Protoplaneta

W dzisiejszym świecie Protoplaneta jest tematem zainteresowania, który wywołuje różne opinie i debaty. Niezależnie od tego, czy na poziomie osobistym, społecznym czy zawodowym, Protoplaneta przykuł uwagę milionów ludzi na całym świecie. Zjawisko to wywołało szeroką gamę badań, dyskusji i refleksji, które mają na celu zrozumienie i analizę różnych aspektów, które się na nie składają. Od swoich początków po możliwe przyszłe skutki, Protoplaneta ewoluował i przekształcał się z biegiem czasu, stając się tematem ciągłego zainteresowania współczesnego społeczeństwa. W tym artykule zagłębimy się w złożoność Protoplaneta, badając jego wiele aspektów i analizując różne stanowiska w tej sprawie.

Westa, protoplaneta zachowana w Układzie Słonecznym

Protoplaneta – obiekt astronomiczny, będący wczesnym stadium rozwoju planety, który jeszcze nie zakończył zasadniczego wzrostu masy i rozmiarów. Takie ciała tworzą się w początkowym okresie formowania układu planetarnego i przekształcają w planety, bądź zatrzymują w rozwoju stając się dużymi planetoidami.

Nie jest to ściśle zdefiniowany termin. Obejmuje on obiekty o średnicach 100–10 000 km, dostatecznie duże, aby przyciągać ziarna materii i planetozymale siłą własnej grawitacji. Pod względem fizycznym obiekty te są zlepkami planetozymali, w których wnętrzu ciśnienie i temperatura są dość wysokie, aby nastąpiła dyferencjacja grawitacyjna i wykształcenie się warstw o różnym składzie i gęstości. Masywna planetoida (4) Westa jest uznawana za taką zdyferencjonowaną protoplanetę, która przetrwała do czasów obecnych, nie stając się częścią większej planety.

Planety-olbrzymy mogą formować się na dwa sposoby. Pierwszy scenariusz zakłada powstanie skalistego jądra; dostatecznie masywna protoplaneta zaczyna ściągać oprócz materii stałej także gaz z dysku protoplanetarnego. Gazowa protoplaneta jest w stanie otworzyć lukę w dysku, co zatrzymuje proces wzrostu masy. Drugi scenariusz zakłada powstanie niestabilności w mgławicy, z której w szybkim tempie rozwija się gazowa protoplaneta. Proces akrecji prowadzi do rozgrzania protoplanet, przez co świecą one silnie w podczerwieni. Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba będzie mógł obserwować takie obiekty.

Przypisy

  1. Charles Liu: The Handy Astronomy Answer Book. Visible Ink Press, 2013, s. 125, seria: The Handy Answer Book Series. ISBN 978-1-57859-480-1.
  2. protoplaneta, Encyklopedia PWN .
  3. a b Mike Wall: Huge Asteroid Vesta Actually an Ancient Protoplanet. SPACE.com, 2012-05-10. . . (ang.).
  4. Klahr i Brandner 2006 ↓, s. 163–164.
  5. Klahr i Brandner 2006 ↓, s. 201.

Bibliografia

  • Planet Formation: Theory, Observations, and Experiments. Hubert Klahr, Wolfgang Brandner (red.). Cambridge University Press, 2006, seria: Cambridge Astrobiology. ISBN 978-1-139-45702-6.