Anastas Mikojan

W dzisiejszym świecie Anastas Mikojan stał się tematem o wielkim znaczeniu i zainteresowaniu wszystkich typów ludzi. Niezależnie od tego, czy ze względu na swój wpływ na społeczeństwo, kulturę, politykę czy gospodarkę, Anastas Mikojan zajmuje ważne miejsce w globalnej dyskusji. W całej historii Anastas Mikojan był przedmiotem badań, debat i kontrowersji, co doprowadziło do wygenerowania szerokiego zakresu opinii i perspektyw w tej kwestii. W tym artykule zbadamy wpływ i znaczenie Anastas Mikojan w różnych obszarach, a także różne sposoby, w jakie ukształtował on nasze życie i otaczający nas świat.

Anastas Howhannesi Mikojan
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

15 listopada?/27 listopada 1895
Sanahin

Data i miejsce śmierci

21 października 1978
Moskwa

5. Przewodniczący Prezydium Rady Najwyższej ZSRR
Okres

od 15 lipca 1964
do 9 grudnia 1965

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego

Poprzednik

Leonid Breżniew

Następca

Nikołaj Podgorny

Pierwszy zastępca przewodniczącego Rady Ministrów ZSRR
Okres

od 28 lutego 1955
do 15 lipca 1964

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego

Wiceprzewodniczący Rady Ministrów ZSRR
Okres

od 22 lipca 1937
do 28 lutego 1955

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego

Minister handlu ZSRR
Okres

od 24 sierpnia 1953
do 22 stycznia 1955

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego

Poprzednik

on sam jako minister handlu wewnętrznego i zagranicznego

Następca

Dmitrij Pawłow

Minister handlu wewnętrznego i zagranicznego ZSRR
Okres

od 15 marca 1953
do 24 sierpnia 1953

Poprzednik

Pawieł Kumykin (minister handlu zagranicznego) Wasilij Żaworonkow (minister handlu wewnętrznego)

Następca

on sam jako minister handlu ZSRR Iwan Kabanow (minister handlu zagranicznego)

Minister/komisarz ludowy handlu zagranicznego ZSRR
Okres

od 29 stycznia 1938
do 4 marca 1949

Przynależność polityczna

Wszechzwiązkowa Komunistyczna Partia (bolszewików)

Poprzednik

Jewgienij Czwialew

Następca

Michaił Mieńszykow

Ludowy Komisarz Przemysłu Spożywczego ZSRR
Okres

od 29 lipca 1934
do 19 stycznia 1938

Przynależność polityczna

Wszechzwiązkowa Komunistyczna Partia (bolszewików)

Poprzednik

on sam jako ludowy komisarz zaopatrzenia

Następca

Abram Giliński

Ludowy Komisarz Zaopatrzenia ZSRR
Okres

od 22 listopada 1930
do 29 lipca 1934

Przynależność polityczna

Wszechzwiązkowa Komunistyczna Partia (bolszewików)

Poprzednik

on sam jako komisarz handlu zagranicznego i krajowego

Następca

Izrail Wejcer (ludowy komisarz handlu wewnętrznego)

Ludowy Komisarz Handlu Zagranicznego i Wewnętrznego ZSRR
Okres

od 14 sierpnia 1926
do 22 listopada 1930

Przynależność polityczna

Wszechzwiązkowa Komunistyczna Partia (bolszewików)

Poprzednik

Lew Kamieniew

Następca

Arkadij Rozengolc (ludowy komisarz handlu zagranicznego)

I sekretarz WKP(b) Zakaukaskiej FSRR
Okres

od 1924
do 1926

Przynależność polityczna

Rosyjska Komunistyczna Partia (bolszewików) / Wszechzwiązkowa Komunistyczna Partia (bolszewików)

Następca

Sergo Ordżonikidze

podpis
Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Pracy Socjalistycznej
Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Rewolucji Październikowej Order Czerwonego Sztandaru

Anastas Iwanowicz Mikojan (orm. Անաստաս Հովհաննեսի Միկոյան, Anastas Howhannesi Mikojan, ros. Анастас Иванович Микоян; ur. 15 listopada?/27 listopada 1895 w Sanahin, Imperium Rosyjskie, ob. Armenia, zm. 21 października 1978 w Moskwie, ZSRR) – radziecki polityk, Bohater Pracy Socjalistycznej (1943), brat Artioma Mikojana. Z pochodzenia Ormianin.

