Kentucky

We współczesnym świecie Kentucky przykuł uwagę milionów ludzi na całym świecie. Niezależnie od tego, czy ze względu na swój wpływ na społeczeństwo, znaczenie w sferze politycznej, wpływ na kulturę popularną czy znaczenie w historii, Kentucky stał się tematem ciągłego zainteresowania i debaty. Od swoich początków do obecnej ewolucji Kentucky wywarł wpływ na sposób, w jaki żyjemy, myślimy i odnosimy się do otaczającego nas świata, przed i po. W tym artykule zbadamy różne aspekty Kentucky, od jego początków po wpływ na życie codzienne, starając się zrozumieć jego prawdziwe znaczenie i znaczenie w naszym społeczeństwie.

Kentucky
Commonwealth of Kentucky
stan
15. stan od 1 czerwca 1792
Ilustracja
Pieczęć Flaga
Pieczęć Flaga
Dewiza: United we stand, divided we fall
(Zjednoczeni wytrwamy, podzieleni upadniemy)
Państwo

 Stany Zjednoczone

Stolica

Frankfort

Kod ISO 3166-2

US-KY

Gubernator

Andy Beshear (D)

Powierzchnia

104 656 km²

Populacja (2020)
• liczba ludności


4 505 836

• gęstość

42,5 os./km²

Strefa czasowa

UTC-05:00
UTC-04:00

Położenie na mapie USA
Położenie na mapie
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Kentucky (ⓘwymowa:/kənˈtʌki/), ang. ofic. Commonwealth of Kentucky) – stan na środkowym wschodzie Stanów Zjednoczonych. Jest jednym z czterech stanów posługujących się w oficjalnym nazewnictwie terminem commonwealth (pozostałe to: Massachusetts, Pensylwania i Wirginia). Początkowo był częścią stanu Wirginia, ale został wydzielony z niego w 1792 roku, stając się 15. stanem dołączonym do Unii.

Kentucky graniczy na północy ze stanami: Illinois, Indiana i Ohio, na południu – z Tennessee, na wschodzie – z Wirginią Zachodnią i Wirginią, a na zachodzie – z Missouri. Zajmując obszar 104 749 km², stanowi 37. pod względem powierzchni stan Stanów Zjednoczonych. W spisie ludności z 2020 roku populacja stanu wynosiła 4 505 836 mieszkańców.

Zachodnia część stanu położona jest na nizinie Missisipi. Część środkowa i obszary północno-wschodnie są pagórkowate (wyżyna Cumberland).

Historia" class="mw-editsection-visualeditor">edytuj | edytuj kod]

 Zobacz też: Dzika Droga.

10 grudnia 2021 r. o porze nocnej przez zachodnie Kentucky przeszło gwałtowne tornado, powodując poważne lub katastrofalne zniszczenia w wielu miastach, w tym: Mayfield, Benton, Dawson Springs i Bremen. Potwierdzono co najmniej 58 ofiar śmiertelnych.

Geografia

Most kolejowy nad rzeką Kentucky

Około połowę powierzchni stanu stanowią grunty leśne, a do głównych gatunków drzew należą: buk, hikora, dąb czerwony, klon cukrowy, orzech, dąb biały i topola żółta. Znajduje się tutaj najdłuższa jaskinia na świecie – Jaskinia Mamucia, która w 1941 roku została uczyniona parkiem narodowym.

Stan położony jest w dwóch strefach czasowych: część wschodnia w UTC-05:00, a zachodnia w UTC-06:00.

Miasta

Na terenie stanu Kentucky znajduje się 519 miast (city), w tym 2 o liczbie ludności przekraczającej 100 000, 42 powyżej 10 000 mieszkańców, a 201 powyżej 1000 mieszkańców (2022 r.).

Największe miasta w stanie Kentucky, powyżej 25 000 mieszkańców (2022)

Lista miast zamieszkanych przez 5000 lub więcej osób (2022 r.):

Demografia

Mapa gęstości zaludnienia w Kentucky

Spis ludności z roku 2020 stwierdza, że stan Kentucky liczy 4 505 836 mieszkańców, co oznacza wzrost o 166 469 (3,8%) w porównaniu z poprzednim spisem z roku 2010. Dzieci poniżej piątego roku życia stanowią 6,1% populacji, 22,4% mieszkańców nie ukończyło jeszcze osiemnastego roku życia, a 16,8% to osoby mające 65 i więcej lat. 50,7% ludności stanu stanowią kobiety.

Język

Najpowszechniej używanymi językami w 2010 roku, są:

Rasy i pochodzenie

Według danych z 2019 roku, 86,7% mieszkańców stanowiła ludność biała (84,2% nie licząc Latynosów), 8,1% to czarnoskórzy Amerykanie lub Afroamerykanie, 2,3% miało rasę mieszaną, 1,6% to Azjaci, 0,19% to rdzenna ludność Ameryki, 0,09% to Hawajczycy i mieszkańcy innych wysp Pacyfiku. Latynosi stanowią 3,8% ludności stanu.

