Rezerwat przyrody Panieńskie Skały

W tym artykule szczegółowo zbadamy Rezerwat przyrody Panieńskie Skały, temat, który w ostatnim czasie wzbudził wiele zainteresowania i dyskusji. Rezerwat przyrody Panieńskie Skały to szeroka koncepcja obejmująca różne obszary i aspekty, od wpływu na społeczeństwo po implikacje w życiu codziennym. Na tych stronach będziemy analizować Rezerwat przyrody Panieńskie Skały z różnych podejść, zapewniając pełną i szczegółową wizję tego tematu, który jest dziś tak istotny. Podobnie zbadamy historyczną ewolucję Rezerwat przyrody Panieńskie Skały, jej możliwe przyszłe konsekwencje i opinie ekspertów w tej dziedzinie. Niezależnie od poziomu Twojej wiedzy na temat Rezerwat przyrody Panieńskie Skały, ten artykuł dostarczy Ci cennych informacji i zachęci do refleksji nad jego znaczeniem i przydatnością w dzisiejszym świecie.

Panieńskie Skały
Ilustracja
rezerwat krajobrazowy
Typ

krajobrazów

Podtyp

krajobrazów naturalnych

Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Kraków

Mezoregion

Pomost Krakowski

Data utworzenia

1953

Akt prawny

M.P. z 1953 r. nr 84, poz. 994

Powierzchnia

6,41 ha

Ochrona

ścisła

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, po lewej znajduje się punkt z opisem „Panieńskie Skały”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Panieńskie Skały”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Panieńskie Skały”
Ziemia50°03′40″N 19°51′36″E/50,061111 19,860000

Rezerwat przyrody Panieńskie Skałykrajobrazowy rezerwat przyrody o powierzchni 6,41 ha, założony w 1953 roku. Znajduje się w zachodniej części Krakowa, w północnej części Pasma Sowińca na terenie Lasu Wolskiego, od strony Woli Justowskiej. Tereny te wchodzą w skład Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego.

Celem ochrony rezerwatu jest zachowanie ze względów naukowych, dydaktycznych i społeczno-kulturalnych jedynego pod Krakowem fragmentu lasu naturalnego z malowniczymi, występującymi na powierzchni skałami wapiennymi.

Ochroną objęto dolną część długiego i głębokiego wąwozu zwanego Wolskim Dołem. Wapienne skały pochodzą z okresu górnej jury i tworzą w Wolskim Dole bramę. Wąwóz ten w górnej części jest lessowy, w dolnej skalisty. Ma strome ściany o wysokości od kilku do kilkunastu metrów.

Jego dnem prowadzi ścieżka zwana chodnikiem Grabowskiego – na cześć Ambrożego Grabowskiego, autora pierwszego przewodnika po Krakowie i okolicach. On też spopularyzował w 1822 r. nazwę Panieńskie Skały. Dawniej nazywano je również Wolskimi Skałami lub Przygrzybem.

Nazwa skał pochodzi od zakonnic z niedalekiego klasztoru Norbertanek na Salwatorze, które schroniły się w tych okolicach podczas najazdu tatarskiego w 1241 roku. Według popularnej legendy, zakonnice zostały w ostatniej chwili ocalone cudownie od hańby i śmierci, gdyż skałki zamknęły się za nimi, chroniąc je przed napastnikami. W miejscu rzekomego cudu stoi dziś figura Matki Boskiej. Według innej wersji, gdy Tatarzy dopędzali zakonnice, skały zapadły się pod nimi, chroniąc je przed pohańbieniem. Podobno pod skałami jest komnata i stół, przy którym zasiadają do modlitwy, co jeszcze niedawno można było zobaczyć przez szczelinę w skale.

Zbocza porasta naturalny las bukowy (najstarszy w rejonie Lasu Wolskiego, większość drzew ma ok. 140–160 lat) z domieszką dębu, sosny, grabu i jaworu. Drzewostan był chroniony od 1917 r., gdy las został wykupiony przez Kasę Oszczędności Miasta Krakowa. Dzięki temu w lesie Wolskiego Dołu uchowały się bardzo stare okazy kwitnącego bluszczu pospolitego (bluszcz kwitnie dopiero w wieku kilkudziesięciu lat). W runie leśnym wiosną, przed rozwojem liści przez drzewa zakwitają: zdrojówka rutewkowata, zawilec gajowy, szczyr trwały, śledziennica skrętolistna, kokorycz pełna, fiołek Rivina, miodunka ćma, przylaszczka pospolita. Występuje też kopytnik pospolity, konwalia majowa, a nawet rzadki wawrzynek wilczełyko.

W pobliżu rezerwatu stoi drewniany kościół pw. Matki Bożej Królowej Polski, w którym nakręcono ostatnią scenę filmu Potop w reżyserii Jerzego Hoffmana.

W rezerwacie odkryto nowy gatunek ślimaka przodoskrzelnego. Nazwano go niepozorką ojcowską Falniowskia neglectissima. Prawdopodobnie jest endemitem i ze względu na rzadkość występowania znajduje się w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt.

W skałach Panieńskich Skał grotołazi opisali kilka próżni skalnych: Kominek w Panieńskich Skałach, Schronisko Kręte w Panieńskich Skałach, Schronisko w Skałach Panieńskich Górne, Schronisko za Filarkiem w Panieńskich Skałach, Szczelina w Panieńskich Skałach, Tunelik w Panieńskich Skałach, Wnęka w Panieńskich Skałach.

Szlak turystyki pieszej

szlak turystyczny żółty żółty: od Alei Kasztanowej na Woli Justowskiej aleją Panieńskich Skał poprzez rezerwat przyrody, na wzniesienie Lasku Wolskiego do skrzyżowania ze szlakiem łączącym ZOO z Sowińcem.

Przypisy

  1. a b c d Rejestr rezerwatów przyrody województwa małopolskiego prowadzony przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Krakowie (stan na 31.12.2018 r.). .
  2. a b c d Rezerwat przyrody Panieńskie Skały. Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody . Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. .
  3. Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza .
  4. a b Na podstawie tablic informacyjnych zamontowanych w rezerwacie
  5. Panieńskie Skały. it-jura.pl informator turystyczny . . .
  6. Panieńskie Skały. www.krakow.gower.pl . .
  7. M. Rożek, Silva Rerum, Kraków 2005.
  8. Parafia Matki Bożej Królowej Polski: Wola Justowska. Vox Domini.
  9. Kronika religijna. Tygodnik Powszechny . 2002-04-14. .
  10. Andrzej Wiktor: Polska Czerwona Księga Zwierząt: Falniowskia neglectissima (Falniowski et Šteffek, 1989). Instytut Ochrony Przyrody PAN. .
  11. Jaskinie Polski , Państwowy Instytut Geologiczny .