Lorenzo Da Ponte

W tym artykule zbadamy fascynującą historię Lorenzo Da Ponte, tematu, który na przestrzeni lat przyciągnął uwagę milionów ludzi. Od swoich początków po wpływ na dzisiejsze społeczeństwo, Lorenzo Da Ponte odegrał kluczową rolę w kształtowaniu naszego sposobu rozumienia świata. W tym artykule szczegółowo przeanalizujemy najważniejsze aspekty Lorenzo Da Ponte, od jego pierwszych przejawów po najnowsze innowacje, które zrewolucjonizowały sposób, w jaki go postrzegamy. Dodatkowo dowiemy się, jak Lorenzo Da Ponte odcisnął swoje piętno na kulturze popularnej, wpływając na wszystko, od sztuki i mody po politykę i technologię. Przygotuj się na zanurzenie się w ekscytującym wszechświecie Lorenzo Da Ponte i odkryj wszystko, co to zjawisko ma nam do zaoferowania.

Lorenzo Da Ponte
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

10 marca 1749
Ceneda

Data i miejsce śmierci

17 sierpnia 1838
Nowy Jork

Zawód, zajęcie

librecista operowy, pisarz

Lorenzo Da Ponte (ur. 10 marca 1749 w Ceneda koło Wenecji jako Emmanuele Conegliano, zm. 17 sierpnia 1838 w Nowym Jorku) – autor librett dla wielu kompozytorów, jednak znany jest głównie jako autor librett do oper Mozarta, są to: Wesele Figara, Così fan tutte (KV 588) i Don Giovanni.

Życiorys

Lorenzo Da Ponte był Żydem z urodzenia, najstarszym synem wdowca Geronimo Conegliano, który w 1764 przeszedł na katolicyzm, aby móc się ponownie ożenić. Trzej jego synowie, w tym Lorenzo przyjęli wyznanie rzymskokatolickie. Emanuele, tak jak było w zwyczaju, przyjął imię Lorenzo Da Ponte od biskupa Cenedy (obecnie część miasta Vittorio Veneto), który go ochrzcił. Dzięki biskupowi wszyscy trzej bracia podjęli studia w seminarium w Cenedzie. Po śmierci biskupa w 1768, Lorenzo przeniósł się do seminarium w Portogruaro, gdzie w 1770 przyjął niższe posługi kościelne i został profesorem literatury. W 1773 został wyświęcony na księdza. W tym czasie zaczął tworzyć poezję w języku włoskim i w łacinie jak np. oda do wina Ditirambo sopra gli odori.

Wenecja

W 1773 przeniósł się do Wenecji, gdzie pracował jako nauczyciel łaciny, włoskiego i francuskiego. Prowadził rozwiązłe życie. Będąc księdzem w kościele San Luca, miał kochankę i dwoje dzieci. W 1779 oskarżono go o życie w konkubinacie i wygnano na piętnaście lat z Wenecji.

Wiedeń

Przeniósł się do Gorycji, która należała wtedy do Austrii i pracował jako pisarz. Jego przyjaciel Caterino Mazzolà zaproponował mu pracę w teatrze, gdzie da Ponte miał tłumaczyć libretta. Dał mu również list polecający skierowany do kompozytora Antonia Salieriego. Dzięki jego pomocy uzyskał posadę librecisty we włoskim teatrze w Wiedniu.

W Wiedniu został również nadwornym poetą cesarza Józefa II. Wraz ze śmiercią Józefa II w 1790, da Ponte stracił patrona. Ponieważ nie uzyskał wsparcia od nowego cesarza, Leopolda, a także nie mógł jeszcze powrócić do Wenecji, zdecydował się wyjechać wraz z Nancy Grahl (z którą ostatecznie miał czworo dzieci) do Londynu.

Londyn

W 1803 został librecistą w King’s Theatre w Londynie, gdzie mieszkał do 1805. Z powodu długów i bankructwa musiał uciekać do Stanów Zjednoczonych.

Stany Zjednoczone

Początkowo osiedlił się w Nowym Jorku, później w Sunbury w Pennsylwanii, gdzie przez krótki czas prowadził sklep z żywnością oraz udzielał prywatnych lekcji włoskiego. Wrócił do Nowego Jorku, by otworzyć księgarnię. Zaprzyjaźnił się wtedy z Clementem Clarkiem Moore’em i dzięki niemu uzyskał pozycję pierwszego profesora literatury włoskiej w Columbia College. Był pierwszym wykładowcą będącym księdzem katolickim, i jednocześnie pierwszym Żydem z pochodzenia. W Nowym Jorku doprowadził do wystawienia w 1825 opery Don Giovanni. Promując trasę koncertową swojej siostrzenicy Giulii Da Ponte, wprowadził do USA muzykę Gioacchina Rossiniego.

W 1828, w wieku 79 lat, Lorenzo Da Ponte otrzymał obywatelstwo amerykańskie. W 1833, w wieku 84 lat, otworzył pierwszą operę w Stanach Zjednoczonych – New York Opera Company. Z powodu jednak wieku i braku umiejętności biznesowych da Ponte, opera utrzymała się tylko przez dwa sezony i została rozwiązana, a teatr sprzedano, by spłacić długi. Dała jednak podwaliny pod New York Academy of Music oraz New York Metropolitan Opera.

Lorenzo Da Ponte zmarł w 1838 w Nowym Jorku. Bardzo wystawna ceremonia pogrzebu odbyła się w najstarszej nowojorskiej Katedrze Św. Patryka przy Mulberry Street.

Pamiętniki

Swoje życie opisał w Pamiętnikach.

Nawiązania

Przypisy

  1. Program festiwalu Mozartiana 2012.
  2. Lorenzo da Ponte, Pamiętniki, przekład Jerzy Popiel, Kraków PWM 1977.

Bibliografia

Linki zewnętrzne