Arrondissement Mechelen

Vandaag willen we een onderwerp van groot belang bespreken: Arrondissement Mechelen. Dit is een onderwerp dat de afgelopen tijd veel belangstelling en debat heeft gegenereerd, en daarom hebben we besloten er een volledig artikel aan te wijden om het diepgaand te analyseren. Arrondissement Mechelen is een onderwerp dat een groot aantal mensen over de hele wereld heeft beïnvloed, omdat het implicaties heeft op verschillende gebieden van de samenleving. In dit artikel zullen we verschillende aspecten onderzoeken die verband houden met Arrondissement Mechelen, van de oorsprong en evolutie tot de gevolgen en mogelijke oplossingen. We hopen dat dit artikel van groot nut zal zijn voor onze lezers en hen meer duidelijkheid en begrip zal bieden over Arrondissement Mechelen.

Mechelen
Arrondissement in België Vlag van België
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag Antwerpen (provincie) Antwerpen
Oppervlakte 510,22 km²
Coördinaten 51°3'NB, 4°30'OL
Bevolking (bron: ADSEI)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid 		356.300 (01/01/2023)
49,16%
50,84%
696,13 inw./km²
Buitenlanders 7,62% (01/01/2022)
Economie
Gemiddeld inkomen 21.882 euro/inw. (2020)
Werkloosheidsgraad 5,9% (jan. 2019)
Overige informatie
Gemeenten 13 (tot 2018)
12 (sinds 2019)
Deelgemeenten 41
NIS-code 12000
Portaal  Portaalicoon   België

Het arrondissement Mechelen is een van de drie arrondissementen van de Belgische provincie Antwerpen. Het arrondissement heeft een oppervlakte van 510,22 km² en telde 356.300 inwoners op 1 januari 2023.

De streekintercommunale is IGEMO. Inzake afvalbeheer is ook de intercommunale IVAREM actief.

Toponymie

Het toponiem "Mechelen" verwijst naar de hoofdplaats van dit arrondissement, de stad Mechelen. Deze stad werd voor het eerst in een oorkonde uit 1008 vermeld, onder de naam Machlines. Later veranderde deze in Machele (12e eeuw), Mechgelme (14e eeuw) en uiteindelijk Mechelen (15e eeuw). De naam van de stad zou afgeleid zijn van het woord "mahal", dat naar een vergader- of gerechtsplaats verwijst.

Geschiedenis

Het arrondissement Mechelen ontstond in 1800 als derde arrondissement in het departement Twee Neten. Het bestond oorspronkelijk uit de kantons Duffel, Heist-op-den-Berg, Lier, Mechelen en Puurs.

In 1977 verhuisde de toenmalige gemeente Muizen, die tot op dat moment nog tot het arrondissement Halle-Vilvoorde behoorde, naar het arrondissement Mechelen en werd ze bij de stad Mechelen gevoegd.

Het arrondissement was tot 2014 zowel een bestuurlijk als een gerechtelijk arrondissement. In 2014 is het gerechtelijk arrondissement Mechelen opgegaan in het gerechtelijk arrondissement Antwerpen.

Op 1 januari 2019 werden de gemeenten Puurs en Sint-Amands samengevoegd tot de nieuwe gemeente Puurs-Sint-Amands. Hiermee verminderde het aantal gemeenten in het arrondissement van dertien naar twaalf.

Geografie

Topografie

Het arrondissement Mechelen ligt grotendeels binnen de Vlaamse Ruit. Het territorium bestrijkt de zuidelijke gemeenten van de provincie Antwerpen. van Bornem aan de Schelde tot het Kempische Heist-op-den-Berg. De hoofdplaats is Mechelen. Het arrondissement heeft een oppervlakte van 510,22 km².

Het hoogste punt van het arrondissement, de Beerzelberg is gelegen in de Putse deelgemeente Beerzel en is 51,60 meter. Het is tevens het hoogste punt van de provincie Antwerpen.

Het op een na hoogste punt van het arrondissement (en provincie) is de "Heistse Berg" te Heist-op-den-Berg. De "Heistse Berg" is een getuigenheuvel met een hoogte van 48 meter.

