Sonata da chiesa

W tym artykule zagłębimy się w fascynujący świat Sonata da chiesa. Na przestrzeni dziejów Sonata da chiesa odegrał znaczącą rolę w różnych obszarach, od nauki po kulturę popularną. Jego wpływ był tak głęboki, że nadal budzi zainteresowanie i debatę. Zbadamy jego pochodzenie, ewolucję i znaczenie we współczesnym społeczeństwie, aby rzucić światło na jego znaczenie i znaczenie. Mamy nadzieję, że dzięki szczegółowej i rygorystycznej analizie zapewnimy kompleksowy i wzbogacający wgląd w Sonata da chiesa, umożliwiając naszym czytelnikom poszerzenie wiedzy i zrozumienia tego fascynującego tematu.

Sonata da chiesa, sonata kościelna – najczęściej 4-częściowa sonata, właściwa sonata przedklasyczna.

Początkowo jej budowa nie była ściśle określona. Części skrajne były utrzymane w tempie szybkim, a środkowe w tempie umiarkowanym, trójdzielnym, tanecznym. Pomiędzy nie wstawiano krótkie powolne ustępy muzyczne, akordowe lub imitacyjne.

Na przełomie XVII i XVIII w. Arcangelo Corelli wykształcił w swoich sonatach triowych (op. 1 i 3) i solowych (pierwszych sześć sonat z op. 5) modelową postać sonaty da chiesa, składającej się z 4 części:

  • wolnej – imitacyjnej
  • szybkiej – fugowanej
  • wolnej – akordowej, w typie stylizowanego tańca (np. sarabanda)
  • szybkiej – imitacyjnej, także w typie stylizowanego tańca (np. gigue)

Najczęściej składa się z czterech kontrastujących części:

  1. wolnej – patetycznej,
  2. szybkiej – imitacyjnej lub fugowanej,
  3. wolnej – kantylenowej i homofonicznej,
  4. szybkiej – fugowanej

Poszczególne części były skontrastowane pod względem agogicznym, rytmicznym czy fakturalnym. Różniły się też charakterem: części wolne były poważne, szybkie – wesołe. Schemat budowy sonaty da chiesa był wykorzystywany również jako forma dla concerti grossi m.in. Corellego czy Locatellego.

Głównym przedstawicielami późnej sonaty przedklasycznej byli kompozytorzy włoscy (Corelli, Torelli, Bassani, Vitali, Albinioni, Caldara, Bonporti, Geminiani, Locatelli, Dall’Abaco, Veracini, Pasquini), francuscy (Marais, Couperin, Leclair) i niemieccy (Kuhnau, Bach, Händel).

Zobacz też

Przypisy

  1. Józef M. Chomiński, Historia muzyki powszecyhnej, Polskie Wydawn. Muzyczne, 1957, s. 119 (pol.).
  2. Kody kultury: interakcja, transformacja, synergia, Sutoris, 2009, s. 185-186, ISBN 978-83-61101-15-4 (pol.).

Bibliografia

  • Józef Chomiński, Krystyna Wilkowska-Chomińska: Formy muzyczne. T. II: Wielkie formy instrumentalne. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1987, s. 167. ISBN 83-224-0224-4. (pol.).
  • Danuta Wójcik: ABC form muzycznych. Musica Iagellonica, 1999, s. 101–102. ISBN 83-7099-103-3. (pol.).
  • The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. S. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).