Geografia Unii Europejskiej

W tym artykule o Geografia Unii Europejskiej zagłębimy się w temat, który z biegiem czasu wzbudził zainteresowanie wielu osób. Geografia Unii Europejskiej to temat, który był przedmiotem debaty, badań i refleksji, a zrozumienie jego wpływu na nasze społeczeństwo jest niezbędne. Przez lata Geografia Unii Europejskiej wzbudził różne opinie i stanowiska, generując bogatą wymianę pomysłów i perspektyw. W tym artykule zbadamy różne aspekty związane z Geografia Unii Europejskiej, od jego pochodzenia po dzisiejsze znaczenie. Mamy nadzieję, że ta lektura wzbogaci i pozwoli nam poszerzyć naszą wiedzę na temat Geografia Unii Europejskiej.

Geografia Unii Europejskiej

Kolonia
Sztokholm
Monachium

Geografia społeczna

Najludniejsze są Niemcy, najmniej ludności ma Malta.

Urbanizacja

Lp. Miasto Ludność Zdjęcie
1. Niemcy Berlin 3 644 826
2. Hiszpania Madryt 3 266 126
3. Włochy Rzym 2 879 728
4. Francja Paryż 2 187 526
5. Polska Warszawa 1 861 975
6. Niemcy Hamburg 1 841 179
7. Rumunia Bukareszt 1 716 983
8. Węgry Budapeszt 1 752 286
9. Austria Wiedeń 1 897 491

Ponadto m.in.: Neapol, Lizbona, Hamburg, Monachium, Lille-Kortrijk.

Obszar

UE zajmuje obszar 4 422 773 km². Geograficznie leży na 5 kontynentach: w Europie (większość terytorium), w Azji (Cypr), w Afryce (m.in.: Reunion, Ceuta), w Ameryce Południowej (Gujana Francuska), w Ameryce Północnej (m.in. Martynika). Suma terytoriów państw członkowskich daje 7. miejsce pod względem powierzchni (za Australią, przed Indiami) i stanowi 3% powierzchni lądu. Największa powierzchniowo jest Francja, najmniejsza Malta.

Lista państw – członków Unii Europejskiej
Lp. Kraj Oficjalna nazwa Położenie Kod ISO 3166-1 Stolica Data przystąpienia do EWG/UE Powierzchnia Ludność
(2016)
Obszary specjalne
1 Austria

Republika Austrii

AT Wiedeń 1995-01-01T00:00:00.001 1 stycznia 1995(dts) 83 871 km² 8 700 471 (więcej)
2 Belgia

Belgia

Królestwo Belgii

BE Bruksela 1957-03-25 25 marca 1957(dts) 30 528 km² 11 289 853 (więcej)
3 Bułgaria

Republika Bułgarii

BG Sofia 2007-01-01T00:00:00.001 1 stycznia 2007(dts) 110 910 km² 7 153 784 (więcej)
4 Chorwacja

Republika Chorwacji

HR Zagrzeb 2013-07-01T00:00:00.001 1 lipca 2013(dts) 56 594 km² 4 190 669 (więcej)
5 Cypr

Republika Cypryjska

CY Nikozja 2004-05-01T00:00:00.001 1 maja 2004(dts) 9251 km² 848 319 (więcej)
6 Czechy

Republika Czeska

CZ Praga 2004-05-01T00:00:00.001 1 maja 2004(dts) 78 866 km² 10 553 843 (więcej)
7 Dania

Królestwo Danii

DK Kopenhaga 1973-01-01T00:00:00.001 1 stycznia 1973(dts) 43 094 km² 5 707 251
(więcej)
8 Estonia

Republika Estońska

EE Tallinn 2004-05-01T00:00:00.001 1 maja 2004(dts) 45 226 km² 1 315 944 (więcej)
9 Finlandia

Republika Finlandii

FI Helsinki 1995-01-01T00:00:00.001 1 stycznia 1995(dts) 338 145 km² 5 487 308
(więcej)
10 Francja

Republika Francuska

FR Paryż 1957-03-25 25 marca 1957(dts) 674 843 km² 66 661 621 (więcej)
11 Grecja

Republika Grecka

GR Ateny 1981-01-01T00:00:00.001 1 stycznia 1981(dts) 131 990 km² 10 783 748
(więcej)
12 Hiszpania

Hiszpania

Królestwo Hiszpanii

ES Madryt 1986-01-01T00:00:00.001 1 stycznia 1986(dts) 506 030 km² 46 438 422
(więcej)
13 Holandia

Królestwo Niderlandów

NL Amsterdam
1957-03-25 25 marca 1957(dts) 41 526 km² 16 979 120 (więcej)
14 Irlandia

