Obserwatorium Astronomiczne UMK w Piwnicach

W tym artykule zbadamy Obserwatorium Astronomiczne UMK w Piwnicach i jego wpływ na różne aspekty naszego życia. Obserwatorium Astronomiczne UMK w Piwnicach to temat, który w ostatnich latach wzbudził zainteresowanie wielu osób, ponieważ obejmuje szeroki zakres sytuacji i kontekstów. Od wpływu w sferze osobistej po znaczenie w świecie zawodowym, Obserwatorium Astronomiczne UMK w Piwnicach odgrywa kluczową rolę w sposobie, w jaki żyjemy i funkcjonujemy w społeczeństwie. W tym artykule przeanalizujemy różne perspektywy i studia przypadków związane ze zmienną Obserwatorium Astronomiczne UMK w Piwnicach, aby lepiej zrozumieć jej znaczenie oraz wpływ, jaki może ona mieć na nasze codzienne decyzje i działania.

Obserwatorium Astronomiczne UMK w Piwnicach
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Data założenia

1947

Dziedzina

astronomia

Położenie na mapie gminy Łysomice
Mapa konturowa gminy Łysomice, po lewej znajduje się punkt z opisem „Obserwatorium Astronomiczne UMK w Piwnicach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Obserwatorium Astronomiczne UMK w Piwnicach”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Obserwatorium Astronomiczne UMK w Piwnicach”
Położenie na mapie powiatu toruńskiego
Mapa konturowa powiatu toruńskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Obserwatorium Astronomiczne UMK w Piwnicach”
Ziemia53°05′28″N 18°33′29″E/53,091111 18,558056
Strona internetowa
Astrograf Drapera sprowadzony do Piwnic z Harvard College Observatory w 1947 roku
Pawilon z teleskopem Schmidta-Cassegraina

Obserwatorium Astronomiczne UMK w Piwnicach (formalnie Instytut Astronomii) – ośrodek astronomiczny Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Piwnicach koło Torunia, kształcący studentów Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej, a także służący obserwacji kosmosu, badaniom naukowym, popularyzacji wiedzy o wszechświecie.

Historia

Obserwatorium założone zostało staraniem prof. Władysława Dziewulskiego i prof. Wilhelminy Iwanowskiej, pracowników naukowych toruńskiego uniwersytetu, a poprzednio Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Wystąpili oni z apelem o pomoc w wyposażeniu tworzonej placówki. W 1947 roku wypożyczyli na 100 lat od Harvard College Observatory astrograf Henry'ego Drapera pochodzący z 1891 roku. Astrograf został uruchomiony w 1949 roku. Pierwsza przesyłka z książkami, czasopismami i mapami nieba dotarła z biblioteki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, która to ofiarowała posiadane dublety. Podjęto decyzję o zlokalizowaniu obserwatorium astronomicznego w miejscowości Piwnice, ok. 13 km na północ od Torunia. Pomiędzy Piwnicami a Toruniem znajduje się pas lasów, w tym rezerwat przyrody Las Piwnicki o obszarze ponad 37 ha, ograniczający wpływ miasta na obserwacje. W 1957 roku zbudowano budynek z pomieszczeniami biurowymi, technicznymi i noclegowymi. Pięć lat później zaczął działać teleskop 90 cm systemu Schmidta-Cassegraina. W 1989 roku uruchomiono teleskop systemu Cassegraina 60 cm.

Od 2003 roku Obserwatorium realizuje unikatowy w skali świata projekt przeszukiwania nieba na częstotliwości 30 GHz w ramach programu Unii Europejskiej FARADAY.

Od 1 października 2019 roku, zarządzeniem Rektora UMK, Obserwatorium Astronomiczne UMK funkcjonuje jako Instytut Astronomii.

W 2020 roku radioteleskop RT4 przeszedł gruntowną renowację.

Wyposażenie

Centrum astronomii umieszczono w zabytkowym XIX-wiecznym dworze, a w otaczającym go parku jesienią 1947 roku rozpoczęto budowę pierwszego budynku z rozsuwaną kopułą. Kolejne pawilony kryjące teleskopy optyczne, umieszczone w kopułach z rozsuwanymi dachami zbudowano w latach 50. i 60. XX wieku.

Znalazły się w nich m.in.:

Nazwa Uwagi
astrograf Henry'ego Drapera wypożyczony Obserwatorium na 100 lat z Obserwatorium Harvardzkiego, odrestaurowany w 2018 roku przez studentów pracowników i studentów działających w Pracowni Konserwacji Zabytków Metalowych (Wydziału Sztuk Pięknych UMK) Koło Naukowe Studentów Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki UMK, Wydział Sztuk Pięknych UMK w Toruniu
teleskop Schmidta-Cassegraina największy w Polsce teleskop optyczny o średnicy lustra 90 cm
teleskop Cassegraina o średnicy 60 cm

W latach późniejszych profil badawczy obserwatorium skoncentrował się na radioastronomii. tego względu wybudowano w nim dwa radioteleskopy:

Nazwa Opis Uwagi
RT-3 ma 15 m średnicy, został oddany do użytku w 1979 roku
RT4 Kopernik ma 32 m średnicy, oddany do użytku w 1994 roku (jest to największy radioteleskop w Europie Środkowej) radioteleskop RT-4 doczekał się swojego własnego profilu na portalu Facebook, prowadzonego przez jego operatorów.

Wybrani pracownicy

Wśród pracowników Obserwatorium Astronomicznego warto wymienić następujących naukowców:

Polska Akademia Nauk

Na terenie obserwatorium działa Zespół Fizyki Plazmy Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk.

Galeria

Zobacz też

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne