Կարեն Բլիկսենը ծնվել և մեծացել է հավատացյալ ունիտարիստների՝ բուրժուական գրողների ընտանիքում։ Հայրը՝ պաշտոնաթող կապիտան, կալվածատեր և սիրողական գրող Վիլհելմ Դինեսենը, ինքնասպան է եղել 1895 թվականին՝ իմանալով, որ հիվանդ է ժառանգական սիֆիլիսով։ Կարեն Բլիկսենը սովորել է արվեստի պատմություն Կոպենհագենի Գեղարվեստի ակադեմիայում, ինչպես նաև Փարիզում և Հռոմում։
Կարեն Բլիկսենը սկսեց հրատարակել արվեստի վերաբերյալ հոդվածներ ամսագրերում և թերթերում 1905 թվականից։ Որպես գեղարվեստական ստեղծագործությունների հեղինակ՝ առաջին անգամ հանդես է եկել 1907 թվականին՝ հրատարակելով Eneboerne հեքիաթը Օցեոլա կեղծանունով (իր հոր շան մականունը)։ Սակայն իր տեքստերի նկատմամբ ուշադրության պակասի պատճառով նա դադարել է գրել։
1912 թվականի դեկտեմբերին տեղի է ունեցել նրա նշանադրությունը իր զարմիկի (իր առաջին սիրո երկվորյակ եղբոր)՝ շվեդ որսորդ և գրող բարոն Բրոր Ֆրեդերիկ ֆոն Բլիկսեն-Ֆինեկեի հետ։ Նրանք ամուսնացել են 1914 թվականի հունվարի 14-ին՝ Մոմբասում նավից իջնելուց անմիջապես հետո, երբ գնացել էին Քենիա՝ տեսնելու մեկ տարի առաջ ձեռք բերված սուրճի պլանտացիան։ Սակայն շուտով պարզվել է, որ ամուսինը նրան վարակել է սիֆիլիսով։ Քանի որ Աֆրիկայում բուժման համար անհրաժեշտ պայմաններ չեն եղել, 1915 թվականին նա վերադարձել է Դանիա։
Աֆրիկա Կարեն Բլիկսենը վերադարձել է 1917 թվականին իր եղբայր Թոմաս Դինեսենի հետ, որն օգնել է տնային տնտեսությունը վարելու հարցում և մինչև 1923 թվականն ապրել է Բլիկսեն ամուսինների հետ։ Ամուսինները պլանտացիայում զբաղվել են համատեղ աշխատանքով մինչև 1921 թվականը, որից հետո նրանք բաժանվել են, իսկ 1925 թվականին՝ ամուսնալուծվել (այդ թվում՝ Բրոր Բլիկսենի աղետալի տնտեսվարության և նրա ամուսնական անհավատարմության պատճառով)։ Սակայն նրանք դրանից հետո էլ պահպանել են բարեկամական հարաբերությունները։
Ինքը՝ Կարենը, մնացել է Աֆրիկայի ագարակում՝ ժամանակ առ ժամանակ այցելելով Դանիայում ապրող հարազատներին։ 1926-1931 թվականներին Բլիկսենը մտերմացել է բրիտանական ռազմաօդային ուժերի օդաչու, ճանապարհորդ և որսորդ Դենիս Ֆինչ Հաթթոնի հետ, որի հետ նա ծանոթացել էր դեռևս 1918 թվականին։ Կարեն Բլիկսենն ունեցել է երկու անհաջող հղիություն։ Ինքնաթիռի վթարի հետևանքով Դենիս Ֆինչ Հաթթոնի մահից (1931 թվականի մայիսի 14) և պլատացիայի հրդեհից հետո Կարեն Բլիկսենը հեռացել է այդտեղից։
1931 թվականի հուլիսին Կարեն Բլիկսենն ընդմիշտ լքել է Աֆրիկան՝ Մարսելով վերադառնալով Եվրոպա։ Դանիայի տանը Կարենը, հոգեկան թուլության զգացողություններով լի, իրեն ամբողջովին նվիրել է գրականությանը։ Բազմաթիվ մերժումներից հետո նրա «Յոթ գոթական պատմվածքներ» ժողովածուն 1934 թվականին ընդունվել է տպագրության ամերիկացի հրատարակիչ Ռոբերտ Հաասի կողմից։ 1937 թվականին Իսակ Դինեսեն կեղծանունով նա հրատարակել է «Աֆրիկայից» գիրքը, որը հիմնված է իր ագարակի կյանքի վրա։ 1985 թվականին այդ գրքի հիման վրա Սիդնի Փոլաքը նկարահանել է համանուն ֆիլմը։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո Բլիկսենի տունը դարձել է ոչ մեծ գրական սալոնի կենտրոն, ուր այցելել են երիտասարդ դանիացի գրողներ և մտավորականներ Heretica ամսագրի հեղինակներից։ Աստիճանաբար Կարեն Բլիկսենը դարձել է Դանիայի գրական կյանքի առաջատար գործիչներից մեկը։ 1959 թվականին Կարեն Բլիկսենը, չնայած հիվանդագին վիճակին, այցելել է ԱՄՆ, որտեղ նրան հանդիսավոր ընդունելություն են ցույց տվել։
Կորցնելով ուտելու հնարավորությունը՝ Կարեն Բլիկսենը մահացել է 1962 թվականին, հավանաբար թերսնումից ու հյուծումից։
Այն շրջանը, որտեղ գտնվել է Բլիկսենի պլանտացիան, կոչվել է նրա անունով և ժամանակի ընթացքում դարձել է Նայրոբիի ամենահեղինակավոր և հարուստ արվարձաններից մեկը, իսկ գրողի տունը Քենիայի մայրաքաղաքի ամենաշատ այցելվող թանգարաններից մեկն է։
Ստեղծագործություն
Կարեն Բլիսենը հիմնականում ստեղծագործել է անգլերեն, այնուհետև թարգմանել է իր գրքերը դանիերեն։
Կարեն Բլիկսենի ռոմանտիկ և ֆանտաստիկ վեպերը խորապես կրոնական առակներ են մարդու ստեղծագործական և երջանիկ ճակատագրի մասին՝ անկախ նրանից, թե ինչ է նա անում առօրյա կյանքում և անկախ նրանից, թե որքան ողբերգական ավարտ են ունենում սովորական առօրյայի ստեղծագործական կյանքով ապրելու նրա փորձերը։
Ճանաչում
1950-ական թվականների կեսերից Բլիկսենը բազմիցս արժանացել է միջազգային գրական հանրության ուշադրությանը. 1954, 1957 և 1962 թվականներին առաջադրվել է Նոբելյան մրցանակի, ընկերացել է Էռնեստ Հեմինգուեյի, Թրումեն Կապոտե, Արթուր Միլլերի և Մերիլին Մոնրոյի, Էդվարդ Քամինգսոսի, Պեռլ Բակի հետ, թեև այդ ժամանակ նրա առողջությունը կտրուկ վատացել է, և նա այլևս չէր կարող ոչ կարդալ, ոչ էլ գրել։ Նայրոբիի արվարձանը, որտեղ 1910-1930-ական թվականներին ապրել է Կարեն Բլիկսը, ներկայում կոչվում է նրա անունով, իսկ նրա նախկին տունը վերածվել է թանգարանի։ Կարեն Բլիկսենի վեպերը և այլ արձակ ստեղծագործություններ բազմիցս էկրանավորվել են խոշոր կինոռեժիսորների կողմից (Օրսոն Ուելս, Սիդնի Փոլաք, Գաբրիել Ակսել), նրա մասին նկարահանվել են մի քանի վավերագրական ֆիլմեր։ «Լյուցիֆերի երեխան» (1995) կենսագրական հեռուստատեսային դրամայում գրողի դերը կատարել է Ջուլի Հարիսը։ Բլիկսենի պատվին կոչվել է 3318 աստերոիդը։
Ստեղծագործություններ
Յոթ գոթական պատմվածքներ (անգլ.՝ Seven Gothic Tales, 1934)
Աֆրիկայից (անգլ.՝ Out of Africa, 1937, ինքնակենսագրական արձակ, էկրանավորվել է Սիդնի Փոլաքը 1985 թվականին)
↑Frans Lasson (1997). «Chronology». Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 28-ին. «1979 MARCH 10 Daguerreotypes and Other Essays by Isak Dinesen is published in the U.S.A. and England.»
