گرمایش ناحیهای (همچنین به عنوان شبکههای گرمایی یا دورگرمایش نیز شناخته میشود) سامانهای برای توزیعسازی گرمای تولیدشده در یک مکان متمرکزشده ازطریق یک سامانه لولههای عایقشده برای نیازهای گرمایش مسکونی و تجاری مانند گرمایش فضا و گرمایش آب است. گرما اغلب از یک نیروگاه تولیدهمزمان سوختهای فسیلی یا زیستتوده به دست میآید، اما از ایستگاههای دیگبخار فقط-گرما، گرمایش زمینگرمایی، پمپهای حرارتی و گرمایش خورشیدی مرکزی و همچنین تلفات گرمایی کارخانهها و تولید برق با انرژی هستهای استفاده میشود. نیروگاههای گرمایش ناحیهای میتوانند بازدهی بالاتر و کنترل آلودگی بهتر را نسبت به دیگبخارهای محلی ارائه دهند. براساس برخی تحقیقات، گرمایش ناحیهای با گرما و برق ترکیبی (CHPDH) ارزانترین روش کاهش انتشار کربن است و یکی از کمترین ردپای کربن را در بین تمام نیروگاههای فسیلی دارد.[۱]
شبکههای گرمایش ناحیهای نسل-پنجم از احتراق درمحل (به انگلیسی: on-site) استفاده نمیکنند و انتشار CO۲ و NO۲ درمحل صفر دارند. آنها از انتقال گرما با استفاده از الکتریسیته استفاده میکنند که ممکن است از انرژیهای تجدیدپذیر یا از نیروگاههای دوردست با سوخت-فسیلی تولید شود. ترکیبی از CHP و پمپهای گرمایی متمرکز در سامانه چندانرژی استکهلم استفاده میشود. این امکان تولید گرما ازطریق الکتریسیته را درمواقعیکه تولید برق متناوب فراوان وجود دارد، و تولید همزمان برق و گرمایش ناحیهای زمانی که دسترسی به تولید برق متناوب کماست، میدهد.[۲]
گرمایش ناحیهای در ۱۰۰ راهحل پروژه فروکش برای گرمایش جهانی رتبه ۲۷ را دارد.[۳][۴]
نفوذ گرمایش ناحیهای (DH) به بازار گرما بسته به کشور متفاوت است. نفوذ تحت تأثیر عوامل مختلفی ازجمله شرایط محیطی، دردسترسبودن منابع گرما، اقتصاد و چارچوب اقتصادی و قانونی است. هدف کمیسیون اروپا توسعه شیوههای پایدار از طریق اجرای فناوری گرمایش و سرمایش ناحیهای است.[۵]
درسال ۲۰۰۰ درصدِ خانههای تامینشده توسط گرمایش ناحیهای در برخی از کشورهای اروپایی به شرح زیر بود:
کشور | نفوذ (۲۰۰۰)[۶] |
---|---|
ایسلند | ۹۵٪ |
دانمارک | ۶۴٫۴٪ (۲۰۱۷)[۷] |
استونی | ۵۲٪ |
لهستان | ۵۲٪ |
سوئد | ۵۰٪ |
جمهوری چک | ۴۹٪ |
فنلاند | ۴۹٪ |
اسلواکی | ۴۰٪ |
روسیه | ۳۵٪[۸] |
آلمان | ۲۲٪ (۲۰۱۴)[۹] |
مجارستان | ۱۶٪ |
اتریش | ۱۲٫۵٪ |
فرانسه | ۷٫۷٪ (۲۰۱۷)[۱۰] |
هلند | ۳٪ |
انگلستان | ۲٪ |