Bugün Azer-Çırak-Güneşli Petrol Sahası çok sayıda insanın ilgisini çeken bir konudur. Yıllar boyunca, çeşitli görüş ve teorileri ateşleyen tartışma, çalışma ve araştırma konusu olmuştur. Azer-Çırak-Güneşli Petrol Sahası ister bir kişi, ister bir konu, ister bir tarih ya da başka bir unsur olsun, günümüz toplumundaki önemi yadsınamaz. Bu nedenle, önemini ve çeşitli alanlardaki yansımalarını anlamak için farklı yönlerini araştırmak önemlidir. Bu yazıda Azer-Çırak-Güneşli Petrol Sahası'i detaylı bir şekilde inceleyeceğiz ve günümüz dünyamız üzerindeki etkisini analiz edeceğiz.
Azer-Çırak-Güneşli petrol sahası | |
---|---|
Şehir | Bakü |
Ülke | Azerbaycan |
Bölge | Hazar Denizi |
Koordinatlar | 40°1′4″K 51°15′58″D / 40.01778°K 51.26611°D |
Kıyıda/karada | Deniz |
İşletmeci(ler) | Azerbaycan Uluslararası İşletme Şirketi |
Ortak(lar) | BP, SOCAR, Chevron, Inpex, Statoil, ExxonMobil, TPAO, Itochu, ONGC Videsh |
Keşif tarihi | 1985 |
Açılış tarihi | 1997 |
Azer Çırak Güneşli Petrol Sahası Bakü'nün yaklaşık 110–130 km doğusunda Hazar denizinde, tabanın yaklaşık 2000-3500 metre derinlerinde yer alan ve tahminen 432,4 km2'lik alana sahip petrol sahasıdır.
20 Aralık 1994'te altı farklı ülkeden (İngiltere, Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, Norveç, Türkiye ve Suudi Arabistan) 11 yabancı şirketin oluşturduğu konsorsiyum bu sahadan petrolün çıkartılması için 20 Eylül 1994 tarihinde imzalanan anlaşma, Azerbaycan'ın denizaşırı ilk anlaşmasıdır.
Erken proje olarak başlanan Çırak 1 platformu 1997 yılında üretime alınmıştır. Azeri Projesi'nin birinci aşaması Merkez Azeri 2005 başlarında, ikinci aşama olan Batı Azeri Aralık 2005'te, Doğu Azeri ise 2006 sonlarında üretime alınmıştır. Üçüncü aşamayı oluşturan Derinsu Güneşli ise 2008 tarihi itibarıyla üretime başlamıştır. Çırak Petrol Projesi ile Batı Çırak platformu 2015 Ocağında petrol üretmeye başlamıştır. 2017 Şubat itibarıyla Hali hazıda üretimde olan patform sayısı altıdır.
Deniz altı borularıyla Sangaçal Terminali'ne getirilen petrol, Bakü-Tiflis-Ceyhan, Bakü-Supsa ve Bakü-Novorossiysk boru hatları yoluyla Karadeniz ve Akdeniz kıyılarına ulaştırılmakta ve ilgili limanlardan tankerlerle rafinerilere taşınmaktadır.