Pałac Jabłonowskich w Warszawie
W dzisiejszym świecie Pałac Jabłonowskich w Warszawie to temat, który zyskuje coraz większe znaczenie. Wraz z postępem technologii i globalizacją Pałac Jabłonowskich w Warszawie stał się podstawowym aspektem codziennego życia ludzi. Niezależnie od tego, czy na poziomie osobistym, zawodowym czy akademickim, Pałac Jabłonowskich w Warszawie ma znaczący wpływ na współczesne społeczeństwo. W tym artykule zbadamy różne aspekty Pałac Jabłonowskich w Warszawie i przeanalizujemy jego wpływ na różne sektory. Od jego historycznego znaczenia po jego znaczenie w teraźniejszości, Pałac Jabłonowskich w Warszawie jest tematem, który w dalszym ciągu budzi zainteresowanie i debatę wśród ekspertów i ogółu społeczeństwa. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej o Pałac Jabłonowskich w Warszawie i jego znaczeniu już dziś!
 Fasada pałacu po rekonstrukcji | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Senatorska 14/16 |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Rozpoczęcie budowy |
1773 |
| Ukończenie budowy |
1785 |
| Ważniejsze przebudowy |
1817–1819 |
| Zniszczono |
spalono w 1944, ruiny rozebrano w 1952 |
| Odbudowano |
1995–1997 |
| Właściciel | |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°14′41″N 21°00′35″E/52,244722 21,009722
| |
Pałac Jabłonowskich – pałac w Warszawie przy placu Teatralnym, pod adresem ul. Senatorska 14/16. Został wzniesiony w XVIII wieku, zniszczony w czasie II wojny światowej, zrekonstruowany w latach 1995–1997.
Opis
Zbudowany w latach 1773–1785 dla Antoniego Jabłonowskiego według projektu Jakuba Fontany i Domenico Merliniego. W latach 1817–1819 przebudowywany na ratusz miejski według projektu Fryderyka Alberta Lessla i Józefa Grzegorza Lessla, przejmując funkcje rozebranego starego ratusza na Rynku Starego Miasta. Około roku 1823 na dachu pałacu dodano belwederek, czyli podstawę pod telegraf optyczny. W tym samym czasie na tyłach pałacu wzniesiono budynek z przeznaczeniem na areszt policyjny.
W roku 1863, w czasie powstania styczniowego, pałac uległ pożarowi. Odbudowa w stylu neorenesansowym odbyła się w latach 1864–1868 według projektu Józefa Orłowskiego. Nadała mu ona nowy kształt dachu z facjatkami, balkony, nowe skrzydło w miejscu domu Łagiewnickich i charakterystyczną wieżę wykorzystywaną do obserwowania tej części miasta przez Warszawską Straż Ogniową (wieża była tzw. czatownią), z zegarami po jej trzech stronach. W sali Berga (późniejszej sali Dekerta) sufit ozdobił plafon „Tryumf Prawdy” autorstwa Marcelo Bacciarellego przeniesiony z sali balowej pałacu Prymasowskiego. Od końca XIX wieku w budynku działało centralne ogrzewanie.
W sali balowej (do 1915 Aleksandrowskiej) odbywały się posiedzenia Rady Miejskiej, w sali portretowej z 25 podobiznami znanych Polaków obradował magistrat.
W październiku 1917, w związku z setną rocznicą śmierci Tadeusza Kościuszki, na fasadzie pałacu odsłonięto tablicę pamiątkową. Kolejną tablicę odsłonięto w czerwcu 1918 w związku z analogiczną rocznicą śmierci Jana Henryka Dąbrowskiego.
W latach 1936–1939 odbyła się kolejna modernizacja pałacu według projektu Oskara Sosnowskiego, która objęła przebudowę dachu w 1936 oraz wzniesienie nowego, siedmiopiętrowego budynku od strony ul. Daniłłowiczowskiej. We wrześniu 1939 roku w czasie obrony Warszawy z ratusza cywilną obroną Warszawy dowodził Stefan Starzyński. Po zniszczeniu części gmachu biura Komisarza Cywilnego przy Dowództwie Obrony Warszawy przeniesiono do piwnic budynku. 25 września 1939 w trakcie bombardowania w budynku zginął wiceprezydent Warszawy Jan Około-Kułak.
Po zniszczeniach w czasie II wojny światowej w roku 1952 rozebrano wypalone ruiny pałacu. W 1964 w miejscu, w którym znajdował się pałac, odsłonięto pomnik Bohaterów Warszawy.
Na przełomie 1989/1990 roku podjęta została decyzja o odbudowie północnej pierzei placu Teatralnego. W latach 1995–1997 budynek pałacu został zrekonstruowany na siedziby Banku Rozwoju Eksportu i Citibanku (Poland), co poprzedziły wykopaliska archeologiczne. Budynek zrealizowano w formie żelbetowej, zachowując pierwotną bryłę (z odbudową wieży włącznie) i rekonstruując fasadę według stanu sprzed roku 1936. Pozostałe elewacje pałacu zyskały wygląd współczesny. W czasie odbudowy wydobyto też fragmenty wyposażenia pałacu (dwa fragmenty żeliwnych podpór i żeliwną kolumnę z sali balowej), które wyeksponowano na dziedzińcu. Autorami projektu rekonstrukcji byli: Jerzy Czyż, Lech Klajnert, Janusz Matyjaszkiewicz, Marek Różański i Maciej Szwedziński.
W 2011 na budynku odsłonięto tablicę upamiętniającą prezydenta powstańczej Warszawy Marcelego Porowskiego.
W 2017 na budynku odsłonięto tablicę upamiętniającą Juliana Kulskiego.
.jpg)
.jpg)
Przypisy
- ↑ Jarosław Zieliński. Tajemnice Centralniaka. „Stolica”, s. 74, wrzesień 2017.
- ↑ Stanisław Łoza: Architekci i budowniczowie w Polsce. Warszawa: Budownictwo i Architektura, 1954, s. 223.
- ↑ Franciszek Galiński: Gawędy o Warszawie. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Biblioteka Polska“, 1939, s. 48.
- ↑ a b Franciszek Galiński: Gawędy o Warszawie. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Biblioteka Polska“, 1939, s. 47.
- ↑ Stefan Kieniewicz: Warszawa w latach 1795–1914. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976, s. 200.
- ↑ a b Krzysztof Dunin-Wąsowicz: Warszawa w czasie pierwszej wojny światowej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1974, s. 228.
- ↑ Marian Marek Drozdowski: Alarm dla Warszawy. Ludność cywilna w obronie stolicy we wrześniu 1939 r.. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1969, s. 279.
- ↑ Tablica zapomnianego prezydenta odsłonięta. um.warszawa.pl. . (pol.).
- ↑ Danuta Szmit-Zawierucha: O Warszawie inaczej (anegdoty, fakty, obserwacje). Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza Anagram, 1996, s. 13. ISBN 83-86086-28-9.
- ↑ a b c d Patrycja Jastrzębska. Pałac Jabłonowskich. „Stolica”, s. 82, styczeń−luty 2022.
- ↑ Odsłonięto tablicę ku czci prezydenta Marcelego Porowskiego , um.warszawa.pl (pol.).
- ↑ Odsłonięcie tablicy Juliana S. Kulskiego. mon.gov.pl, 4 lipca 2017. .
Bibliografia
- Z warszawskiego albumu. „Stolica”, Nr 36 (1602), 3 września 1978 r.