Fort V Twierdzy Toruń

W dzisiejszym świecie Fort V Twierdzy Toruń zyskał niespotykane dotąd znaczenie. Niezależnie od tego, czy chodzi o naukę, kulturę, rozrywkę czy politykę, Fort V Twierdzy Toruń stał się podstawowym tematem dyskusji i analiz. Jego wpływ przekroczył granice i wywołał wielką debatę we współczesnym społeczeństwie. Aby zrozumieć jego znaczenie i implikacje, konieczne jest przeprowadzenie głębokich i szczegółowych badań, które pozwolą nam zagłębić się we wszystkie jego wymiary. W tym artykule zbadamy różne aspekty związane z Fort V Twierdzy Toruń, od jego pochodzenia po wpływ na dzisiejszy świat, w celu rzucenia światła na ten temat, który jest dziś tak istotny.

Fort V Jan Karol Chodkiewicz
Fort III Scharnhorst
Symbol zabytku nr rej. A/672 z 5 października 1971
Ilustracja
Wejście główne do Fortu
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miejscowość

Toruń

Adres

ul. Polna 9

Typ budynku

fort

Rozpoczęcie budowy

1878

Ukończenie budowy

1884

Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, u góry znajduje się punkt z opisem „Fort V Jan Karol ChodkiewiczFort III Scharnhorst”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Fort V Jan Karol ChodkiewiczFort III Scharnhorst”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Fort V Jan Karol ChodkiewiczFort III Scharnhorst”
Ziemia53°02′34,87″N 18°36′17,09″E/53,043019 18,604747

Fort V Twierdzy Toruń (dawniej III Scharnhorst, obecnie Jan Karol Chodkiewicz) – główny fort artyleryjski przy ulicy Polnej.

Historia

Został wzniesiony w latach 1879–1884 z betonu i cegły na planie pięciokąta jako część północnej linii obrony miasta oraz obrony linii kolejowej do Grudziądza. Jej ogień mógł docierać do Łysomic.

Jest to bardzo dobrze zachowany do naszych czasów standardowy fort główny o zarysie barkanowym, otoczony umocnieniami ziemnymi, z 14 otwartymi stanowiskami artyleryjskimi (bez betonowych umocnień spotykanych w późniejszych konstrukcjach tego typu). Dodatkowe stanowiska położone były na stoku bojowym i umożliwiały ostrzał w promieniu 800 m. Już po 10 latach od zakończenia prac nad fortem musiał on przejść prace modernizacyjne, przede wszystkim przykrycie sklepienia nad koszarami (32 pomieszczenia mieszkalne) metrową warstwą betonu i uzupełnienie roślinności maskującej. Dodatkowo wzniesiono 56 niewielkich budynków magazynowych na przedpolu obiektu. Na północ od fortu zlokalizowano fabrykę amunicji.

Kolejną przebudowę fort przeszedł w latach 1911–1912, kiedy zabetonowano okna w jego pomieszczeniach technicznych (w liczbie dwóch) i wzmocniono mury zewnętrzne. Stoki zewnętrzne warowni otoczono murem kolczastym i uzupełniono roślinność maskującą sadząc karaganę, doprowadzono instalację elektryczną. W 1914 roku z kolei zamurowano dalsze okna, pozostałe uzupełniając okiennicami pancernymi, wzniesiono trawersy w głównych przejściach wewnętrznych. Obiekt stale pełnił funkcje koszarowe.

Odchodząc z Torunia, wojska niemieckie zabrały większość urządzeń mechanicznych fortu, choć i tak w porównaniu z innymi warowniami toruńskimi zachował on najwięcej pierwotnego wyposażenia. W latach 1920–1922 stał pusty, od 1922 roku do 1923 roku kwaterowała w nim 1 kompania wartownicza warsztatów amunicyjnych, następnie kompania 63 toruńskiego pułku piechoty. Polski Zarząd Forteczny dokonał uzupełnienia i remontu instalacji elektrycznej; warownia od lat 20. niezmiennie pozostaje własnością Wojska Polskiego.

Przypisy

Bibliografia

  • Mirosław Giętkowski, Zbigniew Karpus, Waldemar Rezmer: Twierdza Toruń. Toruń: Dom Wydawniczy Duet, 2004. ISBN 83-89706-12-1.