W dzisiejszym świecie Bertha von Suttner zyskał niespotykane dotąd znaczenie. Niezależnie od tego, czy na poziomie osobistym, zawodowym czy społecznym, Bertha von Suttner stał się tematem ciągłego zainteresowania i debaty. Jego wpływ sięga od sposobu, w jaki odnosimy się do innych, po sposób, w jaki wykonujemy nasze codzienne czynności. W tym artykule szczegółowo zbadamy znaczenie Bertha von Suttner i tego, jak jego wpływ spowodował znaczące zmiany w różnych aspektach naszego życia. Od swoich początków do przyszłej prognozy, Bertha von Suttner będzie nadal przedmiotem badań i refleksji, który zasługuje na naszą pełną uwagę.
Bertha Sophie Felicitas Freifrau von Suttner z domu hrabianka Kinsky von Wchinitz und Tettau (ur. 9 czerwca 1843 w Pradze, zm. 21 czerwca 1914 w Wiedniu) – austriacka pisarka i dziennikarka. W 1905 roku jako pierwsza kobieta została wyróżniona Pokojową Nagrodą Nobla.
Życiorys
Bertha była córką zubożałego generała lejtnanta (niem. Feldmarschalleutnant) i guwernantki. W 1873 roku, gdy zaręczyła się z baronem Arthurem Gundaccarem von Suttner, jej rodzina sprzeciwiła się temu. Trzy lata później odpowiedziała na ogłoszenie Alfreda Nobla, który szukał sekretarki i gospodyni do swojej paryskiej rezydencji. Pracowała tylko tydzień, po czym wróciła do Wiednia i potajemnie poślubiła Arthura Suttnera.
Stała się jedną z wiodących postaci ruchu pacyfistycznego, gdy w 1889 roku opublikowano jej powieść Die Waffen nieder (Precz z orężem, pierwsze wyd. polskie 1898) i gdy dwa lata później przyłączyła się do organizacji austriackich pacyfistów. Tam zyskała międzynarodową sławę jako redaktorka międzynarodowego dziennika pacyfistycznego „Die Waffen nieder”, który nazwano jak jej książkę. Pracowała nad nim w latach 1892–1899.
W 1891 roku założyła Austriackie Towarzystwo Pokoju. Pełniła funkcję wiceprzewodniczącej Międzynarodowego Kongresu Pokoju w Hadze.
Na jej życie wpłynęły prace Henry'ego Thomasa Buckle, Herberta Spencera i Karola Darwina.
Korespondowała z zaprzyjaźnionym z Alfredem Noblem przez 20 lat do jego śmierci w 1896 r. Według Norweskiego Komitetu Noblowskiego przyjaźń wynalazcy dynamitu z austriacką pisarką przyczyniła się do decyzji o ustanowieniu Pokojowej Nagrody Nobla pośród pozostałych dziedzin.
Portret Berthy von Suttner został umieszczony na austriackim banknocie o nominale 1000 szylingów z 1966 roku oraz monecie 2 euro, gdy kraj ten przystąpił do strefy euro.
Przypisy
- ↑ a b DeutscheD. Biographie DeutscheD., Suttner, Bertha von - Deutsche Biographie , www.deutsche-biographie.de (niem.).
- ↑ a b The Nobel Peace Prize 1905 , NobelPrize.org (ang.).
- ↑ a b MałgorzataM. Brzezińska MałgorzataM., Bertha von Suttner – pacyfistka i przyjaciółka „króla dynamitu” , kobieta.wp.pl, 10 grudnia 2015 (pol.).
- ↑ a b JanJ. Chodyra JanJ., MieczysławM. Urbanowicz MieczysławM. (red.), Mały Słownik Pisarzy Niemieckich, Austriackich i Szwajcarskich, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973, s. 351 .
- ↑ Pokojowa Nagroda Nobla – najważniejsze międzynarodowe wyróżnienie , dzieje.pl (pol.).
