W dzisiejszym świecie Województwo bydgoskie (1950–1975) stał się tematem rosnącego zainteresowania i debaty. Przy tak wielu różnych opiniach, badaniach i perspektywach trudno jest dojść do definitywnego wniosku w tej kwestii. Nie można jednak zaprzeczyć, że Województwo bydgoskie (1950–1975) budzi pasje i rzuca wyzwanie ludzkiej mentalności. Niezależnie od tego, czy patrzy się z perspektywy naukowej, społecznej, politycznej czy ekonomicznej, Województwo bydgoskie (1950–1975) nadal budzi kontrowersje i wpływa na życie milionów ludzi na całym świecie. W tym artykule zbadamy różne aspekty Województwo bydgoskie (1950–1975) i spróbujemy rzucić trochę światła na ten bardzo złożony temat.
| ||||
1950–1975 | ||||
Państwo | ||||
---|---|---|---|---|
Data powstania |
1950 | |||
Data likwidacji |
1975 | |||
Siedziba wojewody i sejmiku | ||||
Powierzchnia |
20 794 km² | |||
Populacja (31 XII 1974) • liczba ludności |
| |||
Tablice rejestracyjne |
40-44, B (od 1956 r.) | |||
Położenie na mapie Polski |
Województwo bydgoskie – jedno z województw istniejących w Polsce w latach 1950–1975.
Województwo bydgoskie powstałe po reformie administracyjnej z 1950 r. obejmowało w całości region etnograficzny Kujaw, Ziemię Chełmińską i Dobrzyńską oraz fragmenty Pomorza i Wielkopolski (Krajny, Pałuk). Było jednym z 17 województw w kraju.
Na mocy ustawy z 28 czerwca 1950 r. dotychczasowe województwo pomorskie zostało przemianowane na bydgoskie, zgodnie z przyjętą zasadą nadawania nazw województwom od nazw miast, w których znajdowały się siedziby władz wojewódzkich.
Korekta terytorialna z lipca 1950 uwzględniała niektóre postulaty zgłaszane w latach poprzednich. Powiat nowomiejski trafił do regionu olsztyńskiego, a powiaty: żniński i mogileński z regionu poznańskiego do bydgoskiego. W wyniku tych zmian województwo zwiększyło swój obszar o ok. 920 km², a zaludnienie o ok. 50 tys. osób.
Województwo liczyło początkowo 24 powiaty, a od 1955 r. 26 powiatów, gdyż utworzono wówczas powiat radziejowski z części dotychczasowego powiatu aleksandrowskiego i powiat golubsko-dobrzyński z części powiatów: rypińskiego, lipnowskiego, wąbrzeskiego oraz brodnickiego. Geometrycznym środkiem województwa była miejscowość Przyłubie, leżąca w połowie drogi między Bydgoszczą a Toruniem.
Rok | Liczba mieszkańców | ||
---|---|---|---|
ogółem | miejska (%) | wiejska (%) | |
3 XII 1950 (spis powszechny) | 1 451 050 | 616 293 (42,47%) | 834 757 (57,53%) |
31 XII 1956 | 1611 tys. | 749 tys. (46,5%) | 862 tys. (53,5%) |
6 XII 1960 (spis powszechny) | 1 708 298 | 820 793 (48,05%) | 887 505 (51,95%) |
31 XII 1963 | 1804 tys. | 876 tys. (48,6%) | 928 tys. (51,4%) |
31 XII 1965 | 1837,1 tys. | b.d. | b.d. |
8 XII 1970 (spis powszechny) | 1 913 184 | 969 281 (50,66%) | 943 903 (49,34%) |
31 XII 1971 | 1930 tys. | 985 tys. (51%) | 945 tys. (49%) |
31 XII 1972 | 1949,1 tys. | 1004,2 tys. (51,5%) | 944,9 tys. (48,5%) |
31 XII 1973 | 1964 tys. | 1027 tys. (52,3%) | 937 tys. (47,7%) |
31 XII 1974 | 1984 tys. | 1046 tys. (52,7%) | 938 tys. (47,3%) |
Województwo posiadało 26 powiatów, wśród nich 5 miast wydzielonych, 51 nie wydzielonych i 145 gmin wiejskich. W grudniu 1973 zmieniono nazwę gminy Dobrzejewice na Obrowo.
Powiat | Powierzchnia
|
Liczba ludności
31 XII 1972 |
Miasta | Gminy | Siedziba | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ogółem (tys.) | na km² | ogółem | w tym posiadające wspólną radę narodową z gminami | ||||
aleksandrowski | 545 | 58 | 106 | 3 | 1 | 7 | Aleksandrów Kujawski |
brodnicki | 860 | 59,8 | 70 | 3 | 2 | 7 | Brodnica |
bydgoski | 1450 | 84,2 | 58 | 2 | 1 | 9 | Bydgoszcz |
Bydgoszcz (miejski) | 119 | 291,2 | 2448 | 1 | nd. | nd. | |
chełmiński | 651 | 57,1 | 88 | 1 | 0 | 7 | Chełmno |
chojnicki | 1917 | 82,9 | 43 | 2 | 0 | 8 | Chojnice |
golubsko-dobrzyński | 610 | 43,5 | 71 | 2 | 1 | 5 | Golub-Dobrzyń |
Grudziądz (miejski) | 41 | 77,7 | 1909 | 1 | nd. | nd. | Grudziądz |
grudziądzki | 655 | 37,9 | 58 | 1 | 1 | 5 | |
Inowrocław (miejski) | 31 | 56,4 | 1838 | 1 | nd. | nd. | Inowrocław |
inowrocławski | 1125 | 84,3 | 75 | 4 | 1 | 8 | |
lipnowski | 1169 | 74,9 | 64 | 2 | 1 | 9 | Lipno |
mogileński | 1018 | 67,2 | 66 | 3 | 2 | 7 | Mogilno |
radziejowski | 800 | 57,5 | 72 | 1 | 1 | 7 | Radziejów |
rypiński | 767 | 54,7 | 71 | 1 | 0 | 7 | Rypin |
sępoleński | 722 | 36,3 | 50 | 3 | 1 | 4 | Sępólno Krajeńskie |
szubiński | 869 | 53 | 61 | 4 | 3 | 4 | Szubin |
świecki | 1466 | 91,2 | 62 | 2 | 1 | 10 | Świecie |
Toruń (miejski) | 94 | 134,6 | 1434 | 1 | nd. | nd. | Toruń |
toruński | 1081 | 69,5 | 64 | 1 | 0 | 7 | |
tucholski | 1064 | 43,1 | 40 | 1 | 0 | 6 | Tuchola |
wąbrzeski | 593 | 42,3 | 71 | 2 | 1 | 5 | Wąbrzeźno |
Włocławek (miejski) | 42 | 82,8 | 1966 | 1 | nd. | nd. | Włocławek |
włocławski | 1406 | 90,9 | 65 | 6 | 6 | 11 | |
wyrzyski | 1041 | 74,2 | 71 | 5 | 4 | 7 | Wyrzysk |
żniński | 744 | 43,9 | 59 | 2 | 1 | 5 | Żnin |