Życiorys

Pobierał nauki w Ormiańskim Seminarium Duchownym w Tyflisie (obecnie Tbilisi), które ukończył z wyróżnieniem. W tym czasie był już członkiem partii bolszewików (SDPRR(b)). Po rewolucji październikowej działał w Baku, aresztowany przez wojska angielskie razem z przywódcami Komuny Bakijskiej, uniknął rozstrzelania. Od 1919 kandydat na członka, a 1920–1927 członek WCIK.

Anastas Mikojan, Józef Stalin i Sergo Ordżonikidze w Tbilisi (1925)

Członkiem Komitetu Centralnego Rosyjskiej Komunistycznej Partii (bolszewików) został 25 kwietnia 1923, czyli za czasów rządów Lenina. Po śmierci Lenina w styczniu 1924 poparł Józefa Stalina. W 1926 został komisarzem (ministrem) handlu, następnie zaopatrzenia; od 1934 przemysłu spożywczego. Początkowo zwolennik NEP-u, nie brał udziału w „prawicowej opozycji” pozostając wierny Stalinowi. W 1934 wszedł w skład Politbiura KC WKP(b); od 1937 wicepremier. W 1936 r. jako komisarz ludowy przemysłu spożywczego wyjechał do USA, aby poznać gospodarkę – przywiózł amerykańskie lody i inne specjały; lepsze gatunki artykułów spożywczych nazywano „mikojanowskimi”. Jeden z nielicznych członków rządu, który przeżył represje lat 30. Jako funkcjonariusz partyjny nie mógł uchylić się od udziału w terrorze, choć nie był w tym tak aktywny jak Wiaczesław Mołotow, Łazar Kaganowicz czy Gieorgij Malenkow. Od 23 lipca 1926 zastępca członka, a od 1 lutego 1935 do 5 października 1952 członek Biura Politycznego KC WKP(b). Od 14 października 1952 do 29 marca 1966 członek Prezydium KC KPZR. Członkiem KC KPZR pozostał do śmierci. Od 1937 do 1974 był deputowanym do Rady Najwyższej ZSRR.

Podczas wojny kierował sprawami zaopatrzenia armii oraz ewakuacjami przedsiębiorstw. Bezpośrednio odpowiedzialny za mord polskich oficerów w Katyniu, jako jedna z siedmiu osób składających podpis pod wiążącym rozkazem.

Po śmierci Stalina (1953) pozostał w ścisłym kierownictwie, wspierając Chruszczowa w destalinizacji. W 1957 roku poparł Nikitę Chruszczowa w walce z tzw. „antypartyjną grupą” (Mołotow, Kaganowicz, Malenkow i inni). Od 1956 Mikojan w poważnym stopniu określał kurs sowieckiej polityki zagranicznej. Podjął m.in. bezpośrednią decyzję o stłumieniu powstania węgierskiego 1956. W 1962 pośredniczył w rozmowach między Fidelem Castro, Johnem F. Kennedym i Chruszczowem podczas kryzysu kubańskiego.

W latach 1964–1965 sprawował urząd Przewodniczącego Prezydium Rady Najwyższej ZSRR, czyli formalnej głowy państwa; prawdopodobnie nie uczestniczył w spisku przeciwko Chruszczowowi, ale wiedział o nim i zaakceptował nowe władze. W 1965 odszedł na emeryturę (tj. został odsunięty przez nową ekipę Breżniewa).

Mikojan pozostawał w ścisłym kierownictwie partii i państwa ponad 50 lat (członkiem KC partii był od 1923 do 1976, czyli przez 53 lata). Fanatyczny komunista. Nie bał się przeciwstawić niekiedy Stalinowi, a mimo to przetrwał – uznawany jest za przykład radzieckiej długowieczności politycznej. Według sowieckiego żartu jego pamiętniki powinny nosić tytuł Od Iljicza (Lenina) do Iljicza (Breżniewa) bez zawału i paraliżu. Mąż Aszchen z domu Tumanian. Ojciec Aleksieja, Sergo (mąż Ałły, córki Aleksieja Kuzniecowa), Stiefana, Wano, Władimira (poległ pod Stalingradem) oraz kilkorga adoptowanych dzieci. Dziadek Stasa Namina.

Odznaczenia

i medale.

Przypisy

  1. a b Simon Sebag Montefiore „Stalin. Dwór czerwonego cara” Wydawnictwo Magnum Warszawa 2014
  2. Simon Sebag Montefiore Stalin. Dwór czerwonego cara, Wydawnictwo Magnum Warszawa 2014

Bibliografia