Tadeusz Tołwiński (architekt)
W dzisiejszym świecie Tadeusz Tołwiński (architekt) pozostaje tematem ciągłego zainteresowania i debaty. Z biegiem czasu jego znaczenie wzrosło i wpłynęło na różne sektory społeczeństwa. Od poziomu osobistego do poziomu zawodowego, Tadeusz Tołwiński (architekt) okazał się kluczowym punktem, którego nie można zignorować. Jego wpływ rozprzestrzenił się na wszystkie zakątki świata, dotykając ludzi w każdym wieku, kulturach i warunkach. W tym artykule szczegółowo zbadamy różne aspekty Tadeusz Tołwiński (architekt) oraz to, jak ukształtował i nadal kształtuje naszą rzeczywistość.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce spoczynku |
cmentarz Powązkowski w Warszawie (kw. 217-VI-1/3) |
| Zawód, zajęcie | |
| Tytuł naukowy | |
| Uczelnia | |
| Stanowisko | |
| Rodzice |
Mikołaj Tołwiński i Jadwiga Władysława Brzozowska |
| Odznaczenia | |
| |
Tadeusz Tołwiński (ur. 18 stycznia 1887 w Odessie, zm. 13 stycznia 1951 w Warszawie) – polski architekt, przedstawiciel neobaroku i modernizmu, urbanista, historyk i teoretyk urbanistyki, profesor Politechniki Warszawskiej; autor planów regulacyjnych Warszawy (1916), planu odbudowy Kalisza (1916), projektu gmachu Muzeum Narodowego w Warszawie (1924), przewodniczący Wydziału Konserwatorskiego Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości.
Życiorys
Był synem architekta Mikołaja Tołwińskiego i Jadwigi Władysławy Brzozowskiej. Po uzyskaniu matury w 1905, rozpoczął studia architekturę w Karlsruhe (1905–1911) ze specjalizacją urbanistyka. W celach naukowych zwiedzał Włochy, Francję, Rosję, Niemcy i Stany Zjednoczone. Pierwsza publikacja miała miejsce w Przeglądzie Technicznym w 1912 roku. Od 1913 po zdaniu egzaminu w Instytucie Inżynierów Cywilnych w Petersburgu, Tołwiński rozpoczął praktykę architektoniczną w Warszawie.
W 1915 był jednym z organizatorów Politechniki Warszawskiej i czynnym członkiem Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości. Z dniem 1 października 1920 został mianowany profesorem nadzwyczajnym, a 9 maja 1934 profesorem zwyczajnym. Od 1935 profesor Politechniki Warszawskiej na wydziale architektury, w latach 1937–1938 dziekan tego wydziału, od 1947 doctor honoris causa. Należał do Polskiej Korporacji Akademickiej Związek Akademików Gdańskich Wisła.
Tadeusz Tołwiński był członkiem Rady SARP. W marcu 1937 Zarząd Główny SARP wystosował oświadczenie w sprawie zajść (antysemickich) na wyższych uczelniach, szczególnie na Wydziale Architektury P.W., w którym to oświadczeniu wskazywał na bierność władz wydziału wobec ataków fizycznych na studentów żydowskich. 5 kwietnia 1937 Tołwiński zrzekł się uczestnictwa w Radzie i w stowarzyszeniu w proteście przeciwko temu listowi Zarządu. Wycofał swoją rezygnację po tym jak nadzwyczajny zjazd walny zjazd delegatów SARP odwołał Zarząd Główny i powołał nowe władze.
W czasie II wojny światowej był aresztowany przez gestapo i więziony na Pawiaku. W 1945 podjął pracę w Biurze Odbudowy Stolicy.
Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 217–VI–1/3).
Ważniejsze prace
- zespół budynków Szkoły Tramwajowej przy ul. Młynarskiej 2 w Warszawie, a obecnie III Liceum Ogólnokształcącego im. gen. Sowińskiego przy ul. Rogalińskiej 2 (1912)
- projekt osady mieszkaniowej – miasta-ogrodu Ząbki (1912)
- projekt osady mieszkaniowej – miasta-ogrodu Podkowa Leśna (1916)
- projekt przebudowy północnej dzielnicy Warszawy – miasta-ogrodu Młociny (1916) i Żoliborza Oficerskiego (1921–1923)
- projekty willi dla spółdzielni mieszkaniowej Sadyba (1925)
- projekt odbudowy Teatru Rozmaitości (1919)
- plan regulacji Targówka i Florentynowa (1919)
- projekt osady letniskowej – miasta-ogrodu Kamienna Góra (1922–1924)
- Państwowe Gimnazjum im. Stefana Batorego przy ul. Myśliwieckiej 6 w Warszawie (1922–1923)
- regulacja i rozbudowa Kalisza, Ciechocinka i Lwowa
- Muzeum Narodowe w Warszawie
- Café de Varsovie przy ul. Nowy Świat 5 (z Franciszkiem Polkowskim)
- projekt wiaduktu linii średnicowej w Warszawie
- projekt gmachu Polskiej Poczty i Telegrafu w Warszawie (niezrealizowany)
- projekt Dworca Centralnego (III nagroda w konkursie – niezrealizowany)
Publikacje
- Urbanistyka (t. I—II: 1934–1937; t. III: 1963)
Odznaczenia
Przypisy
- ↑ Doktorzy honoris causa PW. pw.edu.pl. . .
- ↑ Oświadczenie Zarządu Głównego SARP w sprawie zajść na wyższych uczelniach, „Komunikat SARP”, IV (3), marzec 1937.
- ↑ Rada SARP, „Komunikat SARP”, IV (4), kwiecień 1937, s. 7, Cytat: Kol. Prof. Tadeusz Tołwiński zrzekł się w d. 5.IV. r. b. uczestnictwa w Radzie SARP..
- ↑ Zwyczajne Walne Zebranie Oddziału Warszawskiego SARP, „Komunikat SARP”, czerwiec 1937, Cytat: Kol. kol. prof. T. Tołwiński i prof. A. Bojemski oświadczyli Zarządowi Oddziału, że cofają swoje zgłoszenia o skreślenie ich z listy członków SARP..
- ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 888. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984. ISBN 83-03-00758-0.
- ↑ 10 listopada 1938 „za zasługi na polu pracy naukowej” M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592
Bibliografia
- Łoza S., Architekci i Budowniczowie w Polsce, Warszawa 1954
- VI Lista członków Związku Filistrów Korporacji „ZAG Wisła”, 1935
- Bogdan Gadomski: Sylwetki Profesorów Politechniki Warszawskiej. Tadeusz Tołwiński (1887–1951). .
Linki zewnętrzne
- Urbanistyka Tom 1 (1939) tekst dostępny w Pomorskiej Bibliotece Cyfrowej w formacie DjVu