Aiteach

Póstaeir Queer Nation (Náisiún Aiteach)

Is aidiacht Gaeilge a dhéanann cur síos ar dhuine nach bhfuil heitrighnéasach é aiteach, bunaithe ar an bhfocal queer i mBéarla..

Is seanfhocal queer sa 19ú haois go dtí lár na 20ú haois i mBéarla, maslach de ghnáth, nó 'piteogi' as Gaeilge.

Tháinig an téarma queer, nó aiteach, go mór chun cinn ó na 198oidí ar aghaidh agus brí nua air; bíonn sainmhíniú leathan ag baint leis de ghnáth i.e. collaíocht neamhnormatach, nó gnéasachas a shnámhann i gcoinne easa an status quo. Bíonn an téarma níos leithne ná 'aerach' agus bíonn daoine bródúil as a bheith aiteach inniu, agus meon dearfach ag baint leis de ghnáth.

Úsáid an téarma Gaeilge “aiteach” ar líne 2015–2022

Téarmaí maslacha

Masla do fhir (nó duine) bhaineanda is ea piteog. Tagann "piteog" ó "pit" (vulva). Ní hamháin go ciallaíonn "piteog" baineanda, ciallaíonn "piteog" claonaíoch nó corr chomh maith, ar nós an seanfhocal queer as Béarla.

Mar shampla, sa dán Baudelaire le Diarmuid Ó Gráinne, fiafraíonn Ó Gráinne "An diabhal tú a fhile / Nó aingeal a thit / An piteog de dhuine / An tú athair an Oilc?"

Ciallaíonn "piteog" fear a bheadh ag déanamh obair mná freisin, de réir Pádraig S. Mac a' Ghoill. Rinne William Carleton, scríbhneoir as Tír Eoghain, taifead ar an bhfocal "piteog" i 1830, agus tá an focal "piteog" iontach sean.

Féach freisin

Tagairtí

  1. "Coiste na bhFocal Nua ar Twitter".
  2. "Foclóir Gaeilge-Béarla (Ó Dónaill): ait".
  3. "Treochtaí Gaeilge".
  4. Méabh Ní Thuathaláin (21 Márta 2018). "An Chéad Fhoclóir Gaeilge LGBTQ seolta ag Aire Stáit na Gaeltachta" (ga-IE). Tuairisc.ie. Dáta rochtana: 2022-07-30.
  5. Seán Mac Risteaird, Feasta 67 (10), lch. 10-11. http://www.feasta.ie 22 D.F. 2018
  6. Meadhbh Ní Eadhra (1 Iúil 2022). "Léiríonn Bród nach gá fanacht faoi cheilt…" (ga-IE). Tuairisc.ie. Dáta rochtana: 2022-07-30.
  7. Ciaran Carson, "Tracking the Words," Fortnight 459 (May 2008): 18-19.
  8. Paul O'Mahoney, "The Use of 'Pishogue' in Ulysses: One of Joyce's Mistakes?," James Joyce Quarterly 47.3 (Spring 2010): 384-390.
  9. Diarmuid Ó Gráinne, "Baudelaire," Comhar 53.7 (Iúil 1994): 23.
  10. "piteog | Focail Fholaithe". focailfholaithe.fng.ie. Dáta rochtana: 2022-07-30.
  11. Liom Ó Dochartaigh, "An Spideog i Seanchas na hÉireann," Béaloideas 45/47 (1977-1979): 164-198.

Féach freisin