Do największych grup należą osoby pochodzenia „amerykańskiego” (13,8%), niemieckiego (12,3%), irlandzkiego (10,8%) i angielskiego (9,8%). Do innych dużych grup należą osoby pochodzenia szkockiego lub szkocko–irlandzkiego (139 tys.), europejskiego (123,6 tys.), meksykańskiego (91,8 tys.), włoskiego (88,1 tys.) i francuskiego (77,9 tys.).

Religia

Kościół baptystyczny w Louisville
 Osobny artykuł: Protestantyzm w Kentucky.

Dane z 2014:

Kentucky należy do trzech stanów z najwyższym odsetkiem (49%) protestantów ewangelikalnych. Częścią tej grupy jest populacja około 10 tys. amiszów, z największą liczbą w hrabstwie Hart.

Około jedna trzecia wszystkich katolików zamieszkuje największe miasto – Louisville i jego hrabstwo Jefferson.

Przemysł i bogactwa naturalne" class="mw-editsection-visualeditor">edytuj | edytuj kod]

Sport

Stan jest domem dla jednego z najstarszych i najpopularniejszych wydarzeń sportowych w Ameryce – Kentucky Derby. Widzowie przebierają się od 1875 roku, aby pić miętowe julepy i oglądać wyścigi koni w Churchill Downs, w Louisville.

Uczelnie

W Kentucky działają Transylvania University (1780), będąca najstarszą instytucją szkolnictwa wyższego na zachód od Alleghenów. University of Louisville, założony przez radę miasta w 1798 roku, jest najstarszym publicznym uniwersytetem w stanie. Założony w 1970 roku University of Kentucky w Lexington, jest największym uniwersytetem w stanie.

Zarówno University of Kentucky, jak i University of Louisville mają szkoły medyczne i dentystyczne oraz kolegia prawnicze. University of Kentucky ma również bardzo szanowaną szkołę rolniczą, dobrze znaną z obiektów do badań nad końmi. Większość prywatnych uczelni wspieranych jest przez kościoły.

Znani ludzie

Przypisy

  1. ↑ State Area Measurements and Internal Point Coordinates. U.S. Census Bureau. . (ang.).
  2. ↑ Matt Rosenberg, What's the Difference Between a Commonwealth and a State? , ThoughtCo, 25 lipca 2019 (ang.).
  3. ↑ How Kentucky Became a State , Puerto Rico 51st, 8 sierpnia 2014 (ang.).
  4. ↑ Kentucky: 2010 Census of Population and Housing. U.S. Census Bureau . webcitation.org. . (ang.).
  5. ↑ Kentucky , history.com (ang.).
  6. ↑ NOAA US Department of Commerce, Dec 10-11 2021 Tornado Event , weather.gov (ang.).
  7. ↑ a b Sara Clarke, 10 Things to Know About Kentucky , US News, 2019 (ang.).
  8. ↑ Kentucky, Encyklopedia PWN .
  9. ↑ The 10 Longest Rivers in Kentucky , WorldAtlas (ang.).
  10. ↑ a b Kentucky land area County rank , usa.com .
  11. ↑ a b c City and Town Population Totals: 2020-2022. U.S. Census Bureau. . (ang.).
  12. ↑ Change in Resident Population of the 50 States, the District of Columbia, and Puerto Rico: 1910 to 2020 , 2020 Census Apportionment Results .
  13. ↑ U.S. Census Bureau QuickFacts: Kentucky; United States , census.gov (ang.).
  14. ↑ Data Center Results , apps.mla.org .
  15. ↑ a b 2019: ACS 1-Year Estimates Data Profiles (DP05/DP02) , data.census.gov .
  16. ↑ Religion in America: U.S. Religious Data, Demographics and Statistics , Pew Research Center's Religion & Public Life Project (ang.).
  17. ↑ W nawiasie zaznaczono jedynie grupy mające ponad 50 tys. członków.
  18. ↑ Kentucky - Religious Traditions, 2010 , thearda.com .
  19. ↑ Mark Dreistadt, The Most Powerful Group In The United States , Infinity Concepts, 22 marca 2019 (ang.).
  20. ↑ Amish Groups, undifferentiated Counties (2010) | QuickLists | The Association of Religion Data Archives , thearda.com .
  21. ↑ Catholic Counties (2010) | QuickLists | The Association of Religion Data Archives , thearda.com .
  22. ↑ Carla Carlton, Growing Grains - bourbon is fertilizing new market , Kentucky Living, 27 marca 2018 (ang.).
  23. ↑ a b Kentucky, Encyclopædia Britannica (ang.).
Hrabstwa stanu Kentucky

Flag of Kentucky

Podział administracyjny Stanów Zjednoczonych
Stany
Dystrykt federalny
Terytoria zależne

Flaga Stanów Zjednoczonych

Enciclo
Wikious
Sapientia
Scientia
Boobota
Anandapedia
Sagapedia
Wikithot