Tramûnt

Artécol in dialèt arzân

Tramût a l' Amasra (Turchéia)
Tramût int la Cuntrêda Ornale - San Giovanni Rotondo (FG)
Al tramûnt insém a Mêrt

Al tramûnt (tramonto in italiân) l'é al mumèint in dóv' al Sōl al sparés sòta l'urizûnt vêrs sîra.

Carateréstichi

In tót al manēri dal pûnt ed vésta astronômich, al pûnt insém a l'urizûnt da dōve al tramûnt a pâsa al cèinter dal désch dal Sōl al cumbîna gióst cun la diresiòun ed sîra sōl int al dâti di dé quând al giōren l'é cumpâgn a la nôt: difâti al se spôsta, ind la pêrt ed la Tèra in dó sòm, rispetivamèint tra nôt e matèina int i mèiş ed la premavèira e 'd l' istê (cun al rivêr al pûnt pió a nôt int al giōren quând, int l'istê, al dé l'é pió lòngh ed la nôt e tra mezdé e sîra int i mèiş ed l'avtûn e'd l' invêren (int l'istèsa manēra, cun al rivêr al pûnt pió a mezdé int al giōre quând la nôt l'é pió lònga dal dé. La zôna ed l'urizûnt ch' la va tr'al pûnt pió a nôt e còl pió a mezdé l'é ciamêda zona occasa.

Dal vôlti, apèina dôp al tramûnt o apèina préma ed l'alvêr dal Sōl, as pōl vèder un râg vèird.

Tramûnt insém a êter pianēta

Al tramûnt al gh'é ânch insém a chiêter pianēta, mó le diferèint per la distânsa dal Sōl e la cumpoşisiòun ed l'âria.

Insém a Mêrt, dal mumèint che al pianēta l'é pió luntân dal Sōl che la Tèra, al Sōl as vèd sōl ed 'na grandèsa ed 2/3 rispèt a còl ed la Tèra; a câşva ed l'âria mêgra, in pió, al tramûnt al cēl al dvèinta ed culōr bló e mia ed ròs.


Vōş coleghêdi

Êter prugèt

Collegamèint d'ed fōra


Alba a Taritari (Nueva Esparta, Venezuela) Parti del giorno(tradurre)Pêrti dal giōrenPärt dal dé Tramonto a Knysna (Capo Occidentale, Sudafrica)

Notte (parte del giorno)NôtNot | AuroraFêr dal dé | AlbaÊlba | Mattino (parte del giorno)MatèinaMatëina | Mezzogiorno (parte del giorno)Mezdé Meṡdé/miṡdé | PomeriggioDopmezdéDop al meṡdé | TramontoTramûntTramont | CrepuscoloBasōra | Sera (parte del giornoSîra Sira | Mezzanotte (parte del giorno)Mezanôt Meṡanot



Nôta: cla pâgina ché l'é stêda fâta cun la tradusiòun ed Tramonto trâta da it.wikipedia.org.
Guêrda la stôria ed la pâgina uriginêla per cgnòser l'elèinch 'd j autōr.