മുഖ്യധാരാ ക്രിസ്തുമതവിശ്വാസപ്രകാരം പരിശുദ്ധാത്മാവ് ഏകദൈവമായ പരിശുദ്ധ ത്രിത്വത്തിലെ ഒരു ആളത്വമാണ്; അതായത് പിതാവായ ദൈവത്തോടും പുത്രനായ ദൈവത്തോടും സംസർഗം പുലർത്തിക്കൊണ്ട് ദൈവത്തിന്റെ സ്വഭാവത്തിന്റെ ഭാഗമാണ് പരിശുദ്ധാത്മാവ്. പരിശുദ്ധാത്മാവിനെ സംബന്ധിച്ച ക്രിസ്തീയ ദൈവശാസ്ത്രം, പ്ന്യൂമാറ്റോളജി, ത്രിത്വൈക ദൈവശാസ്ത്രത്തിൽ അവസാനമായി രൂപപ്പെട്ടതായതിനാൽ പരിശുദ്ധാത്മാവിനെസംബന്ധിച്ചുള്ള അവഗാഹത്തിനു പിതാവായ ദൈവത്തെയും പുത്രനായ ദൈവത്തെയും സംബന്ധിച്ചുള്ള അവഗാഹത്തെവച്ചുനോക്കുമ്പോൾ വളരെയേറെ വൈവിധ്യമുണ്ട്. ത്രിത്വൈക ദൈവശാസ്ത്രപ്രകാരം പരിശുദ്ധാത്മാവ് ദൈവത്തിലെ മൂന്നാമത്തെ ആളത്വമാണ് - പിതാവായ ദൈവം ആദ്യത്തെയും പുത്രനായ ദൈവം രണ്ടാമത്തെയും ആളത്വവും.
ത്രിത്വത്തിലെ രണ്ടാമത്തെ ആളിൽനിന്നു വിഭിന്നമായി പരിശുദ്ധാത്മാവിനെ ഒരു മനുഷ്യാവതാരമായി ഒരിടത്തും പഠിപ്പിക്കുന്നില്ല, പിന്നെയോ ഒരു ആശ്വസിപ്പിക്കുന്നവനും സഹായദായകനും (പാറക്ലേത്ത) ആയാണ്. ഒരു ന്യുനപക്ഷ ക്രിസ്തിയ വിഭാഗം പരിശുദ്ധാത്മാവ് ഒരു വ്യക്തിയല്ല മറിച്ച് പിതാവിന്റെ പ്രവർത്തന നിരതമായ ശക്തിയായി കരുതുന്നു.
ഭുരിഭാഗം ക്രിസ്ത്യാനികളും പരിശുദ്ധാത്മാവിനെ ത്രിത്വത്തിലെ മൂന്നാമത്തെ ആളായി ആരാധിക്കുന്നു.പരിശുദ്ധാത്മാവ്, പിതാവിനോടും പുത്രനോടും എല്ലാറ്റിലും സമത്വമുള്ള ദൈവമാകുന്നു. പരിശുദ്ധാത്മാവ് പിതാവിൽ നിന്നും പുത്രനിൽ നിന്നും പുറപ്പെടുന്നുവെന്ന് കത്തോലിക്കാ സഭയും, പിതാവിൽ നിന്നും പുറപെട്ടു പുത്രനിൽ നിന്നും എടുക്കപ്പെടുമെന്നുഎന്നു ഓർത്തഡോക്സ്, യാക്കോബായ, മാർത്തോമ്മാ തുടങ്ങിയ പൗരസ്ത്യ സഭകളും പഠിപ്പിക്കുന്നു. ക്രിസ്തുമത വിശ്വാസ പ്രകാരം പരിശുദ്ധാത്മാവ് വിശ്വാസികൾക്ക് സകലവും ഉപദേശിച്ചു കൊടുക്കുകയും, സത്യത്തിൽ നടത്തുകയും, യേശു പറഞ്ഞതൊക്കെയും ഓർമ്മപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യും.
ക്രിസ്തുമത വിശ്വാസ പ്രകാരം പരിശുദ്ധാത്മാവ് ഉള്ള വ്യക്തിയുടെ സ്വഭാവത്തിൽ ചില ഗുണമേന്മകൾ കാണാൻ സാധിക്കും അവ
ക്രിസ്തുമത വിശ്വാസ പ്രകാരം പരിശുദ്ധാത്മാവ് വിശ്വാസികൾക്ക് പല "ദാനങ്ങൾ" നൽകും. ഈ ദാനങ്ങൾ ചില പ്രത്യേക കഴിവുകൾ ആ വ്യക്തിക്ക് പ്രദാനം ചെയ്യും. പുതിയ നിയമത്തിൽ 3 അതിമാനുഷ കൃപാവരങ്ങളെ പറ്റി പറയുന്നുണ്ട് അവ ഭാഷാ വരം, പ്രവചന വരം, രോഗശാന്തി വരം എന്നിവ ആകുന്നു. എന്നാൽ വിശുദ്ധ അംബ്രോസിൻ പ്രകാരം ജ്ഞാനസ്നാന സമയത്ത് ഒരു വ്യക്തിക്ക് 7 കൃപാവരങ്ങൾ ലഭിക്കും അവ
ഇസ്ലാംമതത്തിലെ ഖുർആനിൽ പരിശുദ്ധാത്മാവിനെ (Arabic: الروح القدس al-Ruh al-Qudus, "the-Spirit the-Holy") പറ്റി പല സ്ഥലങ്ങളിലും പരാമർശം ഉണ്ട് അവിടങ്ങളിൽ ദൈവികമായ പ്രവർത്തികൾക്കും, ആശയ വിനിമയത്തിനും ഉള്ള മാധ്യമം ആയി പരിശുദ്ധാത്മാവ് വർത്തിക്കുന്നു എന്നു കാണാൻ സാധിക്കും ഹദീഥുകളിൽ ഗബ്രയേലിനെ പരിശുദ്ധാത്മാവ്(റൂഹുൽ ഖുദ്സ്, الروح القدس) എന്നു വിശേഷിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. ഈ മുകളിൽ കൊടുത്ത വിവരങ്ങൾ തെറ്റായി വ്യാഖ്യാനിച്ചിരിക്കുന്നു. പരിശുദ്ധാത്മാവ് എന്നത് പ്രധാനപെട്ട മാലാഖയായ ജിബ്രീൽ മാലാഖയുടെ ഒരുപാട് സവിശേഷതകളിൽ പെട്ട ഒരു സവിശേഷത മാത്രമാണ് . മുഹമ്മദ് നബി (സ )ക് വഹിയ്യ് എത്തിച്ചുകൊടുക്കാൻ നിയോഗിക്കപ്പെട്ട മാലാഖയാണ് ജിബ്രീൽ (അ ) മലക്കുകളിൽ ഏറ്റവും പ്രധാനിയും ജിബ്രീൽ (അ ) ആണ്.
ബഹായി വിശ്വാസികൾ ഏറ്റവും ശ്രേഷ്ഠ്മായ ആത്മാവ് എന്ന ദൈവദാനത്തിൽ വിശ്വസിക്കുന്നു. ഇത് ദൈവാത്മാവ് ആവേശിച്ചിരിക്കുന്ന ദൂതന്മാരെയോ പ്രവാചകന്മാരെയോ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ബഹായി വിശ്വാസപ്രകാരം യേശു, മുഹമ്മദ് നബി, ബഹാവുള്ള എന്നിവരെയൊക്കെ വിശേഷിപ്പിക്കാൻ ഈ പദം ഉപയോഗിക്കുന്നു.