Բնակավայր | |||||
---|---|---|---|---|---|
Օլշտին | |||||
լեհ.՝ Olsztyn գերմ.՝ Allenstein ֆր.՝ Allenstein | |||||
| |||||
Երկիր | Լեհաստան | ||||
Հիմնադրված է | հոկտեմբերի 31, 1353 թ. | ||||
Մակերես | 88 կմ² | ||||
ԲԾՄ | 88 մետր | ||||
Բնակչություն | ▼170 225 մարդ (մարտի 31, 2021) | ||||
Ժամային գոտի | կենտրոնաեվրոպական ամառային ժամ, UTC+1 և UTC+2 | ||||
Հեռախոսային կոդ | 89 | ||||
Փոստային դասիչ | 10-001–11-041 | ||||
Ավտոմոբիլային կոդ | NO | ||||
Պաշտոնական կայք | olsztyn.eu/o-olsztynie.html | ||||
| |||||
Օլշտին, քաղաք Łyna գետի ափին՝ Հյուսիսարևելյան Լեհաստանում։ Օլշտինը Արևմտյան-Մազուրյան վոյեվոդության մայրաքաղաքն է։
1346 թվականին արևմտյան շրջանը՝ անտառը մաքրվեց իր ամբողջ տարածքով՝ (այժմ՝ Łyna գետ) պրուսիական Վարմիայի նոր բնակչությամբ։ Հետևյալ տարին Տևտոնյան պատվերները սկսեցին Իևդենսբուրգի նման ամրոցների կառուցումը։ «Ալլեմշտեյն» բառը գերմաներենում նշանակում է Alle գետի մոտ գտնվող ամրոց։ Ալլեմշտեյնը նշվում է Լեհաստանի թագավորության կողմից՝ հունգարական պատերազմի ժամանակ։
Ալլենշտեյնը միացավ Պրուսիական Կոնֆեդերացիային 1440 թվականին։ Այն ապստամբեց 1454 թվականին՝ որպես 30 տարվա պատերազմի արդյունք և պաշտպանության առաջարկվեց Լեհական կառավարության կողմից։
1655 թվականին Օլշտինը գրավվեց շվեդացիների կողմից և 1708 թվականին՝ լեհ-շվեդական պատերազմների ժամանակ, քաղաքի բնակչությունը գրեթե սրբվեց ժանտախտի և խոլերայի պատճառով։
Քաղաքը վերականգնվել է 1772 թվականին Պրուսիական Թագավորության կողմից՝ Լեհաստանի առաջին մասի կողմից։ Բկակչությունը հասավ 1,770-ի, իսկ Օլշտինը կառավարվում էր Արևելյան Պրուսիայի նահանգի կողմից։ 1807 թվականին Նապոլեոն Բոնապարտն այցելում է Օլշտին։ 1825 թվականին քաղաքը բնակեցված էր 1266 լեհերով և 1341 գերմանացիներով 1841 թվականին առաջին անգամ լույս տեսավ «Allensteiner Zeitung» գերմաներեն պարբերականը։ Քաղաքում հիվանդանոց բացվեց 1867 թվականին։
Գերմանիայի վերամիավորումից հետո՝ 1871 թվականին Օլշտինը դարձավ Գերմանական Կայսրության մասը։ 2 տարի հետո քաղաքը կապվեց Տորունին։ 1886 թվականին սկսվեց առաջին լեհերեն թերթը՝ «Gazeta Olsztyńska»-ն։ Օլշտինի ենթակառուցվածքը զարգացավ արագորեն. Գազը ներմուծվեց 1890, հեռախոսը՝ 1892 , ջրատարը՝ 1898, իսկ էլէկտրականությունը՝ 1907 թվականներին։ 1905 թվականին քաղաքը դարձավ Ալենշտեյն շրջանը շրջանի մայրաքաղաքը։ 1818-1910 թվականներին քաղաքը կառավարվում էր Օլշտինի համայնքի կողմից։ Դրանից հետո քաղաքը դարձավ անկախ։
Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Ռուսական Կայսրությունը գրավեց Օլշտինը 1914 թվականին, սակայն վերականգնվեց Գերմանական բանակի կողմից Տաննենբերգի ճակատամարտից հետո։
