La gazette журналы
Салттуу түрдө заманбап стандарттарга жооп берген биринчи европалык гезит катары саналган француздук “La Gazette” гезитинин биринчи саны 1631-жылдын 30-майында жарык көргөн. Анын басып чыгаруучусу дворян Ренодо болгон, ал Франция боюнча жаңылыктарды таратуу үчүн патент алган жана бул аталыштын өзү 16-кылымда венециялыктар кол менен жазылган жаңылык үчүн төлөгөн кичинекей италиялык тыйындын атынан келип чыккан.
Мазмуну
Ренодонун жеңил колу менен "гезит" деген сөз колдонулуп, көптөгөн европалык тилдерде мезгилдүү жаңылыктарды белгилөө үчүн калган. ММКнын бул түрүн өнүктүрүү үчүн “La Gazette” гезитинин мааниси өзгөчө чоң болгон, анткени Ренодо маанилүү жаңылыкты – жеке жарнактар, башкача айтканда, жарнактар гезитке акы төлөнүүчү негизде жайгаштырыла баштаган.
Гезит типографиялык ыкма менен басылган. Биринчи беш санда датасы, номери, басмакананын дареги жок. Сандар алфавиттик тартипте тамгалар менен айырмаланган. Алтынчы сандан баштап гезиттин аягында редакциянын дарегин жана чыккан күнүн жарыялай башташты. La Gazette ар ишемби күнү чыгып, Жер Ортолук деңизинен жана эң алыскы өлкөлөрдөн келген кабарлар менен башталып, Парижден келген кабарлар менен аяктады. Гезитте чет элдик гезиттерди да которуу, шаардыктардын заказдарын аткаруу менен алектенген бир түрү котормо бюросу түзүлгөн.
Арноодо гезиттин өзү «бул дүйнөнүн падышаларынын жана күчтүүлөрүнүн гезити; бул жерде баары алар тарабынан жасалган жана алар үчүн негиз болуп саналат; башка адамдар (инсандар) аларды толуктап турат.
Ошол доордун башка гезиттеринен «La Gazette» катаалдыгы, курулуш логикасы жана макала жазуу стилине көңүл буруусу менен айырмаланат. "La Gazette" ошол мезгилде эбегейсиз тиражда - 1200 нускада басылып, Париждин өзүндө да, провинцияларга да тараган. Адегенде 2 гана бет, андан кийин 4, андан кийин 6, 8 жана 12. Гезит кадимки рубрикаларды камтыган жана эки бөлүккө бөлүнгөн - маалыматтык жана көңүл ачуучу.
Чындыгында бийликтин катышуусу менен түзүлгөн “La Gazette” абсолюттук монархияны жана авторитаризмди пропагандалоонун каражатына айланды. Падыша жана кардинал аскердик операцияларга жана саясатка тиешелүү материалдарды курашты. "La Gazette" Франциянын коомдук жана саясий турмушунун маанилүү куралы болгон.
Шилтемелер
Теофраст Ренодо и его «La Gazette» https://www.history-journal.ru/index.php?request=full&id=385(жеткиликсиз шилтеме)