Lata 90. XX wieku

Na tę stronę wskazuje przekierowanie z „Lata 90.”. Zobacz też: lata 90. XVIII oraz XIX wieku.

Lata 90. XX wieku

Stulecia: XIX wiek ~ XX wiek ~ XXI wiek

Dziesięciolecia: 1940–1949 « 1950–1959 « 1960–1969 « 1970–1979 « 1980–1989 « 1990–1999 » 2000–2009 » 2010–2019 » 2020–2029 » 2030–2039 » 2040–2049

Lata: 1990 • 1991 • 1992 • 1993 • 1994 • 1995 • 1996 • 1997 • 1998 • 1999

Wydarzenia w Polsce

• 1990 – wybór na prezydenta RP Lecha Wałęsy; wprowadzenie krajowej domeny najwyższego poziomu jako .pl
• 1990–1997 – kontynuacja okresu transformacji ustrojowej w Polsce zapoczątkowanej w 1989 roku
• 1991 – pierwsze całkowicie wolne wybory do Sejmu po II wojnie światowej
• 1993 – wyjście z Polski wojsk radzieckich
• 1995 – wybór na prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego; denominacja złotego
• 1996 – koncert Michaela Jacksona w Warszawie (HIStory World Tour)
• 1997 – powódź tysiąclecia w dorzeczu Odry i Wisły, uchwalenie Konstytucji RP
• 1998 – Zamieszki w Słupsku
• 1999 – wstąpienie Polski do NATO

Wydarzenia na świecie

• 1990 – zjednoczenie Niemiec; początek konfliktów na Kaukazie (m.in. wojna o Górski Karabach); Agresja Iraku na Kuwejt
• 1991 – Operacja Pustynna Burza; Pucz moskiewski; rozpad ZSRR; rozpoczęcie wojen secesyjnych w Jugosławii, które trwały aż do 2001 ostatnie walki w Macedonii; koniec wojny domowej w Etiopii; śmierć Freddiego Mercury’ego
• 1992 – Zamieszki w Los Angeles w 1992 roku; wybuch wojny w Bośni i Hercegowinie; secesja Abchazji od Gruzji; Oblężenie Sarajewa
• 1993 – Zamach na World Trade Center w 1993 roku; ratyfikacja Traktatu z Maastricht, powstała Unia Europejska; rozpad Czechosłowacji
• 1994 – upadek polityki apartheidu i wybranie Nelsona Mandeli na pierwszego czarnoskórego prezydenta Republiki Południowej Afryki; wybuchła pierwsza wojna w Czeczenii; wojna domowa w Rwandzie i ludobójstwo w Rwandzie – masakra osób pochodzenia Tutsi dokonana przez ekstremistów Hutu, w ciągu około 100 dni zamordowano od 800 000 do 1 071 000 ludzi; podczas wyścigu o Grand Prix San Marino zginął brazylijski kierowca Formuły 1 Ayrton Senna; otwarcie Eurotunelu łączącego Francję i Wielką Brytanię; śmierć dyktatora Korei Północnej Kim Ir Sena, władzę przejmuje syn Kim Dzong Il; śmierć Kurta Cobaina
• 1995 – Zamach terrorystyczny w Oklahoma City; śmierć w zamachu na premiera Izraela Icchaka Rabina
• 1996 – urodziła się owca Dolly, pierwszy sklonowany ssak; I wojna domowa w Kongu – obalenie dyktatorskich rządów Mobutu Sese Seko.
• 1997:
  • na koncert Jeana-Michela Jarre’a przybywa 3,5 miliona ludzi.
  • w wypadku samochodowym w Paryżu zginęła księżna Diana – księżna Walii.
• 1999:
  • rozszerzenie NATO; wybuch drugiej wojny w Czeczenii; bombardowania Belgradu i Jugosławii przez lotnictwo NATO w związku z konfliktem w Kosowie
  • miała miejsce masakra w Columbine High School, jeden z najbardziej krwawych zamachów dokonanych na terenie placówki oświatowej w historii.

Muzyka

• największa popularność muzyki grunge
• intensywny rozwój elektronicznej muzyki tanecznej (klubowej) – powstanie gatunków trance, breakbeat, drum & bass, hardcore oraz początki muzyki dubstep i hardstyle pod koniec tej dekady; największa popularność muzyki eurodance i eurobeat, początki popularności muzyki house oraz największa popularność muzyki techno na początku tej dekady, a pod koniec dekady początki wzrostu popularności muzyki trance
• intensywny rozwój i wzrost popularności muzyki pop
• w Polsce początki muzyki hip-hop i rap oraz największa popularność nurtu polskiej muzyki tanecznej – disco polo i początki oraz duża popularność polskiej muzyki dance w połowie dekady, początki działalności polskich twórców i wykonawców gatunków elektronicznej muzyki tanecznej (muzyki klubowej) i sukcesy za granicą polskich twórców sceny minimal techno
• Otwarcie popularnych, prywatnych stacji radiowych w Polsce: RMF FM, potem Radio Zet.

Nauka

• Odkrycie pierwszych planet pozasłonecznych
• Przedstawiono M-teorię
• Pierwsze sklonowane zwierzę – Owca Dolly
• Start Projektu poznania genomu ludzkiego
• Początki zastosowania identyfikacji DNA w kryminologii.
• Zastosowanie komercyjne inżynierii genetycznej
• Wystrzelenie teleskopu Hubble’a w 1990; rewolucja w astronomii
• Eksploracja Marsa przez sondę Mars Pathfinder
• Recykling oraz zwrócenie uwagi na produkcję produktów ulegających biodegradacji
• Sonda Galileo bada Jowisza
• System GPS osiąga pełną sprawność
• Początek budowy Międzynarodowej stacji kosmicznej

Technologia

• 1994 – Premiera PlayStation
• Wprowadzenie procesora Pentium
• Rozwój Internetu
• Masowe zastosowanie telefonów komórkowych
• Nowość w telefonach komórkowych, wysyłanie i odbieranie SMS
• Popularność nośników CD oraz zapisu informacji na nich.
• Pojawienie się na rynku aparatów cyfrowych i kamer cyfrowych, laptopów, odtwarzaczy MP3, odtwarzaczy DVD, nawigacji satelitarnych oraz ogólny wzrost popularności elektroniki
• Rozwój telewizji dzięki satelitom telekomunikacyjnym
• Systemy operacyjne np.: Windows, GNU, Linux i silny rozwój oprogramowania
• Rozwój nowoczesnych telewizorów plazmowych
• Powstaje Toyota Prius, pierwszy seryjnie produkowany i sprzedawany na świecie samochód hybrydowy.

Osoby

Polscy politycy

Politycy zagraniczni

Filmowcy

Muzycy i zespoły zagraniczne

Muzycy i zespoły polskie

Pisarze

Sportowcy

Duchowni

• Jan Paweł II
• Matka Teresa z Kalkuty
• XIV Dalajlama

Pozostali

• Dale Frail
• Bill Gates
• Aleksander Gudzowaty
• Marek Papała
• Tadeusz Reichstein
• Aleksander Wolszczan

Przypisy