Agentschap
Tegenwoordig is Agentschap een terugkerend onderwerp geworden in onze dagelijkse gesprekken. Of het nu op de werkvloer is, in de politiek, in de populaire cultuur of in onze persoonlijke relaties, Agentschap is in een of andere vorm aanwezig. Ondanks de alomtegenwoordigheid ervan zijn er echter nog steeds veel vragen en vragen rond Agentschap. In dit artikel zullen we de verschillende aspecten van Agentschap diepgaand onderzoeken, van de oorsprong en evolutie tot de impact ervan op de hedendaagse samenleving. Door middel van een kritische en reflecterende blik zullen we proberen beter te begrijpen wat Agentschap werkelijk is en hoe het ons leven beïnvloedt.
Een agentschap is een zelfstandig onderdeel van een ministerie dat een eigen beheer voert. Een agentschap heeft een eigen directie, een eigen begroting en een eigen financiële administratie die losstaan van de begrotingsadministratie van het ministerie waartoe het behoort. De minister is de hoogste baas en de ministeriële verantwoordelijkheid geldt onverminderd voor een agentschap. Een agentschap heeft doorgaans een ondersteunende of uitvoerende taak.
Overheden
Vlaanderen
Zie Vlaamse overheid voor het hoofdartikel over dit onderwerp. Voor een actuele lijst van Agentschappen zie Lijst van Vlaamse ministeries en agentschappen.
In het kader van de hervorming voor BBB ("Beter Bestuurlijk Beleid"), werden begin 2006 de structuur en de bevoegdheden van de agentschappen die afhangen van de Vlaamse Regering grondig herschikt. Ook kregen zij meer (financiële) verantwoordelijkheid, en werd er een "manager" aangezocht voor de dagelijkse leiding, in plaats van een "ambtenaar".
IVA is een Intern Verzelfstandigd Agentschap. Er bestaan twee soorten IVA's: IVA's zonder rechtspersoonlijkheid en IVA's met rechtspersoonlijkheid.
EVA is een Extern Verzelfstandigd Agentschap. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen (1) privaatrechtelijk vormgegeven EVA's en (2) publiekrechtelijk vormgegeven EVA's
Nederland
Enkele agentschappen van de Nederlandse overheid zijn:
- Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)
- Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND)
- Rijksvastgoedbedrijf
- Rijkswaterstaat (sinds 2006)
- Dienst Landelijk Gebied (opgeheven 2015)
- KNMI
- Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
- RIVM
- Nederlands Forensisch Instituut
- Rijksinspectie Digitale Infrastructuur
- Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit
Zie ook: Zelfstandig bestuursorgaanBenelux
Op het niveau van de Benelux is er één instelling dat als agentschap kan beschouwd worden, namelijk het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom.
Europese Unie
Zie Agentschappen van de Europese Unie voor het hoofdartikel over dit onderwerp.De Europese Unie telt een relatief groot aantal agentschappen. Elk daarvan heeft rechtspersoonlijkheid.
Deze agentschappen hebben een specifieke taak en verschillen van de (algemene) instellingen van de Europese Unie.