Irlandia

IE Dublin 1973-01-01T00:00:00.001 1 stycznia 1973(dts) 70 273 km² 4 723 605 (więcej)
15 Litwa

Litwa

Republika Litewska

LT Wilno 2004-05-01T00:00:00.001 1 maja 2004(dts) 65 303 km² 2 888 558 (więcej)
16 Luksemburg

Wielkie Księstwo Luksemburga

LU Luksemburg 1957-03-25 25 marca 1957(dts) 2586 km² 576 249 (więcej)
17 Łotwa

Republika Łotewska

LV Ryga 2004-05-01T00:00:00.001 1 maja 2004(dts) 64 589 km² 1 968 957 (więcej)
18 Malta

Republika Malty

MT Valletta 2004-05-01T00:00:00.001 1 maja 2004(dts) 316 km² 434 403 (więcej)
19 Niemcy

Niemcy

Republika Federalna Niemiec

DE Berlin 1957-03-25 25 marca 1957(dts) 357 050 km² 82 162 000 (więcej)
20 Polska

Rzeczpospolita Polska

PL Warszawa 2004-05-01T00:00:00.001 1 maja 2004(dts) 312 683 km² 37 967 209 (więcej)
21 Portugalia

Republika Portugalska

PT Lizbona 1986-01-01T00:00:00.001 1 stycznia 1986(dts) 92 391 km² 10 341 330
(więcej)
22 Rumunia

Rumunia

RO Bukareszt 2007-01-01T00:00:00.001 1 stycznia 2007(dts) 238 391 km² 19 759 968 (więcej)
23 Słowacja

Republika Słowacka

SK Bratysława 2004-05-01T00:00:00.001 1 maja 2004(dts) 49 037 km² 5 426 252 (więcej)
24 Słowenia

Republika Słowenii

SI Lublana 2004-05-01T00:00:00.001 1 maja 2004(dts) 20 273 km² 2 064 188 (więcej)
25 Szwecja

Królestwo Szwecji

SE Sztokholm 1995-01-01T00:00:00.001 1 stycznia 1995(dts) 449 964 km² 9 851 017 (więcej)
26 Węgry

Węgry

HU Budapeszt 2004-05-01T00:00:00.001 1 maja 2004(dts) 93 030 km² 9 830 485 (więcej)
27 Włochy

Republika Włoska

IT Rzym 1957-03-25 25 marca 1957(dts) 301 318 km² 60 665 551 (więcej)
Lp. Kraj Oficjalna nazwa Położenie Kod ISO 3166-1 Stolica Data przystąpienia do EWG/UE Powierzchnia Ludność
(2016)
Terytoria specjalne
Wybrzeże Morza Śródziemnego (Kreta)
Wybrzeże Atlantyku (La Palma – Wyspy Kanaryjskie)
Wybrzeże Atlantyku (Półwysep Cotentin – La Hague)
Wybrzeże Atlantyku (Gujana Francuska)
Wybrzeże Oceanu Indyjskiego (Reunion)
Watzmann (niemieckie Alpy)
Midi d’Ossau (francuskie Pireneje)
Sierra Morena (południe Hiszpanii)
Jezioro Bâlea w Górach Făgăraș (Karpaty Południowe)
Rzeka Warta w Nizinie Wielkopolskiej (okolice Koła)
Nizinny krajobraz Węgier (Hortobágy)
Nizina Padańska w Lombardii (Soresina)
Wyżynny krajobraz Małopolski (Góry Pieprzowe)
Rzeka Tag (Toledo)
Rzeka Morawa (pogranicze austriacko-słowackie)
Delta rzeki Rodan (Francja)
Rzeka Skalda (Antoing-Belgia)
Rzeka Moza (Maastricht)
Jezioro Melar (Szwecja)
Jezioro Saimaa (Finlandia)
Jezioro Pejpus (Estonia)

Morza

Długość linii brzegowej: 66 000 km. Największe morza opływające UE:

Granice zewnętrzne

Granice lądowe Unii Europejskiej:

Skrajne punkty

Uwzględniając całe terytorium UE:

Uwzględniając tylko jego kontynentalną europejską część (bez wysp):

Geograficzny środek Unii Europejskiej

Środek geograficzny UE – ustalony przez Francuski Państwowy Instytut Geograficzny w Paryżu – znajduje się na szczycie wzgórza w powiecie Gelnhausen w Hesji w pobliżu Frankfurtu nad Menem. Jego współrzędne to 50°10′21″N 9°09′00″E/50,172500 9,150000.

Linia brzegowa

Ważniejsze półwyspy: Skandynawski, Iberyjski, Bałkański, Apeniński, Jutlandzki, Bretoński, Cotentin, Chalcydycki, Peloponez.

