ჯენტრიფიკაცია (ინგლ. gentrification) ან ურბანული ჯენტრიფიკაცია — ფენომენი, რომელშიც იაფი, ფიზიკურად დეგრადირებული უბნები ფიზიკურ განახლებასა და უძრავი ქონების ფასების ზრდას განიცდის, და რომელსაც თან სდევს ამ უბნებში შეძლებული მოქალაქეების გადმოსვლა, რაც იქიდან ძველი, ხელმოკლე, ოჯახების გასახლებას იწვევს.
ჯენტრიფიკაციის მხარდამჭერები ხაზს უსვამენ ურბანული განახლების სარგებლობას, მათ შორის ფიზიკურად მოძველებულ უბნებში განახლებულ ინვესტიციებს, სასეხო კაპიტალის ხელმისაწვდომობის გაუმჯობესებას იპოთეკის დაბალშემოსავლიან მაძიებელთათვის, ვინაიდან მათი ქონების ფასი მატულობს, უმცირესობებისთვის და ბინების პირველად მყიდველებისთვის გაზრდილი სესხების რაოდენობას, ასევე დამქირავებელთათვის გაუმჯობესებულ ფიზიკურ პირობებს და მისთ. ჯენტრიფიკაციას, რომელიც ხშირად კერძო კაპიტალით იწყება, უკავშირებენ კრიმინალის დონის შემცირებას, უძრავი ქონების ზრდას, კულტურულ, ეთნიკურ და სექსუალურ უმცირესობებთან ტოლერანტობის გაზრდას, ისევე როგორც განახლებულ საზოგადოებრივ აქტიურობას.
ჯენტრიფიკაციის მოწინააღმდეგეები ხშირად ხაზს უსვამენ ჯენტრიფიკაციის მიერ უბნის დაბალშემოსავლიანი მოქალაქეებისთვის მინიჭებულ ჰუმანურ ზარალზე. მათი მტკიცებით გადასახადების ზრდა იწვევს უბნის მცხოვრებლების გაფანტვას ქალაქის სხვა უფრო იაფ რაიონებში, ვინაიდან მათთვის ეს ადგილი უკვე ხელმიუწვდომი ხდება. მათი აზრით, ამ პროცესში კრიმინალი კი არ იკლებს, ის უბრალოდ სხვა უბნებზე ნაწილდება.
დადებითი | უარყოფითი |
---|---|
|
|
წყარო: Lees, Slater & Wyly (2010); Atkinson & Bridge (2005, p. 5) |