- ↑ 1966 * Banknote Austria 1000 Schilling "Bertha Von Suttner" (p147a) UNC - Mynumi , www.mynumi.net .
- ↑ Moneta rara Da 2 Euro Austria ritratto scrittrice Bertha Von Suttner, Anno 2002 , eBay (pol.).
Bibliografia
Linki zewnętrzne
XX wiek |
- 1901: Dunant, Passy
- 1902: Ducommun, Gobat
- 1903: Cremer
- 1904: IPM
- 1905: Suttner
- 1906: Roosevelt
- 1907: Moneta, Renault
- 1908: Arnoldson, Bajer
- 1909: Beernaert, Estournelles de Constant
- 1910: MSPB
- 1911: Asser, Fried
- 1912: Root
- 1913: La Fontaine
- 1917: Czerwony Krzyż
- 1919: Wilson
- 1920: Bourgeois
- 1921: Branting, Lange
- 1922: Nansen
- 1925: Chamberlain, Dawes
- 1926: Briand, Stresemann
- 1927: Buisson, Quidde
- 1929: Kellogg
- 1930: Söderblom
- 1931: Addams, Butler
- 1933: Angell
- 1934: Henderson
- 1935: Ossietzky
- 1936: Lamas
- 1937: Cecil
- 1938: Biuro Nansenowskie
- 1944: Czerwony Krzyż
- 1945: Hull
- 1946: Balch, Mott
- 1947: Kwakrzy
- 1949: Boyd Orr
- 1950: Bunche
- 1951: Jouhaux
- 1952: Schweitzer
- 1953: Marshall
- 1954: WKNZdsU
- 1957: Pearson
- 1958: Pire
- 1959: Noel-Baker
- 1960: Luthuli
- 1961: Hammarskjöld
- 1962: Pauling
- 1963: Czerwony Krzyż
- 1964: King
- 1965: UNICEF
- 1968: Cassin
- 1969: MOP
- 1970: Borlaug
- 1971: Brandt
- 1973: Kissinger, Lê
- 1974: MacBride, Satō
- 1975: Sacharow
- 1976: Williams, Corrigan
- 1977: AI
- 1978: Sadat, Begin
- 1979: Matka Teresa
- 1980: Esquivel
- 1981: WKNZdsU
- 1982: Myrdal, Robles
- 1983: Wałęsa
- 1984: Tutu
- 1985: Lekarze Przeciw Wojnie Nuklearnej
- 1986: Wiesel
- 1987: Arias
- 1988: Siły pokojowe ONZ
- 1989: Dalajlama
- 1990: Gorbaczow
- 1991: Suu Kyi
- 1992: Menchú
- 1993: Mandela, de Klerk
- 1994: Arafat, Peres, Rabin
- 1995: Pugwash, Rotblat
- 1996: Belo, Ramos-Horta
- 1997: ICBL, J. Williams
- 1998: Hume, Trimble
- 1999: Lekarze bez Granic
- 2000: Kim
|
---|
XXI wiek |
- 2001: ONZ, Annan
- 2002: Carter
- 2003: Ebadi
- 2004: Maathai
- 2005: MAEA, el-Baradei
- 2006: Grameen Bank, Yunus
- 2007: MZdsZK, Gore
- 2008: Ahtisaari
- 2009: Obama
- 2010: Liu
- 2011: Johnson-Sirleaf, Gbowee, Karman
- 2012: Unia Europejska
- 2013: OPCW
- 2014: Satyarthi, Yousafzai
- 2015: Tunezyjski Kwartet na rzecz Dialogu Narodowego
- 2016: Santos
- 2017: ICAN
- 2018: Mukwege, Murad
- 2019: Ali
- 2020: Światowy Program Żywnościowy
- 2021: Ressa, Muratow
- 2022: Bialacki, Memoriał, Centrum Wolności Obywatelskich
- 2023: Mohammadi
|
---|