Ważniejsze wyspy: Sycylia, Sardynia, Korsyka, Cypr, Kreta, Zelandia, Nørrejyske Ø, Eubea, Fionia, Gotlandia, Sarema, Lesbos, Olandia, Lolland, Hiuma, Rugia, Chios, Bornholm, Madera, Malta, Martynika, Reunion, Gwadelupa, Uznam, Wolin, Muhu, Langeland, Helgoland, Teneryfa, Soisalo, Gran Canaria, Rodos, Chios, Kefalinia, São Miguel, La Palma, Korfu, Limnos, Zakintos, Terceira, Tasos, Kos, Leukada, El Hierro, Kithira, Ikaria, Elba, Skiros, Muhu, Tinos, Paros, Fehmarn, Samotraka, Milos, Keos, Ios, Amorgos, Kalymnos, Mykonos, Salamina, Vormsi, Leros, Kasos, Alonisos, Tilos, Patmos.

Ważniejsze archipelagi: Wyspy Kanaryjskie, Azory, Baleary, Wyspy Jońskie, Wyspy Alandzkie.

Ukształtowanie powierzchni

Ważniejsze łańcuchy górskie:

Większe niziny: Padańska, Niziny Środkowopolskie, Niemiecka, Rumuńska, Wielka Nizina Węgierska, Czarnomorska, Naddunajska – Bułgaria, Naddunajska – Słowacja.

Depresje: Zuidplaspolder (Holandia), Neuendorf (Niemcy), delta Rodanu (Francja), Żuławy Wiślane (Polska).

Wyżyny: Bawarska, Czesko-Morawska, Małopolska, Lubelska, Transylwańska, Gujańska.

Wody wewnętrzne

Większe rzeki: Dunaj, Ren, Łaba, Wisła, Dźwina, Loara, Tag, Duero, Niemen, Moza, Ebro, Odra, Pad, Rodan, Vilaine, Charente, Warta, Garonna, Adour, Mondego, Torne, Dalälven, Kemijoki, Kymijoki, Narwa, Parnawa, Warnow, Drawa, Morawa, Lech, Izara, Sekwana, Touques, Orne, Segura, Tyber, Adyga, Alfios, Göta älv, Skalda, Maroni, Oyapock, Shannon.

Większe jeziora: Wener, Saimaa, Pejpus, Wetter, Melar, Bodeńskie, Genewskie, Garda, Como.

Lodowce: największe lodowce znajdują się w Górach Skandynawskich, Alpach i Pirenejach.

Klimat

Unia poprzez swój ogromy obszar i posiadanie terytoriów na kilku kontynentach posiada zróżnicowany klimat – od podbiegunowego po równikowy. Jednak przeważająca większość terytorium leży w klimacie morskim, kontynentalnym i śródziemnomorskim.

Wulkanizm

Czynne: Stromboli, Etna, Amiata, Wezuwiusz, Vulcano, Santoryn, Teide, Piton des Neiges, Soufrière.

Gleby

Układ gleb w Europie ma charakter mozaikowy. Główne gleby w Unii Europejskiej:

Ochrona przyrody

Zobacz też

Uwagi

  1. Błędem jest stwierdzenie, że UE leży również w Oceanii. Żadne z terytoriów zamorskich Francji czy Wielkiej Brytanii nie jest częścią UE. Szerzej o tym: Obszary specjalne państw członkowskich Unii Europejskiej lub w Państwa członkowskie Unii Europejskiej i zakładki przy każdym państwie „Włączając” i „Wyłączając”.
  2. a b c d e f Traktat rzymski wszedł w życie 1 stycznia 1958 roku.
  3. De iure cała wyspa (poza bazami brytyjskimi) jest częścią UE, de facto tylko jej południowa część. Tylko Turcja uznaje Cypr Północny. Okupacja Cypru Północnego wg prawa międzynarodowego jest nielegalna.
  4. Grenlandia opuściła EWG w 1985 roku.
  5. Od 1 stycznia 2014.
  6. Do 22 lutego 2007 część UE jako jedna z jednostek administracyjnych wchodzących w skład Gwadelupy. Ponownie jest częścią Unii od dnia wejścia w życie traktatu lizbońskiego (1 grudnia 2009).
  7. Do 22 lutego 2007 część UE jako jedna z jednostek administracyjnych wchodzących w skład Gwadelupy.
  8. Traktatowo: Niderlandy.
  9. Nazwa Królestwo Niderlandów dotyczy części europejskiej oraz Aruby i Antyli Holenderskich. W skład UE wchodzi tylko terytorium europejskie.
  10. Siedzibą rządu jest Haga.
  11. 3 października 1990 roku NRD (obecne landy:Meklemburgia-Pomorze Przednie, Saksonia-Anhalt, Berlin, Brandenburgia, Turyngia, Saksonia) weszła w skład RFN.

Przypisy