XVIII wiek

W tym artykule szczegółowo zbadamy XVIII wiek i jego znaczenie w dzisiejszym społeczeństwie. Od wpływu na historię po wpływ na życie codzienne, XVIII wiek przyciąga uwagę ludzi w każdym wieku i o każdym pochodzeniu. Poprzez szczegółową analizę zbadamy najważniejsze aspekty XVIII wiek i jego rolę w sferze kulturowej, społecznej i emocjonalnej. Dodatkowo zbadamy, jak XVIII wiek ewoluował na przestrzeni czasu i jak nadal kształtuje nasze postrzeganie otaczającego nas świata. W tym artykule przedstawiono pełny i kompleksowy przegląd XVIII wiek, oferując czytelnikom głębsze zrozumienie jego znaczenia we współczesnym świecie.

XVII wiek <> XIX wiek

Lata 1700.Lata 1710.Lata 1720.Lata 1730.Lata 1740.Lata 1750.Lata 1760.Lata 1770.Lata 1780.Lata 1790.

1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800


XVIII wiek w metodologii historii

Według periodyzacji stosowanej w pracach historycznych XVIII wiek umownie kończy się w 1789 lub 1795 roku. Pierwsza data jest stosowana w periodyzacji historii powszechnej (początek rewolucji we Francji), druga zaś w odniesieniu do historii Polski (III rozbiór).

Wydarzenia historyczne w XVIII wieku

Wydarzenia 1701-1710

1704 r. muszkieter austriacki
Bitwa pod Połtawą

Wydarzenia 1711–1720

Rastatt – zamek Favorite

Wydarzenia 1721–1730

Wydarzenia 1731–1740

Wydarzenia 1741–1750

bitwa pod Fontenoy

Wydarzenia 1751–1760

Wydarzenia 1761–1770

Wydarzenia 1771–1780

Wydarzenia 1781–1790

Bastylia

Wydarzenia 1791–1800

Wybrane wydarzenia XVIII wieku

Władcy państw w XVIII wieku

Władcy Anglii i Wielkiej Brytanii w XVIII wieku

# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
56 Anna 6 lutego 1665
St. James’s Palace
1 sierpnia 1714
1702–1707 Jakub II Stuart (1633–1701), król Anglii i Szkocji
Anna Hyde (1637–1671), c. Edwarda Hyde’a, 1 hrabiego Clarendon
57 Anna Stuart 6 lutego 1665
St. James’s Palace
1 sierpnia 1714
1707–1714 Jakub II Stuart (1633–1701), król Anglii i Szkocji
Anna Hyde (1637–1671), c. Edwarda Hyde’a, 1 hrabiego Clarendon
58 Jerzy I 28 maja 1660
Hanower
11 czerwca 1727
Osnabrück
1714–1727 Ernest August (1629–1698), książę Hanoweru
Zofia von Simmern (1630–1714), c. Fryderyka V Wittelsbacha, palatyna reńskiego
59 Jerzy II 10 listopada 1683
25 października 1760
1727–1760 Jerzy I (1660–1727), król Wielkiej Brytanii
Zofia Dorota von Celle (1666–1726), c. Jerzego Wilhelma, księcia Brunszwickiego na Lueneburgu
60 Jerzy III 4 czerwca 1738
Londyn
29 stycznia 1820
Windsor
1760–1820 Fryderyk Ludwik (1707–1751), książę Walii
Augusta von Sachsen-Gotha (1719–1772), c. Fryderyka II, księcia Sachsen-Gotha-Altenburg

Premierzy Wielkiej Brytanii w XVIII wieku

Władcy Bawarii w XVIII wieku

16791726 Maksymilian II Emanuel
17261745 Karol Albert (cesarz od 1742 r., jako Karol VII)
17451777 Maksymilian III Józef
17771799 Karol Teodor (elektor Palatynatu od 1745 r.)
17991805 Maksymilian IV Józef (od 1805 król Maksymilian I Józef)

Władcy Francji w XVIII wieku

# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
47 Ludwik XIV 5 września 1638
Saint-Germain-en-Laye
1 września 1715
Wersal
1643–1715 Ludwik XIII (1601–1643), król Francji
Anna Austriaczka (1601–1666), c. Filipa III Habsburga, króla Hiszpanii
48 Ludwik XV 15 lutego 1710
Wersal
10 maja 1774
Wersal
1715–1774 Ludwik de Bourbon (1682–1712), książę Burgundii
Maria-Adelajda (1685–1712), c. Wiktoria Amadeusza II, króla Sardynii
49 Ludwik XVI 23 sierpnia 1754
Wersal
21 stycznia 1793
Paryż
1774–1792 Ludwik de Bourbon (1729–1765), delfin
Maria Józefa Wettin (1731–1767), c. Augusta III, króla Polski
50 Ludwik XVII 27 marca 1785
Wersal
8 czerwca 1795
Temple
1793–1795 Ludwik XVI de Bourbon

(1754–1793), delfin
Maria Antonina (1755–1793) c. Maria Teresa, cesarzowa Francji

Władcy Hiszpanii w XVIII wieku

# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
5 Karol II 6 listopada 1661
Madryt
1 listopada 1700
Madryt
1665-1700 Filip IV Habsburg (1605-1665), król Hiszpanii
Maria Anna Habsburg (1634–1696), c. Ferdynanda III, cesarza rzymskiego
6 Filip V 19 grudnia 1683
Wersal
9 lipca 1746
Madryt
1700–1724 Ludwik Wielki Delfin (1661–1711), delfin
Maria Anna Wittelsbach (1660–1690), c. Ferdynanda Marii, elektora bawarskiego
7 Ludwik I 25 sierpnia 1707
Madryt
31 sierpnia 1724
Madryt
1724 Filip V Burbon (1683-1746), król Hiszpanii
Maria Ludwika Sabaudzka (1668-1714), c. Wiktora Amadeusza II, króla Sardynii
6 Filip V 19 grudnia 1683
Wersal
9 lipca 1746
Madryt
1724-1746 Ludwik Wielki Delfin (1661-1711), delfin
Maria Anna Wittelsbach (1660–1690), c. Ferdynanda Marii, elektora bawarskiego
8 Ferdynand VI 23 września 1713
Madryt
10 sierpnia 1759
Villaviciosa de Odon
1746-1759 Filip V Burbon (1683-1746), król Hiszpanii
Maria Ludwika Sabaudzka (1668-1714), c. Wiktora Amadeusza II, króla Sardynii
9 Karol III 20 stycznia 1716
Madryt
14 grudnia 1788
Madryt
1759-1788 Filip V Burbon (1683-1746), król Hiszpanii
Elżbieta Farnese (1692-1766), c. Edwarda II, księcia Parmy
10 Karol IV 11 listopada 1748
Portici
20 stycznia 1819
Rzym
1788-1808 Karol III Burbon (1716-1788), król Hiszpanii
Maria Amalia Wettin (1724-1760), c. Augusta III, króla Polski

Elektorzy Hanoweru w XVIII wieku

Cesarze Japonii w XVIII wieku

Święte Cesarstwo Rzymskie w XVIII wieku

# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
47 Leopold I 9 czerwca 1640
Wiedeń
5 maja 1705
Wiedeń
1657-1705 Ferdynand III Habsburg (1608-1657), cesarz rzymski
Maria Anna Habsburg (1606-1646), c. Filipa III, króla Hiszpanii
48 Józef I 26 lipca 1678
Wiedeń
17 kwietnia 1711
Wiedeń
1705-1711 Leopold I Habsburg (1640-1705), cesarz rzymski
Eleonora Magdalena von Pfalz-Neuburg (1655-1720), c. Filipa Wilhelma, elektora-palatyna Renu
49 Karol VI 1 października 1685
Wiedeń
20 października 1740
Wiedeń
1711-1740 Leopold I Habsburg (1640-1705), cesarz rzymski
Eleonora Magdalena von Pfalz-Neuburg (1655-1720), c. Filipa Wilhelma, elektora-palatyna Renu
50 Karol VII 6 sierpnia 1697
Bruksela
20 stycznia 1745
Monachium
1742-1745 Maksymilian II Emanuel Wittelsbach (1662-1726), elektor Bawarii
Teresa Kunegunda Sobieska (1767-1730), c. Jana III Sobieskiego, króla polskiego
51 Franciszek I 8 grudnia 1708
Nancy
18 sierpnia 1765
Innsbruck
1745-1765 Leopold Józef (1679-1729), książę Lotaryngii
Elżbieta Charlotta (1676-1744), c. Filipa I, księcia Orleanu
52 Józef II 13 marca 1741
Wiedeń
20 lutego 1790
Wiedeń
1765-1790 Franciszek I Lotaryński (1708-1765), cesarz rzymski
Maria Teresa Habsburg (1717-1780), c. Karola VI, cesarza rzymskiego
53 Leopold II 5 maja 1747
Wiedeń
1 marca 1792
Wiedeń
1790-1792 Franciszek I Lotaryński (1708-1765), cesarz rzymski
Maria Teresa Habsburg (1717-1780), c. Karola VI, cesarza rzymskiego
54 Franciszek II 12 lutego 1768
Florencja
2 marca 1835
Wiedeń
1792-1806 Leopold II Habsburg (1747-1792), cesarz rzymski
Maria Ludwika Burbon (1745-1792), c. Karola III, króla Hiszpanii

Władcy Polski w XVIII wieku

Władcy Portugalii w XVIII wieku

# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
39 Piotr II 26 kwietnia 1648
Lizbona
9 grudnia 1706
Alcantara
1683-1706 Jan IV Szczęśliwy (1603-1656), król Portugalii
Luisa de Guzman (1613-1666), c. Juana Manuela Pereza de Guzman, 8 księcia Medina-Sidonia
40 Jan V Wielkoduszny 22 października 1689
Lizbona
31 lipca 1750
Lizbona
1706-1750 Piotr II (1648-1706), król Portugalii
Maria Zofia von Neuburg (1666-1699), c. Filipa Wilhelma, elektora-palatyna Renu
41 Józef I Reformator 6 czerwca 1714
Lizbona
24 lutego 1777
Lizbona
1750-1777 Jan V Wielkoduszny (1689-1750), król Portugalii
Maria Anna Austriaczka (1683-1754), c. Leopolda I, cesarza rzymskiego
42 Maria I 17 grudnia 1734
Lizbona
20 marca 1816
Rio de Janeiro
1777-1816 Józef I (1714-1777), król Portugalii
Maria Wiktoria Burbon (1718-1781), c. Filipa V, króla Hiszpanii
43 Piotr III 5 lipca 1717
Lizbona
25 maja 1786
Ajuda
1777-1786 Jan V Wielkoduszny (1689-1750), król Portugalii
Maria Anna Austriaczka (1683-1754), c. Leopolda I, cesarza

Władcy Prus w XVIII wieku

Władcy Rosji w XVIII wieku

Władcy Szwecji w XVIII wieku

Władcy Turcji w XVIII wieku

Stolica apostolska w XVIII wieku

Herb Papież Łacińskie imię Prawdziwe imię i nazwisko Miejsce urodzenia Pontyfikat
243. Klemens XI Clemens Undecimus Giovanni Francesco Albani Urbino, Włochy 23 listopada 170019 marca 1721
244. Innocenty XIII Innocentius Tertius Decimus Michelangelo dei Conti Poli, Włochy 8 maja 17217 marca 1724
245. Benedykt XIII, O.P. Benedictus Tertius Decimus Pietro Francesco Orsini Gravina in Puglia, Włochy 29 maja 172421 lutego 1730
246. Klemens XII Clemens Duodecimus Lorenzo Corsini Florencja, Włochy 7 kwietnia 17306 lutego 1740
247. Benedykt XIV Benedictus Quartus Decimus Prospero Lorenzo Lambertini Bolonia, Włochy 17 sierpnia 17403 maja 1758
248. Klemens XIII Clemens Tertius Decimus Carlo della Torre Rezzonico Wenecja, Włochy 6 lipca 17582 lutego 1769
249. Klemens XIV, O.F.M. Conv. Clemens Quartus Decimus Giovanni Vincenzo Antonio Ganganelli Sant’Arcangelo di Romagna, Włochy 19 maja 176922 września 1774
250. Pius VI Pius Sextus Giovanni Angelo Brachi Cesena, Włochy 15 lutego 177529 sierpnia 1799
251. Pius VII, O.S.B. Pius Septimus Luigi Barnaba Chiaramonti Cesena, Włochy 14 marca 180020 lipca 1823

Indeks znanych postaci żyjących w XVIII wieku

A

Tomaso Albinoni
René Louis de Voyer de Paulmy d’Argenson

B

Johann Sebastian Bach
Johan Hartvig Ernst Bernstorff
Georges-Louis Leclerc, hrabia de Buffon
Edmund Burke

C

Izabela Czartoryska
Giacomo Casanova
Dom Luís da Cunha

D

Denis Diderot

E

Eugeniusz Sabaudzki

F

André Hercule de Fleury
Élie Fréron

G

Jerónimo Grimaldi
Carlo Goldoni

H

Georg Friedrich Händel
William Hogarth

J

Thomas Jefferson

K

Wenzel Anton von Kaunitz
Ignacy Krasicki

L

Gotthold Ephraim Lessing
Julien Offray de La Mettrie

Ł

M

Benedetto Marcello
Ludovico Antonio Muratori
Pietro Micca
Wolfgang Amadeus Mozart

N

Horatio Nelson

O

Q

P

Alexander Pope
Nicola Porpora
William Pitt, 1. hrabia Chatham

R

Samuel Richardson
Jean-Jacques Rousseau

S

Jonathan Swift
Louis de Rouvroy, książę de Saint-Simon
Kurt Christoph von Schwerin
John Stanley

Ś

T

Guillaume Du Tillot

V

Claude de Villars

W

Voltaire
Robert Walpole
Ricardo Wall

Y

Z

Johann Joseph Fux

Ż

Przypisy

  1. Kamil Janicki, Bolączki periodyzacji, „Histmag.org”, 2.08.2008.