ఓపెన్ స్ట్రీట్ మేప్ ( OSM ) అనేది స్వేచ్ఛగా సవరించగలిగే, స్వేచ్ఛగా వాడుకొనగలిగే ప్రపంచ పటాలను రూపొందించడానికి ఒక సహకార ప్రాజెక్ట్. పటం కంటే, ప్రాజెక్ట్ ద్వారా ఉత్పత్తి చేయబడిన డేటా ప్రాథమిక ఉత్పత్తిగా పరిగణించబడుతుంది. OSM సృష్టి, పెరుగుదల, ప్రపంచంలోని పటం సమాచారం ఉపయోగం లేదా లభ్యతపై పరిమితులు, చవకైన వెంటతీసుకొనివెళ్లగల ఉపగ్రహ నావిగేషన్ పరికరాల (GPS) లభ్యంకావడంపై ఆధారపడింది. స్వచ్ఛంద భౌగోళిక సమాచారానికి OSM ఒక ప్రముఖ ఉదాహరణగా పరిగణించబడుతుంది.
నకలుహక్కులు రక్షించబడిన మేప్ ల ఆధిక్యతకు వ్యతిరేకంగా, వికీపీడియా విజయం ఇచ్చిన స్ఫూర్తితో స్టీవ్ కోస్ట్ అనే వ్యక్తి యునైటెడ్ కింగ్డమ్ లో దీనిని 2004 లో రూపొందించాడు అప్పటి నుండి, ఇది రెండు మిలియన్లకు పైగా నమోదైన వినియోగదారులకు పెరిగింది. వీరు మానవీయ సర్వే, GPS పరికరాలు, ఆకాశ ఫోటోగ్రఫీ మొదలైన ఇతర ఉచిత వనరులను ఉపయోగించి సమాచారాన్ని సేకరించుతారు. ఈ డేటాను ఓపెన్ డేటాబేస్ లైసెన్సు క్రింద అందుబాటులో ఉంచారు. ఈ ప్రాజెక్టును ఇంగ్లాండ్, వేల్స్ లో నమోదు అయిన లాభాపేక్షలేని సంస్థ అయిన ఓపెన్స్ట్రీట్మేప్ ఫౌండేషన్ నిర్వహిస్తుంది.
OSM డేటాను గూగుల్ మేప్స్ కు బదులుగా ఫేస్బుక్, క్రెయిగ్స్, ఓస్మాండ్(OSMand), జియోకాచింగ్(Geocaching, మ్యాప్క్వెస్ట్(Mapquest), ఓపెన్, JMP స్టాటిస్టికల్ సాఫ్ట్వేర్, ఫోర్స్క్వేర్ వంటి సాధారణ అనువర్తనాలలో,వికీపీడియా లో, అసాధారణ GPS రిసీవర్లలో నింపటానికి వాడతారు.. OSM డేటా, స్వేచ్ఛా హక్కులు లేని మేప్ డేటా మూలలతో పోలిస్తే బాగానే ఉంది, అయితే డేటా నాణ్యత ప్రపంచ వ్యాప్తంగా అక్కడి వాడుకరుల క్రియాశీలతనిబట్టి మారుతుంది.
స్టీవ్ కోస్ట్ 2004 లో ఈ ప్రాజెక్టును స్థాపించాడు. ప్రారంభంలో యునైటెడ్ కింగ్డమ్ను మ్యాపింగ్ చేయడంపై దృష్టి పెట్టారు. UK, ఇతర చోట్ల, ఆర్డినెన్స్ సర్వేవంటి ప్రభుత్వ నిధులతో పనిచేసే ప్రాజెక్టులు భారీ డేటాసెట్లను సృష్టించాయి, కాని వాటిని స్వేచ్ఛగా, విస్తృతంగా పంపిణీ చేయడంలో విఫలమయ్యాయి. 2005 లో బ్రిటిష్ నగరమైన లండన్లో చేసిన మొదటి పని, రహదారిని మేప్ లో గుర్తించడంగా భావించబడింది.
ఏప్రిల్ 2006 లో,ఉచిత భౌగోళికపరిసరాల (Geospatial) డేటా పెరుగుదల, అభివృద్ధి, పంపిణీ, ఎవరైనా ఉపయోగించడానికి, భాగస్వామ్యం కోసం జియోస్పేషియల్ డేటా అందించడానికి OpenStreetMap ఫౌండేషన్ స్థాపించబడింది, . డిసెంబరు 2006 లో, యాహూ! ఓపెన్స్ట్రీట్మేప్ తన పటం ఉత్పత్తి కోసం నేపథ్యంగా తన వైమానిక ఛాయాచిత్రాలను ఉపయోగించడం ప్రారంభించింది.
ఏప్రిల్ 2007 లో,ఆటోమోటివ్ నావిగేషన్ డాటా(AND) అనే సంస్థ నెదర్లాండ్స్, భారతదేశం, చైనా ప్రధాన రహదారుల డేటాను ప్రాజెక్ట్ కొరకు దానం చేసింది. జూలై 2007 లో మొదటి OSM ఇంటర్నేషనల్ ది స్టేట్ ఆఫ్ పటం కాన్ఫరెన్స్ నిర్వహించేనాటికి 9,000 నమోదైన వినియోగదారులు ఉన్నారు. సమావేశానికి గూగుల్, యాహూ!, మల్టీపటం దాతలుగా వున్నారు . అక్టోబరు 2007 లో, ఓపెన్స్ట్రీట్మేప్ US సెన్సస్ టైగర్(TIGER) రోడ్డు డేటాను చేర్చుకుంది. డిసెంబరు 2007 లో, ఆక్స్ఫర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం వారి ప్రధాన వెబ్ సైట్లో ఓపెన్స్ట్రీట్మేప్ డేటాను ఉపయోగించిన మొట్టమొదటి ప్రధాన సంస్థగా పేరుగాంచింది. 2008 నాటికి, ఈ ప్రాజెక్టు డేటాను పవర్ పోర్టబుల్ GPS యూనిట్లలో, స్వేచ్ఛాహక్కులు లేని పటం-డేటాకు బదులుగా వాడటానికి ఉపకరణాలను అభివృద్ధి చేసింది. 2008 మార్చిలో, OSM డేటాను ఉపయోగించే ఒక వాణిజ్య సంస్థ అయిన క్లౌడ్ మేడ్ అనే సంస్థ € 2.4 మిలియన్ వెంచర్ కాపిటల్ నిధులు పొందినట్లు ప్రకటించింది. నవంబరు 2010 లో, బింగ్ శోధనా యంత్రం దాని ఉపగ్రహ చిత్రాలను ఉపయోగించి ఓపెన్స్ట్రీట్మేప్ తయారు చేయడానికి అనుమతించింది.
2012 లో, గూగుల్ పటంస్ ఉచిత వినియోగం నిలిపి రుసుము వసూలుచేయటం ప్రారంభించినందున అనేక ప్రముఖ వెబ్సైట్లు తమ సేవలను ఓపెన్ స్ట్రీట్ పటం లేక ఇతర పోటీదారులకు మార్చటానికి దారితీసింది. వీటిలో ఫోర్స్క్వేర్, క్రెయిగ్స్ లిస్ట్ ప్రధానమైనవి. ఆపిల్ గూగుల్ తో ఒప్పందాన్ని నిలిపివేసి, కొత్త మేప్ ఫ్లాట్ ఫారమ్ టామ్ టామ్ అనే దాన్ని OSM తో తయారుచేసింది.
పటం ఉత్పత్తి
హ్యాండ్హెల్డ్ GPS యూనిట్, నోట్బుక్, డిజిటల్ కెమెరా, లేదా వాయిస్ రికార్డర్ వంటి సాధనాలను ఉపయోగించి వ్యవస్థాగత గ్రౌండ్ సర్వేలను నిర్వహించే వాలంటీర్ల ద్వారా పటం డేటాను సేకరిస్తారు. డేటా అప్పుడు OSM డేటాబేస్ లో నమోదు చేయబడుతుంది. లాభాపేక్షలేని సంస్థలు, స్థానిక ప్రభుత్వాలచే ఒక నిర్దిష్ట ప్రాంతాన్ని పటం చేయడానికి మేపథాన్(Mapathon) లాంటి పోటీలు నిర్వహిస్తాయి. వాణిజ్య, ప్రభుత్వ వనరుల నుండి వైమానిక ఫోటోగ్రఫీ, ఇతర డేటాను వాడుకోవడానికి మానవీయ సవరణ, స్వయంచాలక దిగుమతుల కోసం ముఖ్యమైన వనరులున్నాయి. స్వయంచాలక దిగుమతులను నిర్వహించడానికి, న్యాయపరమైన, సాంకేతిక సమస్యలను నివారించడానికి ప్రత్యేకమైన ప్రక్రియలు ఉన్నాయి.
పటాలను సవరించడానికి సాఫ్ట్వేర్
పటాలు సవరించడం iD అనబడే వెబ్ బ్రౌజర్ ఎడిటర్ ఉపయోగించి చేయవచ్చు. ఇది Mapbox, అనే సంస్థ HTML5, D3.js ఉపయోగించి తయారుచేసింది. దీనికొరకు నైట్ ఫౌండేషన్ నిధులు సమకూర్చింది. అంతకుముందు ఫ్లాష్-ఆధారిత అప్లికేషన్ పోట్లాట్చ్ మాధ్యమిక-స్థాయి వినియోగదారుల వాడేవారు. ఆధునిక సౌలభ్యాలను కోరుకునే వినియోగదారులకు JOSM, Merkaartor బాగా సరిపోయే మరింత శక్తివంతమైన సవరణ అనువర్తనాలు. 2009 లో విడుదలైన వెస్పూసీ ఆండ్రాయిడ్ కోసం మొట్టమొదటి సంపూర్ణ ఎడిటర్. స్ట్రీట్ కంప్లీట్ అనేది 2016 లో ప్రారంభించిన కొత్త, సులభమైన ఆండ్రాయిడ్ అనువర్తనం. ఇది OSM లో అందుబాటులో ఉన్న డేటాకు సాధారణ ప్రశ్నలకు సమాధానం ఇవ్వడానికి, OSM సాంకేతికాలు తెలియని వినియోగదారులు మేప్ డేటాను చేర్చడానికి సహకరిస్తుంది Maps.me అనే మొబైల్ అనువర్తనం ఆఫ్లైన్ పటంలను అందిస్తోంది, ఇది పరిమిత OSM డేటా ఎడిటర్ ను కూడా కలిగి ఉంది.
సంపాదకులు
డేటా సేకరణ ప్రక్రియలో స్థానిక జ్ఞానం, నేలపై సత్యదృష్టి (Ground truth) కారణంగా ఈ ప్రాజెక్ట్ భౌగోళిక వైవిధ్యమైన వినియోగదారులను కలిగి ఉంది. ప్రారంభంలో సైకిలు నడిపే వారికొరకు సైకిలు రహదారులను, వాడగల మార్గాలను చేర్చేవారు. తరువాత ESRI ఉపకరణాలతో డేటా చేర్చడం వీలయింది. దీనిలో పనిచేసే వారిలో ఎక్కువమంది పురుషులు కాగా 3-5% స్త్రీలు మాత్రమే ఉన్నారు.
ఆగస్టు 2008 నాటికి, రెండో స్టేట్ ఆఫ్ ది పటం కాన్ఫరెన్స్ నిర్వహించిన కొద్దిరోజుల తర్వాత, 50,000 మంది నమోదైన సహాయకులు ఉండగా, ఏప్రిల్ 2012 లో, 600,000 నమోదిత సంపాదకుల స్థాయికి చేరింది. వీరిలో 30% మంది వాడుకదారులు OSM డేటాబేస్ కు కనీసం ఒక సవరణ చేశారు.
పటం వినియోగం
పటంలను వాడుకొనుటకు సాఫ్ట్వేర్
ఓపెన్స్ట్రీట్మేప్, మేప్ బాక్స్, QGIS వెబ్సైట్లు, ఉపకరణాల ద్వారా మేప్ లను వాడుకోవచ్చు. (ప్రక్క బొమ్మలు చూడండి)
మానవత్వ సహాయం
2010 హైతీ భూకంపం సందర్భాన ప్రభుత్వేతర సంస్థలు (NGO లు) అంతర్జాతీయ సంస్థలతో సహకరించడానికి వేలకొలది పటములు తయారు చేసిన కృషి ఒక నమూనాగా మారింది. ఓపెన్ స్ట్రీట్ పటం, సంక్షోభం కామన్స్ వాలంటీర్లు అందుబాటులో ఉన్న ఉపగ్రహ చిత్రాలను ఉపయోగించి పోర్ట్-ఓ-ప్రిన్స్ భూభాగంలో కేవలం రెండు రోజుల్లో అత్యంత నాణ్యతతో రహదారులు, భవనాలు,శరణార్థ శిబిరాలను పటం చేశారు.ప్రపంచ బ్యాంకు, యూరోపియన్ కమిషన్ జాయింట్ రీసెర్చ్ సెంటర్, హ్యూమానిటేరియన్ వ్యవహారాల సమన్వయ కార్యాలయం,UNOSAT వంటి సహాయం అందించే అనేక సంస్థలు, ఇతరులు ఈ డేటా, మేప్ ను వాడుకున్నారు.
హ్యూమానిటేరియన్ ఓపెన్స్ట్రీట్ పటం బృందం ఓపెన్స్ట్రీట్ పటం కమ్యూనిటీ, మానవతా సంస్థల మధ్య ఇంటర్ఫేస్గా పనిచేస్తుంది.
శాస్త్రీయ పరిశోధన
ఓపెన్స్ట్రీట్ పటం డేటా శాస్త్రీయ అధ్యయనాలలో ఉపయోగించబడింది. ఉదాహరణకు, రహదారి రహిత ప్రాంతాల పరిశోధన కోసం రహదారి డేటా ఉపయోగించబడింది.
"స్టేట్ ఆఫ్ ది పటం" వార్షిక సమావేశం
2007 నుండి, OSM కమ్యూనిటీ వార్షిక, ఇంటర్నేషనల్ కాన్ఫరెన్స్ పటం స్టేట్ ఆఫ్ ది పటంగా ఉంది .
OSM డేటా మొదటగా క్రియేటివ్ కామన్స్ అట్రిబ్యూషన్-షేర్అలైక్ లైసెన్స్ (CC BY-SA) క్రింద ఉచిత వినియోగం, పునఃపంపిణీని ప్రోత్సహించే ఉద్దేశంతో ప్రచురించబడింది. 2012 సెప్టెంబరులో, ఓపెన్ డేటా కామన్స్ (ODC) ప్రచురించిన ఓపెన్ డేటాబేస్ లైసెన్స్ (ODBL) కు లైసెన్స్ మార్చబడింది.
ఈ పునఃసృష్టి ప్రక్రియలో భాగంగా, పబ్లిక్ పంపిణీ నుండి కొన్ని పటం డేటా తొలగించబడింది. కొత్త లైసెన్సింగ్ నిబంధనలకు అంగీకారం లేని సభ్యులచే అందించబడిన అన్ని డేటా తొలగించారు.
ప్రాజెక్ట్ కు జోడించిన మొత్తం సమాచారం ఓపెన్ డేటాబేస్ లైసెన్స్ తో అనుమతులను కలిగి ఉండాలి. ఇది కాపీరైట్ పరిమితులు లేని సమాచారం, పబ్లిక్ డొమైన్ లేదా ఇతర లైసెన్సులను కలిగి ఉంటుంది. సంపాదకులు ప్రస్తుత లైసెన్స్ తో అనుగుణంగా అవసరమైన నిబంధనల ప్రకారం పనిచేయాలి. ప్రభుత్వ డేటా అనుగుణంగా ఉందో లేదో నిర్ధారించిన తరువాతనే వాడతారు..
వాణిజ్య డేటా సంపాదకులు
వీధివీక్షణ (Streetview) డేటా లేదా ఉపగ్రహ చిత్రాల మూలాలను కొన్ని కంపెనీలు OSM లో వాడుకోవడానికి అనుమతిస్తాయి.
రోజు వారి వాడుక
OSM ఒక కేంద్ర సమాచార మూలంగా ఉండటాన్ని లక్ష్యంగా చేసుకున్నప్పటికీ, దాని పటం రూపం అనేది అనేక ఎంపికలలో ఒకదానికి మాత్రమే ఉద్దేశించబడ్డాయి. కొన్ని రూపాలు పటం వివిధ అంశాలని మెరుగుగా చూపిస్తాయి లేదా డిజైన్, పనికి సహాయంగా వుంటాయి.
WGS 84 ప్రకారం కోఆర్డినేట్లు ( అక్షాంశం, రేఖాంశం జతలు) నిల్వ చేయబడిన భౌగోళిక స్థానంతో నోడ్స్(node) అనగా స్థానాలు ఉంటాయి. వీటిని మార్గాల్లో (వే(Way)) వాడటమే కాక, ఇవి ఒక పరిమాణం లేని పటం లక్షణాలకు అనగా ఆసక్తికర విషయాలకు లేదా పర్వత శిఖరాలకు కూడా వాడతారు.
వేస్ అనగా మార్గాలు నోడ్స్ జాబితాలు. ఇవి బహువిధమైన గీత, బహుభుజి(Polygon)ను సూచిస్తాయి. వీధులు, నదులు, అరణ్యాలు, ఉద్యానవనాలు, పార్కింగ్ ప్రాంతాలు, సరస్సులు వంటి సరళ లక్షణాలను సూచించడానికి వీటిని వాడతారు.
రిలేషన్స్ లేక సంబంధాలు అంటే నోడ్స్, మార్గాలు, సంబంధాల జాబితాలు (వీటిని "సభ్యులు" అంటారు), ప్రతి సభ్యుడు ఐచ్ఛికంగా "పాత్ర" కలిగివుంటాయి. ఇప్పటికే ఉన్న నోడ్లు, మార్గాల సంబంధాన్ని సూచించడానికి సంబంధాలు ఉపయోగించబడతాయి. కొన్ని మార్గాల్లో దిశమార్చకూడని విధాన్ని, చాలా మార్గాలను కలిపే మార్గాలను(ఉదాహరణకు, సుదూర మోటార్ వే) సూచించటానికి వాడతారు.
టాగ్లు కీ-విలువ జతలు (రెండూ ఏకపక్ష సమాసాలు). పటం వస్తువుల గురించి మెటాడేటాను నిల్వ చేయడానికి వాడతారు. (వాటి రకం, వాటి పేరు, వాటి భౌతిక లక్షణాలు వంటివి). ట్యాగ్లు స్వేచ్ఛగా నిలబడవు, కానీ ఎల్లప్పుడూ ఒక నోడ్కు, ఒక మార్గం లేదా సంబంధానికి జతచేయబడతాయి. పటం లక్షణాలకు సిఫార్సు చేయబడిన ట్యాగ్ల వివరాలను వికీలో చూడవచ్చు. వీటి కొత్త ప్రతిపాదనలను ఐచ్ఛికంగా ఓటు ప్రక్రియ ద్వారా ప్రామాణీకరించవచ్చు కాని తప్పనిసరికాదు. జూన్ 2017 నాటికి 89 మిలియన్లకు పైగా వివిధ రకాల ట్యాగ్లు వాడుకలో ఉన్నాయి.
ప్రజాదరణ గల సేవలు
జియోలొకేషన్ లేదా పటం ఆధారిత అంశాల కొరకు. OSM ని ఉపయోగించే సేవలు:
మాప్ వర్క్స్ ఒక వెక్టార్ పబ్లికేషన్ పద్ధతిలో OSM డేటా వాడుతుంది. ఇది ప్రాథమిక GIS విశ్లేషణ సామర్థ్యాలను HTML5 కి మద్దతు ఇచ్చే వెబ్ క్లయింట్లలో ప్రదర్శించటానికి వీలవుతుంది.
↑
Neis, Pascal; Zipf, Alexander (2012), "Analyzing the Contributor Activity of a Volunteered Geographic Information Project — The Case of OpenStreetMap", ISPRS Int. J. Geo-Inf., 1 (2): 146–165, Bibcode:2012IJGI....1..146N, doi:10.3390/ijgi1020146{{citation}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link)