W tym artykule zbadamy wpływ Podział administracyjny Polski na nasze obecne społeczeństwo. Od swoich początków do dzisiejszej ewolucji Podział administracyjny Polski odegrał kluczową rolę w różnych aspektach życia codziennego. Niezależnie od tego, czy był to wybitna postać w historii, temat dzisiejszej debaty, czy wydarzenie, które naznaczyło przed i po, Podział administracyjny Polski pozostawił niezatarty ślad w świecie, w którym żyjemy. Poprzez szczegółową analizę sprawdzimy, jak Podział administracyjny Polski wpłynął na różne obszary, jego znaczenie w bieżącym kontekście i możliwe implikacje na przyszłość. Dołącz do nas w tej fascynującej podróży, aby dowiedzieć się więcej o Podział administracyjny Polski i jego wpływie na nasze społeczeństwo!
Podział terytorialny Polski – zmieniał się wielokrotnie. Od II wojny światowej reformy miały miejsce w latach 1946, 1950, 1957 i 1975. Obecny trójstopniowy podział administracyjny obowiązuje od ostatniej zmiany, wprowadzonej 1 stycznia 1999 r.
Herb | Flaga | Województwo | Siedziba władz | Powierz chnia w km² |
Ludność (30 VI 2023) |
Gęstość zaludn. na km² |
Miasta | II stopień adm. | Gminy | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
powiaty | m. na prawach powiatu | ogółem | miejskie | miejsko-wiejskie | wiejskie | ||||||||
dolnośląskie | Wrocław | 19 946,70 | 2 883 133 | 144,54 | 93 | 26 | 4 | 169 | 35 | 58 | 76 | ||
kujawsko-pomorskie | Bydgoszcz i Toruń | 17 971,34 | 2 001 670 | 111,38 | 56 | 19 | 4 | 144 | 17 | 39 | 88 | ||
lubelskie | Lublin | 25 122,46 | 2 017 807 | 80,32 | 54 | 20 | 4 | 213 | 20 | 34 | 159 | ||
lubuskie | Gorzów Wielkopolski i Zielona Góra | 13 987,93 | 977 493 | 69,88 | 44 | 12 | 2 | 82 | 9 | 35 | 38 | ||
łódzkie | Łódź | 18 218,95 | 2 370 370 | 130,10 | 60 | 21 | 3 | 177 | 18 | 42 | 117 | ||
małopolskie | Kraków | 15 182,79 | 3 428 728 | 225,83 | 64 | 19 | 3 | 182 | 14 | 50 | 118 | ||
mazowieckie | Warszawa | 35 558,47 | 5 509 351 | 154,94 | 110 | 37 | 5 | 314 | 35 | 75 | 204 | ||
opolskie | Opole | 9 411,87 | 939 470 | 99,82 | 37 | 11 | 1 | 71 | 3 | 34 | 34 | ||
podkarpackie | Rzeszów | 17 845,76 | 2 075 827 | 116,32 | 54 | 21 | 4 | 160 | 16 | 38 | 106 | ||
podlaskie | Białystok | 20 187,02 | 1 140 681 | 56,51 | 40 | 14 | 3 | 118 | 13 | 27 | 78 | ||
pomorskie | Gdańsk | 18 323,68 | 2 358 323 | 128,70 | 42 | 16 | 4 | 123 | 22 | 20 | 81 | ||
śląskie | Katowice | 12 333,09 | 4 333 066 | 351,34 | 74 | 17 | 19 | 167 | 49 | 25 | 93 | ||
świętokrzyskie | Kielce | 11 710,50 | 1 173 285 | 100,19 | 50 | 13 | 1 | 102 | 5 | 45 | 52 | ||
warmińsko-mazurskie | Olsztyn | 24 173,47 | 1 362 433 | 56,36 | 50 | 19 | 2 | 116 | 16 | 34 | 66 | ||
wielkopolskie | Poznań | 29 826,50 | 3 490 364 | 117,02 | 119 | 31 | 4 | 226 | 19 | 100 | 107 | ||
zachodniopomorskie | Szczecin | 22 904,72 | 1 636 293 | 71,44 | 66 | 18 | 3 | 113 | 11 | 55 | 47 | ||
Polska | Warszawa | 312705,25 | 37 698 294 | 120,56 | 1013 | 314 | 66 | 2477 | 302 | 711 | 1464 |
Bohdan Wyżnikiewicz (Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową) wskazuje, że różnice w wielkości i potencjale województw są znaczne i że wynika to z faktu, że tworzeniu nowych województw towarzyszyły przetargi polityczne w sprawie ich liczby. Przedstawia ponadto, że mniejsze i słabsze ekonomicznie województwa rozwijają się wolniej niż duże i silne ekonomicznie regiony.
W 2000 rząd Jerzego Buzka uznał potrzebę rozpoczęcia pilnych działań prowadzących do łączenia się miast na prawach powiatu i powiatów mających siedzibę swych władz w tych miastach, z uwagi na znaczące dysproporcje występujące w zakresie potencjału instytucjonalnego jednostek powiatowych. Analizy rządowe wskazywały na znacząco wyższy potencjał miast na prawach powiatu i szczególnie niski potencjał powiatów pozbawionych większych ośrodków miejskich. Dane wskazują, że powiaty pozbawione dużych miast mają znacząco mniejsze zasoby służące do wypełniania powiatowych zadań publicznych.
W 2001 Sejm i Senat zgodnie uznały nowy zasadniczy podział terytorialny państwa za poprawny i spełniający założenia reformy administracji publicznej. Senat wskazał na konieczność wspierania inicjatyw zmierzających do racjonalizacji podziału terytorialnego kraju na powiaty. Sejm stwierdził, że część powiatów jest zbyt słaba ekonomicznie, a przez to mało sprawna i mało efektywna. Analiza potencjału rozwojowego jednostek powiatowych wskazuje na duże zróżnicowanie między miastami na prawach powiatu a powiatami pozbawionymi ośrodków miejskich. Za korzystne dla wykonywania funkcji publicznych Sejm uznał łączenie się miast na prawach powiatu i otaczających je powiatów mających siedziby w tych miastach.
Ta sekcja od 2024-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Poniższa lista przedstawia podział administracyjny Polski na województwa. Najpierw wymienione jest miasto (lub miasta) wojewódzkie (wytłuszczoną czcionką) oraz pozostałe miasta na prawach powiatu. Dalej wszystkie powiaty wraz z miastami będącymi siedzibą władz powiatu. Podział powiatów na gminy przedstawiono na stronach „Dokładniejsze informacje”.