Scherzo
W tym artykule dokładnie zbadamy temat Scherzo, aby przedstawić szeroką i kompletną wizję jego znaczenia i przydatności w bieżącym kontekście. Poprzez dogłębną analizę zajmiemy się różnymi perspektywami i podejściami, które pozwolą czytelnikowi w pełni zrozumieć złożoność i implikacje Scherzo w różnych kontekstach. Idąc tym tropem, zagłębimy się w podstawowe aspekty związane z Scherzo, dostarczając odpowiednich informacji, danych statystycznych i opinii ekspertów, które wzbogacą wiedzę na ten temat. Ponadto przeanalizujemy praktyczne przypadki i osobiste doświadczenia, które konkretnie zilustrują wpływ Scherzo na współczesne społeczeństwo. Ten artykuł będzie niewątpliwie niezbędną lekturą dla osób zainteresowanych głębokim zrozumieniem różnych wymiarów Scherzo.
Scherzo (wł. żart) – forma muzyczna występująca samodzielnie lub jako część utworu cyklicznego. W scherzu wyrazisty rytm oraz artykulacja są ważniejszymi elementami utworu. Najczęściej ma metrum 3/4 oraz formę A-B-A z trio jako częścią środkową.
Pierwotnie scherzo było utworem instrumentalnym (rzadko wokalnym) o charakterze żartobliwym, wchodzącym w skład formy cyklicznej np. suity. Ludwig van Beethoven ustala miejsce scherza w romantycznej symfonii oraz sonacie — zastępowało ono menueta w trzeciej części cyklu. Na początku XIX wieku, głównie za sprawą F. Chopina, scherzo zmienia swój charakter na poważny, niekiedy nawet tragiczny, upowszechnia się również samodzielność scherza.
Przykłady
Jako samodzielne utwory
- F. Mendelssohn-Bartholdy – Scherzo e-moll z 3 Fantazje op. 16
- F. Chopin – Scherzo h-moll op. 20, b-moll op. 31, cis-moll op. 39, E-dur op. 54
- J. Brahms – Scherzo op. 4
Jako części utworów cyklicznych
- F. Chopin – cz. II Sonaty b-moll op. 35, cz. II Sonaty h-moll op. 58
- L. van Beethoven – cz. III V. Symfonii c-moll op. 67, cz. III Symfonii nr 3 Es-dur op. 55 "Eroica"
- A. Dvořák – cz. III Symfonii nr 9 e-moll "Z Nowego Świata"
- G. Mahler – cz. III V. Symfonii cis-moll
- J. Brahms – cz. III Kwintetu f-moll op. 34
Scherzo w literaturze
Termin ten używany jest także w literaturze do nazywania utworów poetyckich o charakterze liryczno-żartobliwym i wyrazistej rytmizacji. Przykładem takiego utworu jest Scherzo Juliana Tuwima.
Bibliografia
- D. Wójcik, ABC form muzycznych, Musica Iagiellonica, Kraków 1999, s. 59
Przypisy
- ↑ Michał Głowiński : Słownik terminów literackich, pod. red. Janusza Sławińskiego, wyd. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1976
- ↑ Zobacz tekst wiersza Scherzo autorstwa Juliana Tuwima w Wikilivres (dawniej Bibliowiki)