Rok Kopernikański
W tym artykule będziemy badać temat Rok Kopernikański z różnych perspektyw i podejść. Rok Kopernikański to temat, który przykuł uwagę ekspertów w tej dziedzinie, a także ogółu społeczeństwa, ze względu na jego aktualność i znaczenie dzisiaj. Idąc tym tropem, przeanalizujemy różne aspekty związane z Rok Kopernikański, od jego historii i ewolucji, po implikacje dla współczesnego społeczeństwa. Aby przedstawić kompleksowy i zrównoważony pogląd, zajmiemy się również kontrowersjami i debatami, które pojawiły się wokół tego tematu, próbując rzucić światło na jego różne aspekty. W ten sposób Rok Kopernikański okazuje się tematem o dużym znaczeniu i zainteresowaniu, który zasługuje na dogłębną analizę i zrozumienie.
.JPG)
Rok Kopernikański – rok 1973 ogłoszony przez UNESCO międzynarodowym Rokiem Kopernika dla uczczenia 500. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika (19 lutego 1473 w Toruniu).
Historia
Przygotowania rozpoczęły się w 1971 i 1972. Trwały cały 1973, głównie latem, w kilku miastach polskich. Główne uroczystości obchodzono w miastach związanych z życiem tego astronoma: Toruniu gdzie się urodził i mieszkał, Olsztynie i Lidzbarku Warmińskim, gdzie mieszkał i we Fromborku, gdzie zmarł. Obchody były częścią Roku Nauki Polskiej.
Inauguracja ogólnopolskich obchodów pięćsetlecia urodzin Mikołaja Kopernika miała miejsce w Toruniu w dniach 18–19 lutego 1973 roku. Wzięli w niej udział: Janusz Groszkowski wiceprzewodniczący Ogólnopolskiego Komitetu Obchodów Kopernikowskich, członkowie Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu, Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy i Miejskiej Rady Narodowej w Toruniu.
Główne obchody miały miejsce na początku października i zostały połączone z inauguracją roku akademickiego UMK, otwarciem miasteczka uniwersyteckiego na Bielanach.
Działania podjęte w ramach Roku Kopernikańskiego
Toruń
- władze PRL przyznały środki finansowe na modernizację Zespołu Staromiejskiego
- rozbudowano Dom Kopernika i znajdujące się tam Muzeum
- zbudowano miasteczko akademickie dla Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
- otwarto dwa hotele firmy Orbis: „Helios” i „Kosmos”[potrzebny przypis]
- powstały liczne pomniki, rzeźby i instalacje artystyczne o tematyce związanej z kosmosem[potrzebny przypis]
- Muzeum Okręgowe przygotowało wystawę „Kultura artystyczna ziemi chełmińskiej w czasach Kopernika”.
- W dniach 26–28 marca 1973 roku Studenckie Koło Historyków i Związek Nauczycielstwa Polskiego UMK zorganizowało międzynarodową sesja naukową „Mikołaj Kopernik – człowiek Odrodzenia i dzieje jego idei” z udziałem delegacji z Uniwersytetu w Greifswaldzie i Uniwersytetu Jana Amosa Komeńskiego w Bratysławie.
- We wrześniu 1973 roku w Toruniu odbył się Kongres Międzynarodowej Unii Astronomicznej.
- Polska Akademia Nauk, UNESCO, Międzynarodowa Unia Astronomiczna i Unia Historii i Filozofii Nauki w dniach 5–12 września zorganizowały w Olsztynie i Toruniu międzynarodowy kongres Colloquia Copernicana. Podczas kongresu doktoraty honoris causa UMK otrzymali: Wiktor Ambarcumian, astronom z Uniwersytetu im. Łomonosowa w Moskwie Georgij Duboszin, Martin Ryle, Harlan J. Smith, Pol Swings, dyrektor Federalnego Obserwatorium Astrofizycznego w Wiktorii Kenneth O. Wright i Antoni Zygmund.
- W dniach 14–17 września zorganizowano Intercopernicalia z udziałem studentów z ZSRR, Czechosłowacji, Węgier, Bułgarii, NRD, Finlandii, Belgii, Francji, Włoch, Szwecji, Danii i Jugosławii.
- 12 lutego 1973 miała miejsce premiera filmu Ewy i Czesława Petelskich Kopernik. Scenariusz napisali Jerzy Broszkiewicz i Zdzisław Skowroński.
Kraków
- Akademii Medycznej w Krakowie nadano imię Mikołaja Kopernika.