Bjerg, Hans Christian (2014 թ․ մայիսի 28). «Aage Westenholz». Dansk Biografisk Leksikon (Danish). Copenhagen, Denmark: Gyldendal. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հոկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
Bleecker, Arline (1998 թ․ հունիսի 21). «African Adventure In Denmark». The Orlando Sentinel. Orlando, Florida. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 25-ին.
Brantly, Susan (2013 թ․ դեկտեմբեր). Christiansen, Lene Bull; Hvenegård-Lassen, Kirsten; Hansen, Nanna Kirstine Leets (eds.). «Karen Blixen's Challenges to Postcolonial Criticism»(PDF). KULT Postkolonial Temaserie. Made in Denmark—Investigations of the Dispersal of “Danishness”. 11: 29–44. ISSN1904-1594. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
Dinesen, Isak (1989). Out of Africa and Shadows on the grass (International Vintage ed.). New York, New York: Vintage Books. ISBN978-0679724759.
Donelson, Linda (2010). «Karen Blixen's Medical History: A New Look». Karen Blixen. Iowa City, Iowa. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 25-ին. Excerpted from Donelson, Linda (1998). Out of Isak Dinesen in Africa. Iowa City, Iowa: Coulsong Press. ISBN978-0-9643893-9-7.
Dinesen, Isak; Hannah, Donald (translator) (1986). «The Revenge of Truth: A Marionette Comedy». Performing Arts Journal. 10 (2): 107–127. ISSN0735-8393. JSTOR3245622. {{cite journal}}: |first2= has generic name (օգնություն)
Engberg, Charlotte (2003). «Karen Blixen (1885–1962)». Kvinfo (Danish). Copenhagen, Denmark: Danish Centre for Gender, Equality and Diversity. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 20-ին. Վերցված է 2016 թ․ օգոստոսի 14-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
Jensen, Niels (2010 թ․ օգոստոսի 25). «Dansk Forfatterforening» [Danish Writers Association Awards]. Litteraturpriser Denmark (Danish). Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ օգոստոսի 5-ին. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 3-ին. List of recipients. Self-published, but with references .{{cite web}}: CS1 սպաս․ postscript (link) CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
Jensen, Niels (2010 թ․ օգոստոսի 25). «For videnskab og kunst medaljen Ingenio et arti: Frederik IXs tid (1947–1972)» [For science and art, the Ingenio et Arti medal: Frederik IX's time (1947–1972)]. Litteraturpriser Denmark (Danish). Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հունվարի 13-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 20-ին. List of recipients. Self-published, but with references .{{cite web}}: CS1 սպաս․ postscript (link) CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
Jensen, Niels (2010 թ․ օգոստոսի 25). «Tagea Brandts Rejselegat» [Tagea Brandts Travel Scholarship]. Litteraturpriser Denmark (Danish). Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 14-ին. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 3-ին. List of recipients. Self-published, but with references .{{cite web}}: CS1 սպաս․ postscript (link) CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
Jørgensen, Bo Hakon; Juhl, Marianne (2016 թ․ օգոստոսի 1). «Karen Blixen». Den Store Danske (Danish). Copenhagen, Denmark: Gyldendal. Վերցված է 2016 թ․ օգոստոսի 14-ին.{{cite encyclopedia}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
Jørgensen, Bo Hakon; Juhl, Marianne (2016 թ․ օգոստոսի 1). «Karen Blixen». Den Store Danske (Danish). Copenhagen, Denmark: Gyldendal. Վերցված է 2016 թ․ օգոստոսի 14-ին.{{cite encyclopedia}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
Kempley, Rita (1988 թ․ ապրիլի 8). «'Babette's Feast'». The Washington Post. Washington, D.C. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
Knickerbocker, Cholly (1959 թ․ փետրվարի 4). «The Smart Set». Shamokin, Pennsylvania: The Shamokin News-Dispatch. էջ 4. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 24-ին – via Newspapers.com.
