W tym artykule zbadamy wpływ, jaki Geometryczny środek Polski wywarł na różne aspekty społeczeństwa. Od wpływu w sferze kulturalnej po znaczenie w rozwoju technologicznym, Geometryczny środek Polski pozostawił niezatarty ślad w historii. W kolejnych kilku linijkach szczegółowo przeanalizujemy, jak Geometryczny środek Polski ukształtował nasz sposób pojmowania świata i jak przyczynił się do ukształtowania naszego postrzegania rzeczywistości. Podobnie zbadamy wiele aspektów Geometryczny środek Polski, od jego ewolucji w czasie po jego rolę w kształtowaniu ludzkiej tożsamości i relacji. Ostatecznie ten artykuł ma na celu rzucić światło na znaczenie Geometryczny środek Polski i jego implikacje w życiu codziennym.
Geometryczny środek Polski – punkt będący środkiem masy (centroidem) figury geometrycznej o kształcie i rozmiarach granic administracyjnych Polski. Odpowiada on intuicyjnemu rozumieniu pojęcia środka danego obszaru. Według źródeł, w tym napisu na upamiętniającym go monumencie, znajduje się w miejscowości Piątek w województwie łódzkim.
W 1966 roku działacze Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego w Łęczycy zwrócili się do Instytutu Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii w Warszawie z prośbą o przeprowadzenie dokładnego pomiaru i wyznaczenie rzeczywistego punktu. Ustalono wówczas, że środek ciężkości terytorium administracyjnego Polski wypada faktycznie w gminie Piątek, jednak 6,3 km na północny zachód od centrum miejscowości (we wsi Balków, przy granicy z gminą Krzyżanów), na współrzędnych 52°06′51,6″N 19°25′25,2″E/52,114339 19,423672. Ze względu na wprowadzone w 2018 korekty granic gmin nadmorskich, obecnie (sierpień 2018) centroid ten znajduje się o 20 metrów dalej na północ (52°06′52,2″N 19°25′24,8″E/52,114503 19,423561).
Środek Polski definiowany jako punkt leżący w miejscu przecięcia się ortodrom łączących wierzchołki czworokąta opisanego na punktach ekstremalnych obszaru administracyjnego Polski, złożonego z równoleżników i południków, przechodzących przez te punkty, czyli:
Tak definiowany punkt centralny – przy zastosowaniu elipsoidy GRS80, stosowanej w polskiej geodezji jako powierzchnia odniesienia – wypada na współrzędnych 52°12′57,4″N 19°08′03,9″E/52,215933 19,134422, we wsi Jankowice (gmina Krośniewice, powiat kutnowski, województwo łódzkie).
Punkt wypadający w połowie kątowej wartości rozciągłości południkowej i równoleżnikowej Polski
Punkt najbardziej oddalony od jakiejkolwiek granicy Polski („punkt najbardziej wewnętrzny”)
Punkt, wokół którego można zatoczyć najmniejsze koło zawierające cały obszar lądowy Polski
Powyższe dane dotyczą obszaru administracyjnego Polski, czyli obszaru objętego podziałem na jednostki samorządu terytorialnego oraz działki ewidencyjne. Całość terytorium Polski obejmuje bowiem oprócz terytorium lądowego także całość morskich wód wewnętrznych (obszar administracyjny obejmuje – oprócz terytorium lądowego – tylko część morskich wód wewnętrznych; Zalew Szczeciński, Zalew Wiślany, ujścia Świny i Dziwnej, Jezioro (Zatoka) Nowowarpieńskie, część wód przybrzeżnych) oraz całość morskich wód terytorialnych.
Geodezyjny środek całości terytorium państwa