Hollanda hastalığı

Bu makalede, toplumun farklı kesimleri üzerindeki etkisi nedeniyle son yıllarda büyük önem kazanan Hollanda hastalığı konusuna değinilecektir. Hollanda hastalığı, ortaya çıkışından bu yana uzmanlar ve kamuoyu arasında giderek artan bir ilgi uyandırdı ve sürekli tartışma ve yansıma konusu haline geldi. Bu makale boyunca Hollanda hastalığı'in kökeni, gelişimi, sonuçları ve geleceğe yönelik perspektifler gibi farklı yönleri analiz edilecektir. Aynı şekilde, bu konuda kapsamlı ve zenginleştirici bir vizyon sunmak amacıyla Hollanda hastalığı ile ilgili çeşitli görüş ve pozisyonlar incelenecektir.

Hollanda hastalığı, ani zenginleşme kaynağına kavuşan bir ekonomide mevcut üretim faktörlerinin diğer üretim alanlarından çekilip yeni kaynağa yönelmesi sonucunda toplam üretimin azalmasına denir. 1960'lı yıllarda Hollanda'da doğalgaz bulunması sonucunda yaşanan gelişmeleri aktaran The Economist dergisinin 26 Kasım 1977 tarihli sayısındaki "Dutch Disease " başlıklı yazı bu ekonomik durumun adını koymuştur.

Özellikle petrol şoklarının yaşandığı 1970'li yıllarda petrol krizi ile ham petrolün ve doğalgazın küresel borsalarda fiyatının artması sonucunda Hollanda'da geleneksel sanayi ürünleri üretimi azalmış, ürün fiyatları artmış ve bu nedenle üretim faktörleri bu alana kaymıştır. Ticaret konusu sektörde bir malın fiyatının artması, ticarete konu olmayan mal sektörlerinden üretim faktörlerinin aktarılmasına yol açmıştır. Hollanda'da kontrolsüz sanayisizleşme yaşanmıştır.

Doğal kaynak bulunmasının ekonomi üstündeki etkisi 1977 yılında Hollanda hastalığı olarak adlandırılmış olsa da bu ekonomik fenomenin aslında geçmişte de yaşandığı iddia edilmektedir. 16. yüzyılda İspanyol İmparatorluğu'nun Amerika kıtasında gümüş madenleri bulması sonrasında yaşanan gelir artışı ve sonrasındaki ekonomik rekabetçilikteki düşünün Hollanda hastalığı ile benzer olduğu gösterilmiştir.

Detaylı bir araştırma olmamakla beraber işçi dövizleri ve dış yardımların da bu duruma yol açtığı söylenebilmektedir.

Kaynakça

  1. ^ a b c Gurbanov, Sarvar (2021). Hollanda Hastalığı. İstanbul: Lamure Kitap. ISBN 9789944469548. 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2023. 
  2. ^ Akça, Emrah Eray; Bal, Harun. "Yurtdışı İşçi Gelirleri ve Hollanda Hastalığı: Seçilmiş Ülkeler İçin Bir Panel Veri Analizi". Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi. 12 (2): 49-64. 
  3. ^ Nkusu, Mwanza. "Aid and the Dutch Disease in Low-Income Countries: Informed Diagnoses for Prudent Prognoses" (PDF). IMF. 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Nisan 2023.