Առաջին համաշխարհային պատերազմում Գերմանիայի պարտությունից հետո 1920 թվականին Արևելյան Պրուսիայում հանրաքվե անցկացվեց Օլշտինի՝ Արևելյան Պրուսիային կամ Լեհաստանին միանալու վերաբերյալ։ Այն անցկացվեց հուլիսի 11-ին։ 362,209 ձայն (97,8%) կողմ էր Արևելյան Պրոիսիային, իսկ 7,980-ը՝ (2,2%) Լեհաստանին միանալուն։
1939 թվականի սկզբին լեհախոս փոքրամասնությունը՝ հատկապես Գերմանիայի լեհական միությունը Գերմանիայից վտարեցին մահվան ճամբարները։
1945 թվականի հունվարի 22-ին քաղաքը թալանվեց և այրվեց Խորհրդային Կարմիր բանակի կողմից։ 1945 թվականի հոկտեմբերին Օլշտինի գերմանացի բնակչությունը արտաքսվեց Օլշտին քաղաքի հրամանատարների կողմից։
1967 թվականին Օլշտինում բացվեցին անվադողերի գործարաններ։ Դրանց մեջ էին մտնում «OZOS», «Stomil», և «Michelin» ընկերությունները։
Օլշտինը Արևմտյան-մասուրյան վոյեվոդության մայրաքաղաքն է 1999 թվականից։ Նախկինում այն մտնում էր Օլշտինի վոյեվոդության կազմում։
Օլշտինը գտնվում է Լեհաստանի հյուսիս-արևելքում։ Տարածաշրջանը հայտնի է որպես «Հազար լճեր»։
Տարածքի անտառների կեսից շատը առանձին կառուցվածք է, որը ծառայում է զբոսաշրջային նպատակներով։ Այս տարածքում են գտնվում տորֆային հողով հարուստ 2 կառույցներ՝ «Մզար» և «Րեդիկայնի»։ Տարածքն իր մեջ է ընդգրկում բնության 910 հուշարձաններ, արգելոցներ՝ հաճարենու, կաղնու, լիմոնի ճանապարհներ։
Քաղաքը տեղակայված է լճային տարածքում։ Վարչական տարածքի ներսում կան 15 լճեր։ Դրանց մակերեսը կազմում է 725 հա, իսկ 8,25%-ը բուն քաղաքն է։
Տարի | Բնակչություն |
---|---|
1772 | 1,770 |
1846 | 4,000 |
1875 | 6,000 |
1885 | 11,555 |
1890 | 19,373 |
1895 | 25,000 |
1939 | 50,000 |
1941 | 54,300 |
1946 | 23,000 |
1950 | 45,000 |
1972 | մոտ 100,000 |
1994 | 165,000 |
2000 | 170,000 |
2009 (30 Հուլիս) | 176,387 |
Կան նաև շատ փոքր մասեր՝ Jakubowo, Karolin, Kolonia Jaroty, Kortowo II, Łupstych, Niedźwiedź, Piękna Góra, Podlesie, Pozorty, Skarbówka Poszmanówka, Słoneczny Stok, Stare Kieźliny, Stare Miasto, Stare Zalbki, Stary Dwór, Track։ Այս մասերը չունեն խորհրդային ներկայացուցիչների հավաքներ։
-->
Օլշտինի ամենամեծ թանգարանը Վարմիայի և Մազուրիի թանգարանն է։ Քաղաքը ունի նաև «Gazeta Olsztyńska House», բնության թանգարան, սպորտի թանգարան։
Vader դեթ-մետալ խումբը համարվում է Լեհաստանի ամենահայտնի դեթ-մետալ խմբերից։
«Michelin» անվադողեր արտադրող ընկերությունը Վարմիա և Մասուրիա տարածաշրջանի ամենամեծ ընկերությունն է։ Մյուս կարևոր ոլորտներն են սնունդը և կահույքագործությունը։
http://www.olsztyn.eu/ Արխիվացված 2014-09-11 Wayback Machine
http://poland.reship.com/ Արխիվացված 2014-08-21 Wayback Machine
Վայրեր, որ կարելի է այցելել՝ գտնվելով Օլշտինում Արխիվացված 2014-08-20 Wayback Machine
Օլշտինի պատմություն Արխիվացված 2014-01-01 Wayback Machine
{{cite web}}
: External link in |title=
(օգնություն)
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օլշտին» հոդվածին։ |
|