Hydrografie

In het oosten van het arrondissement ligt in de gemeente Nijlen de samenvloeiing van de Grote en de Kleine Nete. Deze stroomt vervolgens als de Nete naar Lier, Duffel (waar de Itterbeek en de Babelsebeek in haar uitmonden), Sint-Katelijne-Waver (Vrouwvliet) om te Rumst in het arrondissement Antwerpen samen met de Dijle de Rupel te vormen.

De Dijle komt het arrondissement binnen uit het zuiden en wordt in Mechelen gesplitst tot de Binnen Dijle en de Buiten Dijle. Ter hoogte van het Zennegat in Walem voegt zich de Zenne bij de Dijle vlak voor deze samen met de Nete de Rupel vormt te Rumst.

Daarnaast liggen in het westen van het arrondissement de gemeenten Bornem en Sint-Amands aan de Schelde.

Ten slotte zijn er ook nog het Zeekanaal Brussel-Schelde de Leuvense Vaart en het Netekanaal.

Pedologie

De pedologie stelt dat de bodem van het arrondissement voornamelijk bestaat uit natte zand- en lemig-zandgronden. De zuidelijke gemeenten hebben een natte leemgrond. Alle drie worden ze gerekend tot de podzolgronden (askleurige bodems).

Stratigrafie

De stratigrafie stelt dat de gesteenten in het arrondissement zich tijdens diverse tijdsvakken vormden. Zo stamt de streek rond Bornem uit het Oligoceen, de streek rond Mechelen (stad) uit het Jura en de streek rond Lier uit het mioceen.

Lithologie

De lithologie stelt dat de bodem bestaat uit zand uit het tertiair en pleistoceen en klei uit het tertiair.

Geografische streken

Het arrondissement ligt op de grens van de geografische streken Groentestreek (westen) en Zandlemig Vlaanderen (oosten).

Urbanisatiegraad

Het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen deelt de stad Mechelen in als regionaalstedelijk gebied en Lier en Heist-op-den-Berg als kleinstedelijke gebieden. Voorts worden de gemeenten Bornem, Duffel, Puurs en Willebroek als specifieke economische knooppunten genoemd.

Administratieve indeling

Mechelen Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente District
Administratief Niveau Vlag van Europa Europese Unie Vlag van België België Vlag Vlaanderen Vlaanderen Vlag Antwerpen (provincie) Antwerpen Mechelen 12 -
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur Districtscollege
Raad Europees Parlement Senaat Kamer van
volksvertegenwoordigers		 Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad Districtsraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring Antwerpen Mechelen-Turnhout Mechelen 5 12 -
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads- Districtsraads-

Provinciedistricten

Kantons

Gemeenten

Deelgemeenten

Aangrenzende arrondissementen

   Aangrenzende arrondissementen   
 Sint-Niklaas       Antwerpen        
           
 Dendermonde   Turnhout 
           
        Halle-Vilvoorde       Leuven 

Demografie

Evolutie van het inwonertal

  • Bron:NIS - Opm:1806 t/m 1970=volkstellingen; vanaf 1980= inwoneraantal per 1 januari

Belangrijkste bezienswaardigheden

Cultuur

Dialect

Globaal genomen worden de dialecten uit het arrondissement ingedeeld onder het Brabants. Verder vallen de dialecten verder onder te verdelen als Kempen-Brabants en vervolgens Zuiderkempens.

Evenementen

Streekproducten" class="mw-editsection-visualeditor">bewerken | brontekst bewerken]

Religie en levensbeschouwing

Rooms-katholieke kerk

De gemeenten uit het arrondissement Mechelen liggen verdeeld over twee bisdommen, namelijk het aartsbisdom Mechelen-Brussel en het bisdom Antwerpen.

Dekenaat Mechelen: De 37 parochies van de gemeenten Bonheiden, Duffel, Mechelen, Sint-Katelijne-Waver en Zemst zijn gegroepeerd in vijf federaties die deel uitmaken van het dekenaat Mechelen in het vicariaat Vlaams-Brabant en Mechelen in het Aartsbisdom Mechelen-Brussel.

Dekenaat Klein-Brabant: De 23 parochies van de gemeenten Bornem, Puurs, Sint-Amands en Willebroek zijn gegroepeerd in 3 federaties die deel uitmaken van het dekenaat Klein-Brabant. Net als het dekenaat Mechelen behoort dit tot het vicariaat Vlaams-Brabant en Mechelen in het aartsbisdom Mechelen-Brussel.