- W dniach 19–25 lutego 1973 roku Krakowski Komitet Frontu Jedności Narodu i Rada Narodowa m. Krakowa zorganizowały Tydzień kopernikowski w ramach którego odbyła się sesja naukowa w której uczestniczyły władze miejskie Bolonii, Rochesteru, Lipska, Kijowa, Tyrnowa, Bratysławy, Torunia i Opola, zlozono kwiaty pod pomnikiem Kopernika, otwarto wystawy: Życie i twórczość Mikołaja Kopernika (Biblioteka Jagiellońska) i Kopernik w literaturze pięknej (Miejska Biblioteka Publiczna), organizowano koncerty i pokazy filmowe.
- Krakowski Akademicki Klubu Alpinistyczny zorganizował ekspedycję na Górę Kopernika na Spitsbergenie
Wieliczka
- W kwietniu 1973 roku w kopalni soli w Wieliczce otwarto na głębokości 63 m nową komorę „Kopernik”, znajdująca się na głębokości 63 m. Umieszczono w niej pomnik Kopernika wykonany przez Władysława Hapka
Olsztyn
- W Olsztynie zmodernizowano Zamek Kapituły Warmińskiej i otwarto 19 lutego 1973 roku planetarium.
- W dniach 9–10 lutego 1973 Muzeum Mazurskie, Ośrodek Bada Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego oraz Towarzystwem Miłośników Historii i Zabytków Krakowa w Zamku Olsztyńskim zorganizowały sesję naukową poświęconą Kopernikowi.
- W maju wyruszył z Olsztyna do Krakowa dyliżans pocztowy wypożyczony z Muzeum Poczty we Wrocławiu. Przejechał on szlakiem kopernikowskim wioząc listy i karty, które w każdym z 35 miast na trasie zostały ostemplowane okolicznościową pieczątką.
W innych miejscowościach
- W Lidzbarku Warmińskim zmodernizowano Zamek biskupów warmińskich, a we Fromborku zbudowano hotel „Kopernik”.
- 12–15 lutego 1973 w planetarium w Chorzowie odbył się W XVI Zjazd Polskiego Towarzystwa Astronomicznego podczas którego wygłoszono referaty poświęcone Kopernikowi
- W tamach programu Interkosmos przeprowadzano eksperyment kosmiczny Interkosmos – Kopernik 500, w którym wzięli udział astronomowie z Polskiej Akademii Nauk i Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
- w dniach 13–14 kwietnia 1973 roku Senat Uniwersytetu Warszawskiego i Towarzystwo Naukowe Płockie zorganizowały w Płocku sesję naukową Mikołaj Kopernik i jego kraj.
- 18 lutego 1973 w auli Leopoldina Uniwersytet Wrocławski z Wojewódzkim Komitetem Frontu Jedności Narodu zorganizował sesję kopernikowską.
- W Muzeum Techniki NOT w Warszawie 19 lutego 1973 roku otwarto wystawę Mikołaj Kopernik. Życie– myśl – dzieło.
- Pomniki w: Krośnie, Fromborku (odsłonięty 15 lipca 1973 podczas zlotu ZHP w ramach Operacji 1001 Frombork). W ramach obchodów odsłonięto również pomnik Jana Heweliusza w Gdańsku.
Do działań włączono harcerzy (Operacja 1001-Frombork), szkoły, zakłady pracy. Nie podjęto współpracy z miastami włoskimi (Bolonia, Ferrara), mimo propozycji z ich strony.
Z tej okazji wydano znaczki pocztowe m.in. we Francji, w Jugosławii, Niemieckiej Republice Demokratycznej i Republice Federalnej Niemiec, na Węgrzech i w ZSRR. 18 stycznia 1973 roku Poczta Polska wydała 5 znaczków na których umieszczono reprodukcje portretów astronoma.
Tadeusz Paciorkiewicz skomponował oratorium De revolutionibus (teksty pieśni napisał Stefan Połom).
Galeria
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Ryszard Torchalski, Obchody rocznicy kopernikowskiej, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” (18/3), 1973, s. 603–610.
- ↑ a b c d e f g h i Obchody pięćsetlecia urodzin Mikołaja Kopernika w 1973 roku w Toruniu, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” (3), 2013, s. 573–584.
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 września 1973 r. w sprawie nadania Akademii Medycznej w Krakowie imienia Mikołaja Kopernika (Dz.U. z 1973 r. nr 36, poz. 215).
- ↑ Kopalnia Soli Wieliczka – Trasa Turystyczna , www.krakow.ru .
- ↑ Artysta Stanisław Kochanek został upamiętniony. Ma rondo swojego imienia , Krosno24, 28 września 2020 .
- ↑ Spór o pomnik Jana Heweliusza , Gdańsk Nasze Miasto, 3 października 2003 (pol.).