Münster, Erik (2015). «Karen Blixen Fejlbehandlet for Syfilis» [Karen Blixen Failed Treatment of Syphilis]. Sundheds Magasinet (Danish). Copenhagen, Denmark. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 24-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
Rising, Malin; Ritter, Karl (2010 թ․ հոկտեմբերի 6). «Poets buzzed about for Nobel literature prize». The Washington Times. Washington, D.C. AP. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հոկտեմբերի 4-ին. «There were some prizes that went wrong, there were a number of people that the academy missed," Englund said. "This is not the Vatican of literature, we are not infallible in that way." Englund declined to name the prizes that he believed went wrong, but said it was a mistake to not give the prize to Danish author Karen Blixen, also known by her pen name, Isak Dinesen, who wrote Out of Africa about her life in Kenya in the early 1930s. Other famous writers who were not awarded the prize include Leo Tolstoy, Marcel Proust, James Joyce and Graham Greene.»
Rowe, Kaye (1965 թ․ մարտի 18). «Book Recalls Presence of Writer Isak Dinesen». Brandon, Manitoba, Canada: The Brandon Sun. էջ 9. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 24-ին – via Newspapers.com.
Scott, Joanna (2009 թ․ օգոստոսի 12). «In the Theater of Isak Dinesen». The Nation. New York City, New York. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 23-ին.
Søgaard, I. (2002). «Abstract: Karen Blixen and her physicians». Dansk Medicinhistorisk Arbog: 25–50. PMID12561802.
Stambaugh, Sara (1998 թ․ հոկտեմբերի 28). «Isak Dinesen in America». The Canadian Initiative for Nordic Studies. Edmonton, Alberta, Canada: University of Alberta. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 19-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 16-ին.
Winther, Tine Maria (2015 թ․ մարտի 21). «Ukendt lillesøster kaster nyt lys over Karen Blixen» [Unknown sister sheds new light on Karen Blixen] (Danish). Copenhagen, Denmark: Politiken. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մայիսի 29-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 21-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
Wivel, Ole (2013 թ․ օգոստոսի 29). «Karen Blixen». Dansk Biografisk Leksikon (Danish). Copenhagen, Denmark: Gyldendal. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հոկտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 21-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
«Book Nook». Wilmington, Ohio: The Wilmington News-Journal. 1959 թ․ հունվարի 12. էջ 5. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 24-ին – via Newspapers.com.
«50 Kroner»(PDF). The coins and banknotes of Denmark (2nd ed.). Copenhagen, Denmark: Danmarks Nationalbank. 2005. ISBN978-87-87251-55-6. Արխիվացված է օրիգինալից(PDF) 2006 թ․ մայիսի 19-ին.
«Isak Dinesen». Britannica. London, England: Encyclopædia Britannica. 2016. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 1-ին – via Encyclopædia Britannica.
«Isak Dinesen». Encyclopedia. New York City, New York: Columbia University Press. 2015. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 1-ին.
«Isak Dinesen Talks of Her Art». Hazelton, Pennsylvania: The Standard-Sentinel. 1959 թ․ մարտի 23. էջ 4. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 24-ին – via Newspapers.com.
«Karen Blixen». National Museums of Kenya. Nairobi, Kenya. 2007. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ նոյեմբերի 10-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 25-ին.
«Karen Blixen in Africa». Blixen Denmark (English). Rungsted Kyst, Denmark: Karen Blixen Museet. 2016. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հոկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
«Marilyn Wiggles into the Literary Set». Gaffney, South Carolina: The Gaffney Ledger. 1959 թ․ փետրվարի 24. էջ 5. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 24-ին – via Newspapers.com.
«Marionette Plays». Blixen Denmark (English). Rungsted Kyst, Denmark: Karen Blixen Museet. 2016. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 16-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
«Morto Emidio Greco il regista con passione» [Death of Emidio Greco the director with passion]. la Repubblica (Italian). Rome, Italy. 2012 թ․ դեկտեմբերի 23. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 24-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)