Dekenaat Rupel-Nete: De 32 parochies van de gemeenten Berlaar, Heist-op-den-Berg, Lier, Nijlen en Putte zijn gegroepeerd in 4 federaties die deel uitmaken van het dekenaat Rupel-Nete. Daarnaast maken ook de parochies uit de gemeenten Aartselaar, Boechout, Boom, Edegem, Hemiksem, Hove, Kontich, Lint, Mortsel, Ranst, Rumst, Schelle en Zandhoven in het arrondissement Antwerpen deel uit van dit dekenaat dat tot het Bisdom Antwerpen behoort.

Protestantisme

Er bevinden zich drie protestantse parochies in het arrondissement. Deze behoren tot het District Antwerpen-Brabant-Limburg van de Verenigde Protestantse kerk in België en zijn alle drie in Mechelen gelegen.

Islam

In het arrondissement Mechelen bevinden zich zes moskeeën in Turkse traditie (2 in Lier, 2 in Willebroek en 2 in Sint-Amands. Daarnaast zijn er nog vijf in de Marokkaanse traditie (2 in Mechelen, 2 in Willebroek en 1 in Lier). Het merendeel van de moslims in het arrondissement zijn Soennieten (سونى).

Boeddhisme

Er bevindt zich één boeddhistische tempel in het arrondissement, namelijk in de stad Mechelen. De tempel, Wat Dhammapateep, behoort tot de theravadische traditie.

Mobiliteit

Openbaar vervoer

Spoorwegen

De belangrijkste spoorlijnen zijn:

Busvervoer

Verschillende buslijnen van de vervoersmaatschappij De Lijn verbindt de gemeenten van het arrondissement onderling en de omliggende arrondissementen. De belangrijkste "busstations" zijn Mechelen, Lier, Willebroek en Heist-op-den-Berg. Er rijden geen trams in het arrondissement.

Wegennet

De belangrijkste autostrades die het arrondissement doorkruisen zijn de E19 en de A12. Daarnaast hebben de steden Lier (R16) en Mechelen (R12) elk een ringweg.

De belangrijkste Gewestwegen binnen het arrondissement zijn de N1, N10, N13, N14, N15, N15a, N16, N17, N26, N105, N108, N109, N149, N159 en de N259.

Economie

Sociaal overleg

Op arrondissementsniveau zijn er twee overlegorganen tussen werkgevers- en werknemersorganisaties: de Sociaal-Economische Raad van de Regio (SERR) en het Regionaal Economisch Sociaal Overlegcomité (RESOC). De SERR Mechelen is bipartiet samengesteld en de RESOC Mechelen tripartiet, dit wil zeggen dat er ook vertegenwoordigers van de gemeenten en provincies aan deelnemen. Het bevoegdheidsgebied van de RESOC Mechelen en de SERR Mechelen komt overeen met de oppervlakte van het arrondissement. Beide overlegorganen komen op regelmatige basis samen.

RESOC Mechelen heeft onder meer de bevoegdheid om het streekpact op te stellen, dit is een strategische visie op de sociaal-economische ontwikkeling van de streek met een duur van zes jaar. Daarnaast kunnen steden, gemeenten en de Vlaamse Regering het orgaan om advies vragen over sociaal-economische kwesties. De twee voornaamste beleidsterreinen van het RESOC zijn economie en werkgelegenheid. RESOC Mechelen is samengesteld uit 8 vertegenwoordigers van de lokale werknemersorganisaties (ABVV, ACV en ACLVB), 8 vertegenwoordigers van de werkgeversorganisaties (Voka, UniZO, Boerenbond en Verso) en ten slotte 4 vertegenwoordigers van de gemeenten en 4 voor de provincie. Daarnaast kan RESOC Mechelen autonoom beslissen om bijkomende organisaties of personen uit te nodigen. Voorzitster van RESOC Mechelen is Caroline Gennez.

SERR Mechelen heeft als belangrijkste taak de verschillende overheden te adviseren over hun werkgelegenheidsinitiatieven voor de eigen streek. Daarnaast houdt de raad in de gaten hoe de werkgelegenheid zich ontwikkelt in de regio, met specifieke aandacht voor kansarme groepen. Naast de sociale partners maakt ook VDAB Mechelen er deel van uit.

