In dit artikel gaan we in op de kwestie van Almanak, die in de huidige context van het grootste belang is. Almanak kan verwijzen naar een breed scala aan onderwerpen, van het belang van onderwijs in de huidige samenleving tot het leven en werk van een relevant personage uit de geschiedenis. Wat de aard ook is, Almanak is een onderwerp dat de interesse van veel mensen wekt, omdat het een aanzienlijke impact heeft op ons leven. In dit artikel zullen we verschillende aspecten van Almanak onderzoeken, waarbij we de relevantie ervan analyseren en de rol die het speelt in verschillende contexten. Daarnaast zullen we verschillende perspectieven en meningen hierover onderzoeken, met als doel onze kennis over dit zeer relevante onderwerp te verrijken.
Een almanak is een jaarlijkse publicatie met steeds terugkerende informatie op bepaalde gebieden, deels geordend volgens de kalender.
In algemene almanakken kunnen astronomische gegevens gecombineerd worden met gegevens als de tijden van zonsopgang, zonsondergang, volle maan, getijden, maar ook dienstregelingen en openingstijden van overheidsinstellingen, feestdagen, posttarieven en weersvoorspellingen. Vanouds maken ook andere elementen zoals astrologische beschouwingen, kronieken, proza of poëzie ter ontspanning of simpelweg moppen, deel uit van almanakken.
Al in de Middelbabylonische tijden waren hemerologieën bijzonder populair en de moderne almanak is goed daarmee te vergelijken. In veel plaatsen werden al sinds de 16e eeuw almanakken uitgegeven. De nog steeds verschijnende Enkhuizer Almanak bestaat al meer dan vier eeuwen. In de 19e eeuw beleefden almanakken een hoogconjunctuur. Ze werden aan de deur en op straat uitgevent. Er zijn ook veel gespecialiseerde jaarboekenreeksen, zoals studie- en studentenalmanakken, literaire jaarboeken, de officiële, nog bestaande Staatsalmanak en reclame-almanakken, waarvan vooral in het buitenland veel opmerkelijke voorbeelden bestaan. Er bestonden tot aan de Tweede Wereldoorlog ook hofalmanakken, almanakken van bestuursorganen, diplomaten, provinciale almanakken en gemeentelijke almanakken.
Omdat een almanak gebruiksdrukwerk voor iedereen is, zijn er van de vroegste maar weinig exemplaren bewaard gebleven, net als er bijvoorbeeld weinig oude telefoongidsen zijn. Een van de oudst bekende is de Deventer almanak van 1595 die in het Behouden Huys gevonden werd.
De oorsprong van het woord is onzeker. Het wordt soms beschouwd als van (Spaans-)Arabische oorsprong, en zou dan komen van al Manah = de zonnewijzer. Het is later 'kalender' gaan betekenen, eerst in de betekenis als van een opeenvolging van dagen, dan als een reeks bijzondere dagen, zoals heiligendagen, langere perioden zoals jaargetijden, en jaarlijkse gebeurtenissen, zoals jaarmarkten en de bijbehorende (meteorologische) informatie, en werd daardoor meer en meer een naslagwerk.
Er is echter, bij het ontbreken van verwantschap met enig ander Arabisch woord, een theorie die stelt dat de Arabieren het aan het Laat-Griekse woord voor 'kalender' ontleenden: almenichakion en dat de wortels uit een duister Koptisch verleden stammen. Het stukje 'man' in 'al-man-ak', zou verwant zijn aan 'maan' of 'maand'.
Bronnen, noten en/of referenties
|