Temat Standardowy język mandaryński to taki, który z biegiem czasu wzbudził duże zainteresowanie. Dzięki różnorodnym możliwościom i podejściu Standardowy język mandaryński przyciągnął uwagę zarówno ekspertów, jak i fanów. W tym artykule zbadamy różne aspekty związane z Standardowy język mandaryński, od jego pochodzenia po konsekwencje dla dzisiejszego społeczeństwa. Poprzez szczegółową i wyczerpującą analizę będziemy starali się lepiej zrozumieć Standardowy język mandaryński i jego znaczenie w bieżącym kontekście. Od początków do dzisiejszego wpływu Standardowy język mandaryński był przedmiotem debaty i refleksji, a w tym artykule postaramy się rzucić światło na jego kluczowe punkty.
Obszar |
Chiny | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Liczba mówiących | |||||||
Pismo/alfabet | |||||||
Klasyfikacja genetyczna | |||||||
| |||||||
Status oficjalny | |||||||
język urzędowy | Chiny Hongkong Makau Tajwan Singapur i jeden z urzędowych w ONZ | ||||||
Kody języka | |||||||
ISO 639-2 | chi | ||||||
ISO 639-3 | cmn | ||||||
ISO 639-6 | huyu | ||||||
WALS | kug, mnd | ||||||
Występowanie | |||||||
W Wikipedii | |||||||
| |||||||
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Standardowy język mandaryński (nazywany często językiem mandaryńskim lub standardowym językiem chińskim) – oficjalny standard mówionego języka chińskiego, używany jako język urzędowy w Chińskiej Republice Ludowej, Republice Chińskiej, jeden z czterech oficjalnych języków Singapuru, a także jeden z sześciu oficjalnych języków Organizacji Narodów Zjednoczonych. Faktycznie jest tylko jednym z języków mandaryńskich. Oparty jest na dialekcie pekińskim, ale nie jest z nim tożsamy. W poszczególnych państwach język ten nosi różne nazwy: w ChRL jest nazywany putonghua (chiń. upr. 普通话; chiń. trad. 普通話; pinyin pǔtōnghuà; dosł. „mowa powszechna”), na Tajwanie – guoyu (chiń. upr. 国语; chiń. trad. 國語; pinyin guóyǔ; dosł. „język państwowy”), w Singapurze – huayu (chiń. upr. 标准华语; chiń. trad. 標準華語,; pinyin biāozhǔn huáyǔ; dosł. „standardowy język chiński”).
Standardowy język mandaryński wykształcił się w cesarskich Chinach jako lingua franca biurokracji. Stąd też pochodzi określenie „mandaryński”, będące tłumaczeniem chińskiego terminu 官話 guānhuà – „mowa urzędników”, czyli mandarynów, jak dawniej nazywano na Zachodzie urzędników chińskich (we współczesnej chińszczyźnie guanhua oznacza jednak zbiorczo wszystkie języki mandaryńskie, a nie język standardowy). W naturalny sposób dialekt stolicy – od czasów dynastii Ming był nią Pekin – był traktowany jako wzór do naśladowania, jednak do języka standardowego nie przeniknęły niektóre jego szczególne cechy (np. intensywna rotyzacja).
Oto tabela spółgłosek występujących w języku mandaryńskim:
¹: Według niektórych lingwistów jest to dźwięczna spółgłoska szczelinowa
W języku mandaryńskim występują następujące samogłoski:
/a/ (z alofonem ), /e/ (z alofonem ), /o/ (z alofonem ), /ə/ (z alofonem ), /ɨ/ (z alofonami i ), /i/, /u/ (z alofonem ) i /y/.
W języku mandaryńskim istnieją cztery tony:
Czasami wyróżnia się też ton 5., który bywa nazywany neutralnym lub uważany za brak tonu.
Klasyfikacja typologiczna standardowego języka mandaryńskiego jest problematyczna. Najczęściej zaliczany on jest do języków analitycznych (izolujących), ponieważ – podobnie jak w klasycznym języku chińskim o funkcji gramatycznej i składniowej danego wyrazu decyduje często jego pozycja w zdaniu oraz wyrazy pomocnicze, niemające samodzielnego znaczenia (tzw. partykuły strukturalne). Z drugiej strony współczesny standardowy język mandaryński posiada już też pewne cechy języka aglutynacyjnego, m.in. funkcjonują w nim przyrostki, mogące – na równi z pozycją w zdaniu i wspomnianymi „pustymi” leksykalnie wyrazami – decydować o funkcji wyrazu.
我的朋友们都要吃鸡蛋。
Wǒ de péngyǒumen dōu yào chī jīdàn.
Ja possessivus przyjaciel + l.mn. wszyscy chcieć jeść jajko (dosł. kura-jajko).
Wszyscy moi przyjaciele chcą zjeść (kurze) jajko.
W powyższym przykładzie partykuła 的 (de), oznaczająca przynależność, wraz z zaimkiem osobowym 我 (wǒ = „ja”) tworzy znaczenie zaimka dzierżawczego „mój”. Jest to konstrukcja typowa dla języków analitycznych.
Przyrostek 们 (men), oznaczający liczbę mnogą dołączony jest do rzeczownika 朋友 (péngyǒu = „przyjaciel”). Brak jest fleksji. Jest to konstrukcja typowa dla języków aglutynacyjnych.