Aleksander Rożniecki
W tym artykule zagłębimy się w ekscytujący świat Aleksander Rożniecki. Od jego początków po obecną ewolucję, zbadamy każdy istotny aspekt i aspekt Aleksander Rożniecki. Nie ma znaczenia, czy jesteś ekspertem w danej dziedzinie, czy dopiero zaczynasz się nią interesować, w tym artykule znajdziesz pełny i szczegółowy przegląd oraz aktualne informacje na temat Aleksander Rożniecki. Poprzez analizy, statystyki i zeznania odkryjemy jego prawdziwy wpływ i znaczenie we współczesnym społeczeństwie. Przygotuj się na zanurzenie się w podróż pełną odkryć i wiedzy o Aleksander Rożniecki.
 Aleksander Rożniecki | |
| generał | |
| Pełne imię i nazwisko |
Aleksander Antoni Jan Rożniecki |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1788 – 8 lutego 1839 |
| Siły zbrojne |
Wojsko Polskie Królestwa Kongresowego |
| Stanowiska | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
          
| |
Aleksander Antoni Jan Rożniecki herbu Rola (ur. 12 lutego 1774 lub 1 stycznia 1771 w Warszawie, zm. 24 lipca 1849 tamże) – generał jazdy Wojska Polskiego, członek Rady Państwa Imperium Rosyjskiego.
Życiorys
Absolwent Korpusu Kadetów. Od 1788 w wojsku, w gwardii konnej. W 1789 podporucznik. W 1789 przeniósł się do 4 Brygady Kawalerii Narodowej i w stopniu kapitana uczestnik wojny polsko-rosyjskiej 1792. Działał w sprzysiężeniu insurekcyjnym i w insurekcji kościuszkowskiej 1794 wyróżnił się bojowością i patriotyzmem, za co został mianowany wicebrygadierem. Od 1798 w Legionach Polskich w stopniu pułkownika – odbył kampanię 1799 i 1801, w Legii Naddunajskiej, generał brygady, czasowo dowódca Legii. Po rozwiązaniu Legionów Polskich służył w korpusie gen. Masseny. Uczestniczył w kilku kampaniach we Włoszech i w Niemczech, wsławiony w bitwie pod Castelfranco 1805.
Od 1806 w wojsku polskim Księstwa Warszawskiego, 1807 inspektor kawalerii Księstwa Warszawskiego, generał z 1807. W wojnie austriacko-polskiej w 1809 wykazał się talentem taktycznym i śmiałym manewrem, począwszy od Raszyna. Jego oddział był forpocztą, która dotarła do Krakowa 14 lipca (dzień przed ks. Poniatowskim) i przełamała ostatni opór Austriaków przed zwycięskim wkroczeniem księcia. Wyzwolił Małopolskę Wschodnią ze Lwowem. Powołał tam administrację cywilną i wojskową. Od 1810 generał dywizji – kierował wywiadem przeciwko Rosji. Od 1811 należał do loży Wielkiego Wschodu Narodowego Księstwa Warszawskiego. W 1821 był jej ostatnim wielkim mistrzem. W wyprawie na Moskwę 1812 dowódca 4 Lekkiej Dywizji Jazdy w IV Korpusie Jazdy Odwodowej Wielkiej Armii, walczył pod Mirem i Borodino. W 1813 szef sztabu VIII (polskiego) Korpusu w kampanii niemieckiej (saskiej) ks. J. Poniatowskiego. Ranny pod Lipskiem, dostał się do niewoli rosyjskiej.
W Królestwie Polskim, od 1815, dowódca Jazdy Królestwa Polskiego, od 1816 dodatkowo organizator i komendant Korpusu Żandarmerii. Zajął się działalnością policyjno-szpiegowską, tępił spiski rzeczywiste (Towarzystwo Patriotyczne) i metodą prowokacji i korupcji prokurował sztuczne. Z całą premedytacja wysługiwał się administracji carskiej, popełniając nadużycia, fałszerstwa, wymuszenia. Był znienawidzony jako organizator i szef prześladującej polskich bojowników i działaczy konspiracyjnych tajnej policji carskiej. Z inicjatywy Rożnieckiego, Nikołaja Nowosilcowa, przy wsparciu Mateusza Lubowidzkiego powołano Biuro Centralne Policji dla Warszawy i Królestwa Polskiego.
Po wybuchu powstania listopadowego uciekł z Warszawy i zaciągnął się do armii carskiej. Był członkiem rosyjskiej Rady Państwa. Później powrócił do Warszawy. Zmarł w Warszawie. Pochowany na Cmentarzu Powązkowskim (katakumby za 7 filarem).
Odznaczenia
- Order Świętego Aleksandra Newskiego (Rosja, 1820),
- Order Świętego Włodzimierza II klasy (Rosja, 1818),
- Order Świętej Anny I klasy z brylantami (Rosja, 1819),
- Order Świętego Stanisława I klasy z nadania Aleksandra I Romanowa (1815),
- Order Wojskowy Księstwa Warszawskiego II klasy (1809),
- Order Orła Białego (1829)
- Order Legii Honorowej IV i V klasy (Francja, oba nadania w 1809),
- Order Korony Żelaznej III klasy (Lombardia/Francja),
- Order Obojga Sycylii I klasy (Neapol)
- Order Orła Czerwonego IV klasy (Prusy)
- Znak Honorowy za 35 lat służby (1830).
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Zbigniew Zacharewicz, Aleksander Rożniecki , Internetowy Polski Słownik Biograficzny, 1991 (pol.).
- ↑ Stanisław Małachowski-Łempicki, Wykaz polskich lóż wolnomularskich oraz ich członków w latach 1738–1821, Kraków 1929, s. 24.
- ↑ Marian Brandys, „Koniec świata szwoleżerów”, tom 1, s. 90–95.
- ↑ Hanna Dylągowa, Mateusz Lubowidzki, w: Polski Słownik Biograficzny, 1973, t. XVIII, s. 74. Generał broni z 1826, mimo że wojskiem się nie zajmował.
- ↑ a b c d e f g Rocznik woyskowy królestwa polskiego na rok 1827. Warszawa: Drukarnia Wojskowa, 1827. s. 5.
- ↑ a b c d e f g Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego. Zamek Królewski w Warszawie, 2013. s. 291.
- ↑ Zbigniew Dunin-Wilczyński: Order Św. Stanisława, Warszawa, 2006. s. 219.
- ↑ a b Marek Minakowski: Aleksander Antoni Jan Rożniecki h. Rola. sejm-wielki.pl. .
- ↑ Stanisław Łoza. Order Obojga Sycylii zwany Neapolitańskim. „Żołnierz Polski. Pismo poświęcone czynowi i doli żołnierza polskiego”. Nr 18 (350). Rok V. 1923. s. 16.
- ↑ Przepisy o znaku honorowym niemniej Lista imienna generałów, oficerów wyższych i niższych oraz urzędnikow wojskowych, tak w służbie będących, jako też dymisjonowanych, znakiem honorowym ozdobionych w roku 1830. Warszawa, 1830.
Linki zewnętrzne
- Aleksander Rożniecki – publikacje w bibliotece Polona