Beide overlegorganen worden overkoepeld door het Erkend Regionaal Samenwerkingsverband (ERSV), een juridische hulpstructuur op provinciaal niveau, die verantwoordelijk is voor het personeels- en financiële beheer van de verschillende SERR's en RESOC's binnen de provincie Antwerpen.

Tewerkstelling

De gemiddelde werkzaamheidsgraad in het arrondissement bedroeg in 2003 67,8% van de actieve bevolking (leeftijdscategorie 18 tot en met 64 jaar) en bedroeg dus 0,8 meer dan het Vlaams gemiddelde. De gemeenten Berlaar, Nijlen, Willebroek en de stad Mechelen deden slechter dan dit Vlaams gemiddelde. Puurs en Putte deden dan weer beduidend beter (+70%).

In 2003 werden er 122 649 banen in het arrondissement aangeboden, dit maakt een werkgelegenheidsgraad van 64,2%. Theoretisch gezien maakt dat er per baan 1,56 personen in de regio beschikbaar waren. In de praktijk verschilt deze werkgelegenheidsgraad echter sterk per gemeente. Zo waren er in Sint-Amands 3,77 inwoners per baan beschikbaar en in de gemeente Puurs slechts 1,09 personen per baan.

Tussen 1998 en 2003 steeg het aantal arbeidsplaatsen in het arrondissement met 12 591, een stijging van 11,4%. Deze bijkomende banen werden voornamelijk gerealiseerd in Mechelen (+5.973 arbeidsplaatsen) en Puurs (+2.630).

Activiteitsgraad

De activiteitsgraad (de mate waarin de bevolking van een regio op arbeidsleeftijd actief is op de arbeidsmarkt) bedroeg op 30 juni 2005 74,8%, wat beduidend beter is dan het Vlaams gemiddelde (74%), en een stijging inhoudt van 1,7% in verhouding met 2003. De activiteitsgraad steeg voor alle leeftijdsklassen uitgezonderd de 65-plussers en de 18- tot 30-jarigen. De sterkste stijging betrof deze in de leeftijdsklasse 50- tot 54-jarigen met 7% en 55- tot 59-jarigen met 4,1%.

Werkloosheid

Er waren in december 2006 9599 (6,67%) werklozen. Een jaar later daalt het werkloosheidcijfer zelfs onder het magische aantal van de 8000. De kredietcrisis en de daaropvolgende economische crisis strooien echter roet in het eten. Talloze banen verdwijnen door collectieve ontslagen. In maart 2009 bedroeg de werkloosheid in het arrondissement Mechelen opnieuw 6,33 procent (9367). Dat houdt een stijging in van bijna een vijfde in vergelijking met 2009. Vooral de stad Mechelen heeft een hoog werkloosheidspercentage (9,2% - 3367).

Jaar Werkloosheidsgraad in %
12/2001 6,27%
12/2002 7,07%
12/2003 7,67%
12/2004 8,42%
12/2005 8,22%
12/2006 6,27%
12/2007 ?
12/2008 5,3%
01/2009 6,08%
01/2010 7,09%
09/2010 7,05%

Jeugdwerkloosheid

De jeugdwerkloosheid (2010) ligt erg hoog omwille van de economische crisis. Sinds juli 2010 is er echter een kentering merkbaar. Aanvankelijk deed zich een stagnatie voor, sinds september daalde de werkloosheid ook effectief. Jeugdwerkloosheid blijft echter een groot probleem in het arrondissement. Jongeren maken maar liefst 25,8% uit van de totale werkloosheid.

Langdurige werkloosheid

Het aantal langdurig werkzoekenden is toegenomen ten opzichte van voor de crisis (+21,7%) en september 2009 (+10,7%).

Allochtone werkloosheid

De allochtone werkloosheid is in juli 2010 met 7,7% toegenomen ten opzichte van september 2009. Personen van allochtone afkomst maken hierdoor 24% uit van de totale werkloosheid. Dit is 1,7% meer dan het Vlaamse gemiddelde.

