W tym artykule poznamy fascynujący świat Dewiza i wszystko, co się z nim wiąże. Od jego początków po dzisiejsze znaczenie – zagłębimy się w szczegółową analizę tego tematu, który przykuł uwagę zarówno ekspertów, jak i entuzjastów. Dzięki podejściu multidyscyplinarnemu zbadamy różne aspekty związane z Dewiza, od jego wpływu na społeczeństwo po wpływ na różne dziedziny nauki. Podobnie będziemy starali się zrozumieć jego historyczne znaczenie i możliwą ewolucję w przyszłości. Ostatecznie ten artykuł ma na celu przedstawienie kompleksowego spojrzenia na Dewiza, oferując wzbogacającą i pouczającą perspektywę dla wszystkich zainteresowanych głębszym zgłębieniem tego tematu.
Dewiza (z fr. devise „godło, zawołanie”, z łac. sententia divisa „myśl wydzielona”) – krótkie zdanie definiujące ogólną zasadę postępowania osoby lub rodu osób, organizacji lub instytucji, wyrażone najczęściej w języku narodowym lub po łacinie, rzadziej w innych językach; także rodzaj epigrafu.
Oprócz rodów, w których dewiza rodowa obejmowała członków rodu, dewizy najczęściej mają organizacje, jak państwa, miasta, uczelnie, siły zbrojne i ich części, instytucje państwowe, ordery, stowarzyszenia i inne. Rzadziej dewizy osobiste mają pojedyncze osoby – zwykle związane jest to wówczas z pełnionym urzędem, np. kardynał. Pojęcie dewizy używane jest także w znaczeniu potocznym lub żartobliwym, jako czyjejś cechy lub używanego powiedzenia.
Dewiza heraldyczna umieszczona jest zwykle na wstędze pod tarczą herbową.
Dewizy heraldyczne w herbach szlacheckich zaczęły pojawiać się w XV w. i pochodziły najczęściej od rycerskiego okrzyku bojowego, jak na przykład dewiza Ryszarda Lwie Serce „Dieu et mon droit” („Bóg i moje prawo”), która później stała się elementem herbu Wielkiej Brytanii. W Polsce, początkowo nieznane, dewizy heraldyczne zaczęły pojawiać się w XVIII w. i nawiązywały do tradycji rodzinnych, jak na przykład dewiza Radziwiłłów Bóg nam radzi czy dewiza Zamoyskich To mniej boli.
Dewizy heraldyczne w herbach miejskich również umieszczone są na wstędze, jak na przykład dewiza Nec temere, nec timide („Ani zuchwale, ani bojaźliwie”) w herbie wielkim Gdańska, Semper invicta („Zawsze niezwyciężona”) w herbie wielkim Warszawy czy Semper fidelis („Zawsze wierny”) w polskim herbie Lwowa.
Dewizą orderu jest zazwyczaj myśl przewodnia towarzysząca danemu orderowi, może określać zasługi lub czyny za jakie jest lub był on przyznawany. Często znajduje się na odznakach lub gwiazdach orderowych.
Ta sekcja od 2021-06 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |