Wojsko Polskie

Wojsko Polskie – ogólna nazwa polskich sił zbrojnych stanowiących: formacje zbrojne państwa polskiego, zorganizowanych wojsk Polaków na terytorium dawnego państwa polskiego, zorganizowanych wojsk Polaków niebędących częścią struktury państwa polskiego, działających poza terytorium Polski^{[potrzebny przypis]}. Według portalu Global Firepower, jest na dwudziestym miejscu w rankingu najpotężniejszych wojsk świata (stan na 2023 r.).

Nazwa „Wojsko Polskie” jest używana od początku XIX wieku, a oficjalnie została wprowadzona w 1918 roku. Używana jest także obecnie jako synonim oficjalnej nazwy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

Znaczenie nazwy

Na przestrzeni dziejów możemy wyodrębnić:

• Drużyna książęca – siły zbrojne Piastów pozostające pod rozkazami książąt wczesnofeudalnych do czasów Kazimierza Odnowiciela.
• Formacje bojowe Królestwa Polskiego w okresie panowania dynastii Piastów i Jagiellonów
• Wojsko I Rzeczypospolitej, a w tym:
  • armię koronną
  • armię litewską
• Wojsko Tadeusza Kościuszki – ogół sił polskich podczas insurekcji kościuszkowskiej,
• armię Księstwa Warszawskiego – czyli formację wojskową Księstwa Warszawskiego
• Wojsko Polskie Królestwa Kongresowego – polskie formacje wojskowe Królestwa Kongresowego i powstania listopadowego
• Legiony Polskie, w tym wszystkie organizacje i formacje bojowe czasów rozbiorów (okres nie istnienia państwa polskiego, wojska polskie poza terytorium kraju)
• Polskie organizacje wojskowe przed I wojną światową
  • Organizacja Bojowa PPS (1904-1911)
  • Związek Walki Czynnej
  • Związek Strzelecki
  • Polskie Drużyny Strzeleckie
  • Drużyny Bartoszowe
  • Polowe Drużyny Sokole
• Polskie formacje wojskowe w czasie I wojny światowej (1914-1918)
  • Legiony Polskie (1914–1918)
  • Polska Organizacja Wojskowa (1914-1918)
  • Polski Korpus Posiłkowy (1916-1918)
  • Polska Siła Zbrojna („Polnische Wehrmacht” 1917-1918)
  • Wojsko Polskie na Wschodzie (1914–1920)
  • Bajończycy (1914-1915)
  • Armia Polska we Francji (1917-1919)
  • Armia Wielkopolska (1919)
• Śląskie Wojska Powstańcze (1919–1921) → Powstania śląskie
  • Polska Organizacja Wojskowa Górnego Śląska
  • Legion Śląski
• Wojsko Polskie w dwudziestoleciu międzywojennym (1918-1939)
• Polskie Siły Zbrojne (1939–1947)
  • Wojsko Polskie we Francji (1939–1940)
  • Polskie Siły Zbrojne w Wielkiej Brytanii (1940-1947)
  • Polskie Siły Zbrojne w ZSRR (1941–1942)
• Siły Zbrojne w Kraju (1939–1945)
  • Służba Zwycięstwu Polski (1939)
  • Związek Walki Zbrojnej (1939-1942)
  • Armia Krajowa (1942-1945)
  • Bataliony Chłopskie
  • Narodowa Organizacja Wojskowa
  • Narodowe Siły Zbrojne
• Organizacje podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego (1944-1953/1954) → „Żołnierze wyklęci”
  • Armia Krajowa Obywatelska
  • Armia Polska w Kraju
  • Delegatura Sił Zbrojnych na Kraj
  • Konspiracyjne Wojsko Polskie
  • Narodowe Siły Zbrojne po 1944 roku
  • Narodowe Zjednoczenie Wojskowe
  • NIE
  • Ruch Oporu Armii Krajowej
  • Wielkopolska Samodzielna Grupa Ochotnicza Warta
  • Wolność i Niezawisłość
  • Wolność i Sprawiedliwość
• Ludowe Wojsko Polskie
  • Gwardia Ludowa (1942-1943)
  • Armia Ludowa (1944)
  • Polskie Siły Zbrojne w ZSRR (1943–1944)
  • Wojsko Polskie 1944-1952 (odrodzone Wojsko Polskie)
  • Siły Zbrojne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (1952-1989)
• Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej (od 1989 roku)

Zobacz też

• Historia wojska polskiego

Przypisy

Bibliografia

• Mała Encyklopedia Wojskowa, tom III (R – Ż), Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, wyd. I, Warszawa 1971.