'l parsòni i gh'ìsan rispèt par la mè discresiòṅ. A sòṅ dimóndi timda, a vój èsar lasàda in paś».

In dal 2005 la diś in n'intervìsta a Interview ch'al sò scòp in dla vita 'l è quél ad „salvàr Dio da la religiòṅ“, mént'r in d'l Utóbar dal 2007 la diś a 'l Oprah Winfrey Show ch'l'à anc pruvâ a tōr-as la vita al dè ch'l'à cumpiû trénta-tri an, i an ad Crist.

In d'l Agóst dal 2011 la cònta in sal sò sit ch'la vōl un masć, a và bèṅ anc òṅ par na bòta e via, ma ch'al gh'à 'd avér manc 44 an e èsar pelōś. Ad qvéi glàbar a n s in dascór e gnanc ciamàr-as Brian o Nigel a và bèṅ. Avénd vója ad far dal sès a gh cala però qvél ch'a gh vōl dònca la gh'à da far sénsa druànd invéci dla fruta e dla vardùra a 'l sò pòst. La gh 'n à abàsta 'd far la sōra.

In d'al Luj dal 2015, butànd 'l òć su la rivìsta “Rolling Stones”, la véd in cupertìna la Kim Kardashian e la s arlìa dimóndi sèg. In sla sò paśna 'd Facebook la scriv «Mo csa gh fà-la cla ninéta chè su “Rolling Stone”? La mùśica incō l'è mòrta uficialmènt. Ninsòṅ a psiva pinsàr ch'a cupàr-la a sarév stâ pròpria “Rolling Stone”. Simon Cowell e Louis Walsh i n gh'aràṅ piò da tōr-as la cólpa. Bob Dylan al gh'à da èsar pîṅ ad sèns ad schiva» . Sèmp'r in dla sò paśna 'd Facebook, a la fiṅ ad Nuvémbar, la fà savēr ch'l'è drē a tōr-as la vita e che «finalmènt a v sî dasfâ 'd mè» ma la pulisìa in séguit la diś ch'l'è stada catàda sana e salva e che di mèdag i èṅ drē a curàr-la. Al méś prima l'iva dit ch'la gh'iva da tiràr-as via la màdar e ch'la n gh'iva piò vója 'd cantàr incóra. In dal Maǵ dal 2016 però la sparìs dòp un gir in bicicléta e la pulisìa la gh'à paùra ch'la s pòsa èsar-'s tòlta la vita ma 'l dè dòp la salta fóra incóra e la dà adòs a la sò famìja dgénd ch'i l'aṅ bandunàda.

I prubléma ch'la gh'à in dla suca i sàltan fóra ciàr e tónd in d'l Agóst dal 2017 quànd la pùblica 'n vìddeo su la sò paśna Facebook in du la diś 'd èsar curàda in dal New Jersey e ch'i mâi dla mènt i èṅ cuma dal dròghi, tut al parsòni ch'i gh'arévan da vlēr-at bèṅ e tgnir-'t adrē i t tràtan mâł e ch's'a fus par lē la s sarév tòlta la vita da cal pès. Soquànt persunàǵ famóś, cuma l'Annie Lennox e Russell Brand, i gh'aṅ fat rivàr di mesàǵ par tiràr-la sù. La cantànta la rispónd a Brand ringrasiànd-al e dmandànd-ag ad jutàr-la, andànd śò para, dand-ag dū cōlp.

Discugrafìa

Àlbum

  • 1987 - The Lion and the Cobra
  • 1990 - I Do Not Want What I Haven't Got
  • 1992 - Am I Not Your Girl?
  • 1994 - Universal Mother
  • 2000 - Faith and Courage
  • 2002 - Sean-Nós Nua
  • 2005 - Throw Down Your Arms
  • 2007 - Theology
  • 2012 - How About I Be Me (And You Be You)?
  • 2014 - I'm Not Bossy, I'm the Boss

Racòlti

  • 1997 - So Far... The Best Of Sinéad O'Connor
  • 2003 - She Who Dwells in the Secret Place of the Most High Shall Abide Under the Shadow of the Almighty
  • 2005 - Collaborations

EP

  • 1997 - Gospel Oak

Culegamènt estéran

Nòti

  1. ↑ Sinead O'Connor: «A gh 'n ò abàsta dla Nothing compares 2 U, a n la cantarò mai piò» Il Mattino, 21 ad Mars dal 2015
  2. ↑ Al vìddeo in dua la Sinéad la sćiànca na fòto dal papa Śvan Pàul II Youtube.com
  3. ↑ Gl'Irlandéś i gh l'aṅ cun la Sinéad O’Connor e la Dolores di Cranberries Rockol.it, 23 ad Favràr dal 1999
  4. ↑ Sinéad O’Connor: «A gh dag un taj, a vój na vita nurmàla» Corriere.it, 26 'd Avrìl dal 2003
  5. ↑ Sinéad O’Connor la dascór lē: «A vój salvàr Dio da la religiòṅ» Repubblica.it, prim ad Maǵ dal 2010
  6. ↑ La "nóva" Sinéad O’Connor: «A vój 'n óm». E la 'l pésca in dla Réda Il Corriere della Sera, 31 'd Agóst dal 2011
  7. ↑ “Cuśa gh fà-la cla nimàla chè su Rolling Stone?” Prima on Line, 15 ad Luj dal 2015
  8. ↑ La Sinead O'Connor su Facebook: 'A m cóp', ma l'è salva Ansa, 29 ad Nuvémbar dal 2015
  9. ↑ La Sinead O'Connor la n s cata piò da vint-quàt'r óri, la pulisìa la gh'à paùra ch'la s sia tòlta la vita. Ansa, 16 ad Maǵ dal 2016
  10. ↑ A salta fóra la Sinéad O’Connor, la dà adòs a la sò famìja: «A m î bandunâ» Corriere, 17 ad Maǵ dal 2016
  11. ↑ Al sfōg dasprâ dla Sinéad O'Connor: "A sòṅ da par mè e malàda, a n gh'è più gnint in dla mè vita" La Repubblica, 8 'd Agóst dal 2017
  12. ↑ Sinead OʼConnor a Russell Brand: "S'at vō jutàr-um fà sès mèg!" Tgcom24, 21 'd Agóst dal 2017