Ceiltibéirigh
 | |
| Cineál | grúpa eitneach stairiúil |
|---|---|
| Teanga | An Cheiltibéarais |
Ba ghrúpa Ceilteach agus daoine Ceiltithe iad na Ceiltibéirigh a raibh cónaí orthu i gceantar i Lár-Oirthuaisceart Leithinis na hIbéire, le linn na gcéadta bliain deiridh R.Ch. Luaigh roinnt údar clasaiceach go follasach gur Cheiltigh iad. (m.sh. Strabó).
Labhair na treibheanna seo teanga Cheiltibéarach, agus scríobh siad í trí aibítir na hIbéire a oiriúnú, i bhfoirm na scripte Ceiltibéirí. Thug na hinscríbhinní iomadúla a thángthas orthu, cuid acu fairsing, deis do scoláirí an teanga a rangú mar theanga Cheiltibéarach, ceann de na teangacha ceilteacha-easpáinneacha (ar a dtugtar Ceiltis na hIbéire freisin) a labhraíodh san Ibéir réamh-Rómhánach agus luath-Rómhánach.
Ó thaobh na seandálaíochta de, nascann go leor gnéithe na Ceiltibéirigh, leis na Ceiltigh i Lár na hEorpa, ach léiríonn siad difríochtaí móra freisin leis an cultúr Hallstatt agus cultúr La Tène araon.
Foinsí
- Ángel Montenegro et alii, Historia de España 2 – colonizaciones y formación de los pueblos prerromanos (1200–218 a.C), Editorial Gredos, Madrid (1989) ISBN 84-249-1386-8
- Antonio Arribas, The Iberians, Thames & Hudson, London (1964)
- Francisco Burillo Mozota, Los Celtíberos, etnias y estados, Crítica, Barcelona (1998, eagrán athbhreithnithe 2007) ISBN 84-7423-891-9
- Barry Cunliffe, "Iberia and the Celtiberians" in The Ancient Celts, Penguin Books, Londain (1997) ISBN 0-14-025422-6
- Alberto J. Lorrio, Los Celtíberos, Universidad Complutense de Madrid, Murcia (1997) ISBN 84-7908-335-2
- Alberto J. Lorrio agus Gonzalo Ruiz Zapatero, "The Celts in Iberia: an Overview", in e-Keltoi 6
- J. P. Mallory, In Search of the Indo-Europeans, Thames & Hudson, Londain (1989) ISBN 0-500-05052-X
- Martín-Gil, Jesús. "Analysis of a Celtiberian protective paste and its possible use by Arevaci warriors". E-Keltoi 5: 63–76.
- J. Alberto Arenas Esteban, & Mª Victoria Palacios Tamayo, El origen del mundo celtibérico, Excmº Ayuntamiento de Molina de Aragón (1999) ISBN 84-922929-1-1
- Olalde, Iñigo (15ú Márta). "The genomic history of the Iberian Peninsula over the past 8000 years". Science 363 (6432): 1230–1234. American Association for the Advancement of Science. doi:. PMID 30872528. Bibcode: 2019Sci...363.1230O.
Tagairtí
 | Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |