Abılay Han

Bu makalede, Abılay Han'e farklı açılardan yaklaşılarak günümüzdeki önemi ve geçerliliği irdelenecektir. Okuma boyunca, Abılay Han ile ilgili temel hususlar, kökeni ve evriminden mevcut toplum üzerindeki etkisine kadar analiz edilecektir. Abılay Han'in kapsamlı ve zenginleştirici bir vizyonunu sunabilmek amacıyla konuya ilişkin uzmanların farklı bakış açıları ve görüşleri incelenecektir. Aynı şekilde, okuyucunun Abılay Han'in günlük yaşamdaki alaka düzeyini ve uygulamasını daha iyi anlamasını sağlayacak somut örnekler ve vaka çalışmaları sunulacaktır. Bu makale, bu geniş ve önemli konunun bilgisine ve anlaşılmasına katkıda bulunmak amacıyla Abılay Han'in küresel ve eksiksiz bir vizyonunu sağlamayı amaçlamaktadır.

Abılay Han
Abılay Han'ın 2000 yılında adına basılan puldaki tasviri
Hüküm süresi1771–1781
Önce gelenAbul-Mambet Khan
Doğum1711
Türkistan, Kazak Hanlığı
Ölüm23 Mayıs 1781
Taşkent, Kazak Hanlığı
Tam adı
Wali-ullah Abul-Mansur Han
HanedanUrus Han
Diniİslam

Abılay Han (1711 - 23 Mayıs 1781) Kazak Türkleri önderi Orta Cüz Hanı.

Asıl adı Abilmansur'dur. Babası Veli Hanın ülke'de çıkan bir ayaklanma sırasında Yese ilinde öldürülmesinden sonra Ebul Membet Hanın yanına götürüldü ve onun yanında yetişti. Ebul Membet Hanın dış işlerine bakan bir vezir ve ordu komutanı oldu. 1771 yılında Ebul Membet Hanın ölümü üzerine yerine Orta Cüz devletine büyük Kurultayca Han seçildi.

Çin ve Rusya arasında denge siyaseti izledi. İki taraf da Orta Cüz Hanlığı'nı tehdit ediyordu. Birçok güçlükle karşılaştı. İki taraftan da devletine karşı tehditler oldu. Dirayetli yapısı güçlüklere karşı gelmesinde önemli rol oynadı. Devleti çok iyi yönetti. Çinlilerin Cungar-Kalmuk devletini ortadan kaldırmalarından sonra Çinlilerle anlaşabilmesi ve savaş yapmadan sonuçlandırması kendisi için başarı oldu. Devlete barış ve ulusa refah sağladı.Kalmuk'lara karşı yaptığı kahramanca ve cesurca savaşlardan dolayı Kaniçer diye de anılır. Ölmesi ülkede zayıflığa yol açtı. Torunu ünlü halk kahramanı Kenasarı Kasımoğlu'dur.