Aanwezigheidsindex

  • Primaire sector: de gemeenten Duffel en Sint-Katelijne-Waver worden gekenmerkt door een hoge aanwezigheidsindex (AI) van de primaire sector. Zo waren er in beide gemeenten zes keer meer werknemers actief in 2003 in deze sector dan te verwachten zou zijn uit het inwonersaantal. De totale tewerkstelling voor de sector over het gehele arrondissement bedraagt 1,02% van het totaal. In absolute cijfers zijn dit 1257 banen ten overstaan van 104795.
  • Secundaire sector: de hoogste AI voor de secundaire sector ligt in Puurs en Lier. Hier zijn ruim twee keer meer werknemers tewerkgesteld in de sector dan dat zou te verwachten zijn in verhouding met het inwonersaantal. In Puurs valt dit te verklaren uit de aanwezigheid van de Voedingsmiddelenindustrie en chemische nijverheid. In Lier door de aanwezigheid van de grafische en metaalverwerkende nijverheid en de bouwmaterialensector. De totale tewerkstelling voor de sector over het hele arrondissement bedraagt 30,2%. In absolute cijfers zijn dit 31649 banen ten overstaan van het totaal.
  • Tertiaire sector: de hoogste AI voor de tertiaire sector ligt in de stad Mechelen. De totale tewerkstelling voor de sector over het hele arrondissement bedraagt 36,9%. In absolute cijfers zijn dit 38723 banen ten overstaan van het geheel.
  • Quartaire sector: ook in de quartaire sector heeft Mechelen de hoogste AI. Voor het hele arrondissement bedraagt de totale tewerkstelling voor de sector 31,6%. In absolute cijfers zijn dit 33166 banen ten overstaan van het totale aantal.
  • Zelfstandigen: het arrondissement telde eind 2003 15117 zelfstandigen in hoofdberoep, daarnaast waren er nog eens 2737 helpers in hoofdberoep.

Particulieren en bedrijven kunnen bij IGEMO terecht voor het aankopen van een perceel of gebouw, adviesverlening inzake wonen, een actie of campagne op het vlak van milieu, natuur en/of duurzame ontwikkeling …

Bedrijven

Onderwijs

Kleuter- en lager onderwijs

In bijna elke gemeente en/of deelgemeente bevindt zich ten minste één kleuter- en lagere school. Alle onderwijsnetten zijn vertegenwoordigd in het arrondissement.

Secundair onderwijs

Officieel Onderwijs

Gemeenschapsonderwijs

De scholen die onder de onderwijskoepelorganisatie RAGO vallen:

Provinciaal Onderwijs

De scholen die onder de onderwijskoepelorganisatie POV vallen:

Gemeentelijk Onderwijs

De scholen die onder de onderwijskoepelorganisatie OVSG vallen:

Vrij onderwijs

Confessioneel vrij onderwijs

De scholen die onder de onderwijskoepelorganisatie VVKBaO vallen:

Niet-confessioneel vrij onderwijs

Hoger onderwijs

Sport

Voetbal

De belangrijkste voetbalclubs van het arrondissement zijn KV Mechelen speelt in de Eerste klasse en K. Lierse SK speelt in de Tweede klasse. SK Lierse werd vijfmaal landskampioen (1932 · 1941 · 1942 · 1960 · 1997) en won tweemaal de Beker van België (1969 · 1999) en eveneens tweemaal de Belgische Supercup (1997 · 1999). KV Mechelen werd viermaal landskampioen (1943 · 1946 · 1948 · 1989) en won eenmaal de Beker van België (1987), 1x de Europese Beker voor Bekerwinnaars (1988) en 1x de nationale (1987) en de Europese supercup (1988).

Daarnaast voetballen ook KSK Heist (2de klasse), KSV Bornem, K. Lyra-Lierse en KRC Mechelen en KFC Nijlen(3de klasse) en KFC Duffel (4de klasse) in de landelijke competities.

Basketbal

Tot 1995 speelde Racing Mechelen in de eerste klasse, in dat jaar fusioneerde ze met Sobabee tot de Antwerp Giants. De club werd 15 keer landskampioen en won negenmaal de Beker van België. Momenteel heeft het arrondissement geen enkele club meer in de hoogste afdeling.

Volleybal

VC Argex Duvel Puurs, een club die ontstaan uit de fusie van VC Breendonk, VC Puurs en later Ruisbroek VC speelt in de Liga A (heren).

Bekende inwoners

Bekende personen die geboren of woonachtig zijn of waren in het arrondissement Mechelen of een andere significante band met het arrondissement hebben:

Externe link

Enciclo
Wikious
Sapientia
Scientia
Boobota
Anandapedia
Sagapedia
Wikithot