Мемлекет басшысы немесе Елбасы (ағылш. Head of state, нем. Staatsoberhaupt) — мемлекетті ресми түрде бейнелейтін, жоғарғы өкілі есептелетін және атқарушы биліктің тасымалдаушысы болып табылатын жоғарғы лауазымдық тұлға (кейде коллегиалды орган). Елдің басқару формасына және биліктің бөлінуіне байланысты мемлекет басшысы кейде тек салтанатты тұлға болса, басқа елдерде үкіметтің де басшысы болуы мүмкін.